Châlons-en-Champagne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Zabytki: Dodałem opisy zabytków oraz nowe zabytki |
Uaktualniłem dane, usunąłem nieprawdziwe informacje (Chalons-en-Champagne nie jest stolicą regionu Grand Est), dodałem kolejne zabytki, dodałem akapit "Rekreacja", poprawiłem kilka drobnych błędów |
||
Linia 32:
|www =
}}
'''Châlons-en-Champagne''' (do 1998 '''Châlons-sur-Marne''', [[łacina|łac.]] ''Catalaunum''<ref name="koch">{{cytuj książkę|nazwisko=Koch|imię=John T.|tytuł=Celtic culture: a historical encyclopedia|wydawca=ABC-CLIO|data=2006|strony=357|isbn=9781851094400|tom=1}}</ref>) – miasto i gmina w [[Szampania|Szampanii]] w północnej [[Francja|Francji]], stolica
== Historia ==
Wielu historyków uważa, że [[bitwa na Polach Katalaunijskich 451|bitwa na Polach Katalaunijskich]] odbyła się w pobliżu tego miasta w [[451]] r. Bitwa toczyła się między rzymskim wodzem [[Aecjusz Flawiusz|Aecjuszem]], któremu towarzyszyli [[Wizygoci]] pod wodzą swego króla [[Teoderyk I (król Wizygotów)|Teodoryka]], a [[Hunowie|Hunami]] dowodzonymi przez ich króla [[Attyla|Attylę]] z ich sojusznikami. W latach 1897−1938 w mieście działała sieć [[Tramwaje w Châlons-en-Champagne|tramwajowa]]. W latach 1956-2015 roku Châlons-en-Champagne było stolicą regionu [[Szampania-Ardeny]].
== Zabytki ==
[[Plik:ND-en-Vaux 02.jpg|thumb|left|200px|Cloître Notre-Dame -en-Vaux]]▼
=== Ratusz ===
Początki samorządu miejskiego sięgają [[Wojna stuletnia|wojny stuletniej]], gdy biskup sprawujący władzę nad miastem zezwolił na powstanie lokalnej administracji, w ramach której mieszkańcy zarządzali funduszem obronnym. W latach 1417-1418 przekształciła się ona w Radę Miasta.
Linia 47 ⟶ 45:
Budowa ratusza stanowiła część większego planu urbanizacyjnego, w ramach którego wybudowano obok korespondujące z nim stylem kamieniczki oraz zburzono kościół Saint-Germain. Do najstarszych znajdujących się w pobliżu budynków (od strony kościoła Saint-Alpin) dodano nowe fasady. Stworzono w ten sposób reprezentacyjny plac w centrum miasta w stylu klasycyzmu francuskiego.
Główna fasada ratusza została wyróżniona przez sześć jońskich kolumn oraz tympanon, na którym umieszczono alegorię Châlons-en-Champagne: kobietę w koronie w kształcie murów.
=== Cyrk ===
Cyrk w Châlons-en-Champagne jest jednym z ośmiu wciąż istniejących stałych cyrków we Francji. Został zaprojektowany przez miejskiego architekta w 1892; otwarcie dla publiczności nastąpiło w 1899. Składał się z trzech części: sali cyrkowej; stajni pełniących także funkcję przebieralni; kawiarni w osobnym budynku na tyłach. W budynku organizowano głównie widowiska cyrkowe, ale także koncerty i inne występy. W czasie I wojny światowej wytwarzano w nim materiały kamuflujące. W latach 1919-1938 służył jako kino, a w czasie II wojny światowej jako magazyn masek przeciwgazowych. W późniejszych latach przestrzeń wewnątrz cyrku wykorzystywano głównie dla celów sportowych. W latach 80. XX wieku poddano go przebudowie i renowacji; m.in. dawną kawiarnię połączono z pozostałymi częściami obiektu i przekształcono w akademik. Od 1986 roku jest siedzibą francuskiego Narodowego Centrum Sztuk Cyrkowych (CNAC), pełniącego m.in. funkcję szkoły cyrkowej. W 2010 przeprowadzono renowację, która przywróciła budynkowi część dawnego wyglądu (przywrócono pierwotną kolorystykę i część dekoracji).<ref>Ulotka "Discover the tale of the circus" wydana przez Animation du Patrimoine - Ville de Châlons-en-Champagne (jako autora podano wydawcę)</ref>
=== Kolegiata Notre-Dame en Vaux ===
Pierwszą kaplicę w tym miejscu wybudowano w IX w., a w 1114 roku wzniesiono romański kościół, który zawalił się w 1157. W 1217 roku postawiono obecny obiekt, a jego kolejny przebudowy miały miejsce w XIII, XV i XIX w. Kościół jest słynny ze względu na [[Carillon|karylion]] z 1858. Został wpisany na listę [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|światowego dziedzictwa UNESCO]] jako jeden z najważniejszych obiektów francuskiej części [[Droga św. Jakuba|Drogi Św Jakuba]].<ref>Ulotka "Discover the tale of Notre-Dame-en-Vaux" wydana przez Animation du Patrimoine - Ville de Châlons-en-Champagne (jako autora podano wydawcę)</ref>
=== Katedra Saint-Étienne ===
Katedra z XIII wieku, po licznych przebudowach. Pierwszy kościół w tym miejscu został wybudowany najprawdopodobniej już w X wieku.<ref>Stała tablica wmurowana w ścianę zabytku, bez podpisu</ref>
=== Porte Sainte-Croix ===
Brama w kształcie łuku tryumfalnego z 1770, wybudowana w miejscu dawnej głównej bramy w murach miejskich z 1536. Była elementem szerszego planu przebudowy miasta przez [[Intendent (Francja)|intendenta]] [[Szampania|Szampanii]] Gasparda-Louisa Rouillégo. Argumentem dla pozyskania środków na jej budowę było upiększenie miasta dla [[Delfina Francji|delfiny Francji]] [[Maria Antonina Austriaczka|Marii Antoniny]], która zatrzymała się w Châlons-en-Champagne w drodze do Paryża.<ref>Stała tablica wmurowana przed zabytkiem, podpisana "Ville de Châlons-en-Champagne"</ref>
<br />
=== Kanały ===
W mieście znajduje się sieć kanałów (główne to Mau i Nau), częściowo podziemnych. Można zwiedzać je podczas podróży łódkami.
