Krzysztof Niemczyk: Różnice pomiędzy wersjami

'''Krzysztof Niemczyk''' (ur. [[21 maja]] [[1938]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[19 stycznia]] [[1994]] w [[Kraków|Krakowie]]) – [[Kraków|krakowski]] pisarz, malarz, [[Performance|performer]] i sytuacjonista. Był współpracownikiem [[Tadeusz Kantor|Tadeusza Kantora]] i [[Galeria Krzysztofory|Galerii Krzysztofory]], znana postać krakowskiego życia artystycznego lat 60. i 70. [[XX wiek]]u.

Krzysztof Niemczyk urodził się w rodzinie muzyków - skrzypka Wacława Niemczyka i Danuty z domu von Schenk. Po upadku powstania warszawskiego rodzina przeniosła się do Krakowa, gdzie do końca życia artysta mieszkał i pracował, nie licząc krótkich wyjazdów do Paryża i Oslo. Ojciec w 1946 uciekł przez zieloną granicę do Londynu i porzucił rodzinę (obiecując uprzednio sprowadzenie jej na zachód).

W 1950 Niemczyk zachorował na (pierwotnie zdiagnozowane jako zapalenie ucha) zapalenie opon mózgowych, a po 7 klasach zakończył edukację szkolną, potem samodzielnie się dokształcając<ref name=":0">{{cytuj stronę|url=https://dziennikpolski24.pl/piec-minut-slawy-czyli-zycie-niemczyka-w-pieciu-przedmiotach/ar/3502627|tytuł=Pięć minut sławy, czyli życie Niemczyka w pięciu przedmiotach}}</ref>.

Niemczyk zaczął pisać w latach sześćdziesiątych. Z około 20 opowiadań, które wówczas powstały, do dzisiaj zachowały się zaledwie dwa: Tragiczna łąka oraz Chłopczyk rozbijający rodzinę. W latach 1965-1968 napisał powieść ''Kurtyzana i pisklęta, czyli Krzywe zwierciadło namiętnego działania albo inaczej Studium chaosu''.

W drugiej połowie lat sześćdziesiątych Niemczyk związał się artystycznie ze środowiskiem teatru [[Cricot 2]] Tadeusza Kantora, krakowskiej galerii Krzysztofory oraz warszawskiej [[Galeria Foksal|Galerii Foksal]] (choć zaprzyjaźnił się z jej założycielką, krytyczką Anką Ptaszkowską, to nigdy tam jednak nie wystawiał)<ref>{{cytuj stronę|url=https://culture.pl/pl/tworca/krzysztof-niemczyk|tytuł=Krzysztof Niemczyk - życie i twórczość}}</ref>. Przebywał również w krakowskim środowisku hipisów i wszedł wtedy w związek z jednym z nich, Jackiem Gullą.

Współpraca ze środowiskiem Kantora zakończyła się po sukcesie akcji ''My nie śpimy'' - zarówno Niemczyk, jak i Kantor (i Tomasz Wawak) przypisywali sobie jej autorstwo, co doprowadziło do kłótni i artystycznego rozłamu, który wpłynął na osunięcie się Niemczyka w zapomnienie<ref>[http://serwisy.gazeta.pl/df/1,34467,3637700.html Ja nie śpię]</ref>.

W 1968 roku propozycję współpracy złożyło mu [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|SB]], które zwerbowało go jako tajnego współpracownika. Artysta nie trzymał tego w sekrecie przed nikim. Podczas nalotów milicji powoływał się na kontakty z majorem Olszówką, dzwonił do "swojego" oficera, żeby odszukali i przywieźli do domu jego przebywającego poza domem partnera, nie donosił też na nikogo. Ze względu na te działania uznano "współpracę" z SB za jeden z performansów artysty<ref>{{cytuj stronę|url=https://wiadomosci.onet.pl/kraj/przeklety-i-zapomniany/|tytuł=Przeklęty i zapomniany}}</ref>.

Niemczyka w jego mieszkaniu odwiedził [[Allen Ginsberg]], w towarzystwie krakowskiego krytyka filmowego Władysława Cybulskiego. Miał zrobić piramidę z masła i podpisać się na ścianie. Wśród gości Niemczyka był też [[Luchino Visconti]], szukający aktora do roli Tadzia w ''[[Śmierć w Wenecji (film)|Śmierci w Wenecji]]'' (reżyser miał usłyszeć, że Gulla nadaje się do tej roli)<ref name=":0" />.

W 1992 Niemczyk trafił do szpitala w Paryżu, z poważnymi powikłaniami cukrzycowymi. Artysta zmarł samotnie w szpitalu (w Krakowie dwa lata później)

Akcją pod tytułem ''Hołd Wandzie, która nie chciała Niemca'', było rozwinięcie z grupą hipisów motka nici od [[Kopiec Kościuszki w Krakowie|Kopca Kościuszki]] do [[Rudawa (rzeka)|Rudawy]], w której pozostałość nici została zanurzona.

Inne podejmowane akcje obejmowały m.in. fotografowanie nagiej kąpieli w fontannie przed Kościołem Mariackim, przywiązanie matki jako "żywej rzeźby" do ławki na Plantach przed Biurem Wystaw Artystycznych, noszenie drewnianego ptaszka na ramieniu i papierowych skrzydeł, organizowanie "dziubarów" - kradzieży na państwowe sklepy spożywcze, czy obnażanie się publicznie i fotografowanie tych akcji, swoich pośladków i genitaliów<ref>„Z przekornym i rozbawionym wyrazem twarzy pokazywał w różnych miejscach dupę, dbając o to, by te »ukazania« były dokumentowane. Wystawienie na ulicy symbolu wypróżniania i homoseksu było wtedy – podobnie jak byłoby dzisiaj – przekornym pstryczkiem wymierzonym w udawanie, że »dupa« nie istnieje” - Maria Anna Potocka „Czasami najciekawszym dziełem jest sam człowiek”, w: „Krzysztof Niemczyk. Przypadek twórczy” redakcja Józef Chrobak, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK, Kraków 2014, s.95</ref>.

Uczestnicy ''My nie śpimy'' zostali zaproszeni przez [[Pierre Restany|Pierre'a Restany'ego]] do udziału w wystawie "Art Concepts from Europe" w Galerii Bonino w Nowym Jorku. Niemczyk odpowiedział na zaproszenie, wysyłając "zabawny i doprawdy nic nieznaczący telegram" (Ptaszkowska).