Cesarstwo Palmyry: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Uwagi, dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne i wykonuje inne drobne zmiany.
Linia 83:
 
== Geneza ==
Od lat 40. III wieku królem syryjskiego miasta [[Palmyra (Syria)|Palmyry]] był [[Septimius Odenathus|Odenat]]. Rządzone przez niego państwo było silne militarnie, oraz ekonomicznie z powodu przebiegających przez nie szlaków handlowych. Odenat pozostawał wierny Rzymowi. Pomógł między innymi cesarzowi [[Walerian I|Walerianowi]] w walce z władcą Persji [[Szapur I|Szapurem I]]. W zamian został uhonorowany przez Waleriana. Następnie cesarz [[Galien]] miał zamiar uczynić z Palmyry centrum rzymskiej polityki wojskowej na Wschodzie. W [[263]] Odenat przyjął tytuł ''imperator'', oraz ''corrector totus Orientis'' ("nadzorca„nadzorca całego Wschodu"Wschodu”). Oprócz tego mianował się [[król królów|królem królów]] Wschodu. Otrzymał także pozwolenia na noszenie cesarskiej korony laurowej<ref>{{Cytuj książkę | autor = Timothy E. Gregory | tytuł = Historia Bizancjum | strony = 28}}</ref>. Palmyra dwukrotnie pokonała Persów, ale w [[267]] Odenat został zasztyletowany, prawdopodobnie właśnie na polecenie Rzymian. Powodem mogło być dojście do zbyt dużej siły politycznej: w 263 Odenat przejął kontrolę nad [[Lewant]]em, [[Mezopotamia|Mezopotamią]] i wschodnimi regionami [[Anatolia|Anatolii]].
 
== Rządy Zenobii ==
Po śmierci Odenata władzę po nim objęła jego żona [[Septymia Zenobia|Septimia Zenobia]] w imieniu małoletniego syna [[Waballat]]a<ref>{{Cytuj książkę | autor = Timothy E. Gregory | tytuł = Historia Bizancjum | strony = 29}}</ref>. Zenobia była ambitną regentką i kontynuowała ekspansywną politykę swego męża. Najpierw podbiła [[Starożytny Egipt|Egipt]] na czele siedemdziesięciu tysięcy żołnierzy, a następnie ruszyła ku Azji Mniejszej. Celem Zenobii było przeniesienie stolicy kraju do [[Antiochia (Turcja)|Antiochii]]<ref>{{Cytuj książkę | autor = Józef Wolski | tytuł = Historia Powszechna. Starożytność | strony = 451}}</ref>. Cesarz [[Lucjusz Domicjusz Aurelian]] odbił te tereny, a Zenobia została opuszczona przez dotychczasowych stronników. Na zorganizowany opór cesarz natrafił w Antiochii, ale pokonał wrogie oddziały, w tym także żołnierzy rzymskich, którzy przeszli na stronę Palmyry. Następnie Aurelian dokonał pozorowany odwrót, by później zająć [[Hims|Emesę]]. Jako ostatnia została zdobyta sama Palmyra w 272. Zenobia próbowała uciec, ale została pojmana<ref>{{Cytuj książkę | autor = Timothy E. Gregory | tytuł = Historia Bizancjum | strony = 31}}</ref>. Później doszło jeszcze do buntu Palmyry, w wyniku którego nowym cesarzem obrany został inny syn Zenobii [[Septimius Antiochus]]. Ostatecznie także i on został dość szybko pokonany<ref>Pat Southern, Empress Zenobia: Palmyra's Rebel Queen, s. 152</ref>. Zwycięski Aurelian postanowił zniszczyć miasto i rozebrać jego mury, co stanowiło cios dla tamtejszego handlu ze Wschodem.
 
== Zobacz też ==