Chanat Syberyjski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Uzupełniono tekst |
drobne merytoryczne, linki zewnętrzne, kat. |
||
Linia 3:
'''Chanat Syberyjski''' – państwo w dorzeczu [[Ob]]u. Zostało utworzone w 1490 roku, w wyniku rozpadu [[Złota Orda|Złotej Ordy]], założycielem był [[Ibak-Ibrahim]]. Jego stolicą była najpierw Czyngi-Tura (dzisiejsza [[Tiumeń]]), a potem [[Kaszłyk]] (Sibir) nad [[Irtysz]]em.
== Historia ==
Chanat składał się z drobnych księstw tzw. [[Ułus|ułusów]], na czele których stali wasale chana. Rządy w chanacie sprawowali Tatarzy, którzy też zajmowali się rolnictwem i hodowlą. Większość mieszkańców chanatu stanowiły miejscowe plemiona [[Mansowie|Wogułów]] i [[Chantowie|Chantów]] (Ostiaków). W XVI wieku na terenie chanatu zamieszkiwało 37 tyś. ludzi.
W 1555 roku chan [[Jediger]] w obawie przed wewnętrznymi konkurentami do władzy, poddał chanat pod zwierzchnictwo cara [[Iwan IV Groźny|Iwana Groźnego]]. Od 1556 roku płacił carowi wielkie [[danina|daniny]] w [[Futro|skórach]] [[Soból|sobolich]], oczekując w zamian poparcia dla utrzymania swej władzy. Jediger został obalony w 1556 roku, a jego następca chan [[Kuczum]] w 1563 roku zerwał zależność od Rosji. Stało się to bezpośrednim powodem ataku Rosjan. Kuczum utrzymywał kontakty z chanem [[Chanat Buchary|Buchary]] Abdullachem, który przysłał misję religijną w celu krzewienia Islamu.
We wrześniu
W celu zabezpieczenia swego panowania Rosjanie na miejscu swych zimowisk i osad kozackich budowali grody i w 1586 roku założyli [[Tiumeń]], a w 1587 roku w pobliży Iskieru, założyli [[Tobolsk]]. W sierpniu 1589 roku doszło do ostatecznej bitwy nad [[Ob]]em, w której Kuczum został pobity i wycofał się na teren [[Orda Nogajska|Ordy Nogajskiej]], gdzie został zamordowany przez Kałmuków.
Chanat Syberyjski został przyłączony do [[Rosja|Rosji]] po ekspedycji [[Kozacy|Kozaków]] pod wodzą [[Jermak Timofiejewicz|Jermaka Timofiejewicza]], będącej częścią [[Rosja|rosyjskiej]] ekspansji i kolonizacji ziem zauralskich. W procesie kolonizacji tych ziem założono kolejne miasta: Pełym (1592), Bieriezowo (1593), Sargut (1593), Tara (1594), [[Salechard|Obdorsk]] (1595), Narym (1596) i Wierchoturie (1598). Na te tereny przybywali wolni osadnicy, a także było to miejsce zsyłki dla skazańców.▼
▲Chanat Syberyjski został przyłączony do [[Rosja|Rosji]] po ekspedycji [[Kozacy|Kozaków]] pod wodzą [[Jermak Timofiejewicz|Jermaka Timofiejewicza]], będącej częścią [[Rosja|rosyjskiej]] ekspansji i kolonizacji ziem zauralskich. W procesie kolonizacji tych ziem założono kolejne miasta: Pełym (1592), Bieriezowo (1593), Sargut (1593), [[Tara (syberia)|Tara]] (1594), [[Salechard|Obdorsk]] (1595), [[Narym]] (1596) i [[Wierchoturie]] (1598). Na te tereny przybywali wolni osadnicy, a także było to miejsce zsyłki dla skazańców.
== Chanowie syberyjscy ==
Linia 19 ⟶ 22:
* Zenon Kopański [http://www.bazhum.muzhp.pl/media//files/Slupskie_Studia_Historyczne/Slupskie_Studia_Historyczne-r1999-t7/Slupskie_Studia_Historyczne-r1999-t7-s39-50/Slupskie_Studia_Historyczne-r1999-t7-s39-50.pdf Podbój Chanatu Syberyjskiego przez Rosję w końcu XVI wieku] Słupskie Studia Historyczne 7, 39-50. 1999.
[[Kategoria:Historyczne państwa na terenie Rosji]]
[[Kategoria:Chanat Syberyjski|*]]
|