Ludvík Štěpán

Ludvík Štěpán (ur. 2 lutego 1943 w Dačicach, zm. 29 grudnia 2009 w Brnie) – czeski pisarz, dziennikarz, profesor slawistyki na Uniwersytecie Masaryka w Brnie.

Życie i działalność

Urodził się w Dačicach na Morawach, jego życie i twórczość były jednak powiązane z Brnem. W Brnie ukończył technikum mechaniczne. Pracował jako kontroler, a później jako projektant w brneńskiej firmie Královopolská. Był również zatrudniony w teatrze, potem pracował jako dziennikarz w brneńskich redakcjach Lidové demokracie i Mladé fronty. Od roku 1975 był pisarzem i tłumaczem z zawodu. W latach 1985–1991 studiował polonistykę i bohemistykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Masaryka w Brnie (praca dyplomowa Tradice a současnost polské epigramatiky). Po roku 1989 wrócił do dziennikarstwa (m.in. był pracownikiem naukowym dzienników Zemědělské noviny a Demokrat), był dyrektorem agencji artystyczno-reklamowej (LUSK). Od roku 1995 był zewnętrznym wykładowcą na Wydziale Slawistyki Uniwersytetu Masaryka, a od roku 1996 pracował tam jako adiunkt, później jako docent (w roku 2001 habilitował się na podstawie pracy Vývoj žánrového systému polské literatury – od renesance k postmodernismu), a od roku 2007 jako profesor literatury słowiańskiej. Jako redaktor włożył wkład w czasopisma Slavica Litteraria – Literárněvědná slavistika i Opera Slavica – Slavistické rozhledy, Litteraria Humanitas.

Jego pierwszym dziełem były wiersze poezji przyrodniczej, podróżniczej i miłosnej. Opowiadania i powieści Štěpána były z początku sytuowane przede wszystkim na morawskiej wsi, a ich historia była związana z wysiłkami bohaterów (zwykle młodych) w celu znalezienia sensu własnego życia i jego prawdziwej wartości. Już od czasu wydania zbiorów opowiadań Květiny jsou tu zbytečné" i Znamení břízy charakterystycznymi cechami prozy autora były: kompozycja dzieląca historię częstymi retrospektywami, znaczny stopień liryzacji, skrótowość i metaforyczny styl. Podobnie zbudowana jest powieść Vichřice, której bohater analizuje swoją winę w tragicznej śmierci dziewczynki. Oprócz historii o dojrzewającej młodzieży pisarz wydał zbiór opowiadań Vysoko letí ptáci, w których poruszono temat samotności i odosobnienia osób starszych.

W latach 80 przeszedł na gatunki bardziej epickie. W swojej powieści o morawskim miasteczku przygranicznym próbował zmierzyć się z tematem okupacji (A jinak se pluje po moři), napisał także powieść osadzoną w środowisku medycznym, zawierającą elementy science fiction (Transplantace). Opublikował także szereg publikacji naukowych z zakresu literaturoznawstwa polskiego, koncentrując się głównie na zagadnieniach genologicznych (np. Vývoj žánrového systému polské literatury).

Wybrana twórczość

• Klepání na lásku (1973)
• Květiny jsou tu zbytečné (1976)
• Vichřice (1977)
• Pan Střelnice (dla dzieci, 1979)
• Znamení břízy (1979)
• Vysoko letí ptáci (1980)
• A jinak se pluje po moři (1985)
• Kovbojové z papíru (dla dzieci, 1986)
• Husar a panenka (dla dzieci, 1987)
• Transplantace (1990)
• Hry s protinožci (1990)
• Pan Střelnice v Bambulálii (leporello, 1993)
• Co dělám celý den (leporello, 1993)
• Tombík mezi dinosaury (leporelo, 1994)
• Máme rádi zvířata (dla dzieci, 1996, z Václavem Richterem)
• Mezi námi zvířaty I (dla dzieci, 2004)
• Mezi námi zvířaty II (dla dzieci, 2004)

Linki zewnętrzne

• Kdo je kdo v české slavistice