=== Hôtel de l'Intendance ===
Budynek jest siedzibą przedstawicieli władz państwowych - najpierw [[Intendent (Francja)|intendenta]] [[Szampania|Szampanii]], a od 1800 – [[Prefekt (administracja)|prefekta]] [[departament (Francja)|departamentu]] [[Marna (departament)|Marna]]. Początkowo przedstawiciele króla mieszkali w różnych prywatnych domach. W latach 1759-1771 wybudowano dla nich stałą siedzibę na miejscu wcześniej istniejącego Hôtel de la Monnaie. Nowy obiekt był elementem szerszego planu przebudowy miasta przez [[Intendent (Francja)|intendenta]] [[Szampania|Szampanii]] Gasparda-Louisa Rouillégo. Wejście na teren rezydencji umiejscowiono od strony Rue Sainte-Croix (dziś Rue Carnot), prowadzącej od Porte Sainte-Croix, natomiast ogród wychodzi na reprezentacyjny Cours d'Ormesson (oba zaprojektował Jean-Joseph Colluel) i kanał Mau. Całość składa się z trzech skrzydeł: głównego od strony ogrodu i dwóch od strony ulicy.<ref>Stała tablica wmurowana przed zabytkiem, podpisana "Ville de Châlons-en-Champagne"</ref>
=== Château du Marché ===
Wielokrotnie przebudowywany obronny most<ref name=":0">Ulotka "Discover the tale of the jards" wydana przez Animation du Patrimoine - Ville de Châlons-en-Champagne (jako autora podano wydawcę)</ref> nad kanałem Nau, który obecnie w tym miejscu wpływa pod ziemię.
=== Portal de l'Hôtel-Dieu ===
Brama średniowiecznego szpitala, rozbudowanego w XIX wieku. Szpital został poważnie uszkodzony w czasie bombardowań w 1940 i później rozebrany. Ocalona brama została wbudowana w siedzibę poczty, która powstała w tym samym miejscu w 1970.<ref>Stała tablica wmurowana obok zabytku, podpisana "Ville de Châlons-en-Champagne"</ref>
== Rekreacja ==
=== Grand Jard ===
Teren, na którym obecnie znajduje się Grand Jard został odkupiony przez miasto od biskupstwa w XVIII w. W ramach szerszego planu przebudowy miasta przez [[Intendent (Francja)|intendenta]] [[Szampania|Szampanii]] Gasparda-Louisa Rouillégo park przebudowano w [[Ogród francuski|stylu francuskim]] i połączono reprezentacyjnym Cours d'Ormesson z Hôtel de l'Intendance. Grand Jard sąsiadował wtedy z portem rzecznym. W 1872 roku do rosnących tu wiązów dosadzono kasztanowce i lipy. W 1885 roku w centrum parku wybudowano małą estradę; do 1925 roku była ona oświetlana lampami gazowymi.<ref name=":0" /> Latem w Grand Jard budowana jest prowizoryczna plaża miejska.
=== Petit Jard ===
Park Petit Jard został założony w 1861 jako miejsce prezentacji okazów drzew w czasie targów rolniczych. Ze względu na ogromną popularność wśród mieszkańców teren z czasem przekształcił się w miejski park, a od 1938 – w [[arboretum]]. Dziś można w nim znaleźć ponad 200 gatunków drzew, domek dla łabędzi z XIX w., fontannę oraz współczesne rzeźby reprezentujące cztery pory roku. Park jest przecięty przez kanał Nau.<ref name=":0" />
=== Jard Anglais ===
Park Jard Anglais został założony w 1818 roku w [[Ogród angielski|stylu angielskim]], stanowiąc przeciwwagę dla [[Ogród francuski|francuskiego w stylu]] Grand Jard. Pomiędzy tymi dwoma parkami wzniesiono w 1880 stałą kładkę nad oddzielającym je kanałem. Jard Anglais został znacząco przebudowany po burzy z 1999, która dokonała w nim dużych zniszczeń.<ref name=":0" />
== Związani z miastem ==
Linia 74 ⟶ 91:
*[[Cabu|Jean Cabu]]<nowiki/>t znany jako [[Cabu]] (1938-2015) rysownik prasowy i autor komiksów
*[[Jacques Massu]] (1908-2002), generał – uczestnik wielu wojen Francji
*[[Jean Talon|Jean Talo]]<nowiki/>[[Jean Talon|n]] (1626-1694), pierwszy [[Intendent (Francja)|intendent]] [[Nowa Francja|Nowej Francji]]
*[[Adolphe Willette]] (1857–1926), malarz
== Miasta partnerskie ==
*
*{{Flaga|GBR}} [[Ilkeston]], [[Wielka Brytania]]
*[[Mirabel (Kanada)|Mirabel]], [[Kanada]]
* {{Flaga|DEU}} [[Neuss]], [[Niemcy]]
*[[Razgrad]], [[Bułgaria]]
*[[Wittenberge]], [[Niemcy]]
== Przypisy ==
| |||