|
'''Pensylwania''' ([[język angielski|ang.]] ''Pennsylvania'', {{Wymowa|En-us-Pennsylvania.ogg|wymowa:/ˌpɛnsɪlˈveɪnjə/}}) – [[stan (podział administracyjny)|stan]] w północno-wschodniej części [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]], pomiędzy rzeką [[Delaware (rzeka)|Delaware]] a jeziorem [[Erie (jezioro)|Erie]]. Pensylwania graniczy od północy z [[Kanada|kanadyjską]] prowincją [[Ontario]] (poprzez jezioro Erie) oraz ze stanem [[Nowy Jork (stan)|Nowy Jork]], od wschodu w dalszym ciągu z Nowym Jorkiem oraz z [[New Jersey]], od południa z [[Delaware]], [[Maryland]] i [[Wirginia Zachodnia|Zachodnią Wirginią]] i od zachodu z [[Ohio]]<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.nationsonline.org/oneworld/usa_map.htm |tytuł= Map of the United States of America |język = en |opublikowany = One World – Nations Online |data dostępu = 2018-09-07}}</ref>.
Największe miasta to: [[FiladelfiaObszar metropolitalny]], [[PittsburghFiladelfia]]–[[Camden i(New Jersey)|Camden]]–[[AllentownWilmington (PensylwaniaDelaware)|AllentownWilmington]], który rozlewa się na cztery stany, liczy ponad 6 milionów mieszkańców i jest ósmym co do wielkości obszarem metropolitalnym w kraju<ref>{{Cytuj |autortytuł = U.Metropolitan S.Areas Census(USA): BureauMetropolitan |tytułand =Micropolitan AmericanStatistical FactFinderAreas –- Population Statistics, Charts and ResultsMap |data dostępu = 20192020-0106-1825 |opublikowany = factfinderwww.censuscitypopulation.govde |url = https://factfinderwww.censuscitypopulation.govde/facesen/tableservicesusa/jsfmetro/pages/productview.xhtml?src=bkmk |język = en}}</ref>. Stolicą jest [[Harrisburg]].
== Historia ==
=== Rasy i pochodzenie ===
W 20172018 roku 8180,18% mieszkańców stanowiłastanowi ludność biała (7776,38% nie licząc [[Latynosi|Latynosów]]), 11,1% to [[Czarna odmiana człowieka|Murzyni]] lub [[Afroamerykanie]], 3,3% to [[Żółta odmiana człowieka|Azjaci]], 2,34% ma rasę mieszaną, 0,2% to [[Indianie|rdzenna ludność Ameryki]] i 0,03% to [[Hawajczycy]] i mieszkańcy innych wysp [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]]. Latynosi stanowili 67,81% ludności stanu<ref name=":02">{{Cytuj |autor = |tytuł = 2018: ACS 5-Year Estimates Data Profiles |data = |data dostępu = 2020-06-25 |opublikowany = data.census.gov |url = https://data.census.gov/cedsci/table?q=DP05:%20ACS%20DEMOGRAPHIC%20AND%20HOUSING%20ESTIMATES&tid=ACSDP5Y2018.DP05&g=0400000US42&hidePreview=true&vintage=2018}}</ref>.
Do największych grup należałynależą osoby pochodzenia [[Niemcy (naród)|niemieckiego]] (2423,39%), [[Irlandczycy|irlandzkiego]] (15,69%), [[Włosi|włoskiego]] (11,27%), afroamerykańskiego, [[Anglicy|angielskiego]] (6,79%) i [[Polacy|polskiego]] (6,13%). Do innych większych grup należałynależą osoby pochodzenia „amerykańskiego” (581,8592 tys.), portorykańskiego (439452,1 tys.), [[Francuzi|francuskiego]] (230228,8 tys.), [[SzkociSłowacy|szkockiegosłowackiego]] (197,3 tys.), [[SłowacySzkoci|słowackiegoszkockiego]] (190,17 tys.), [[Holendrzy|holenderskiego]] (173183,5 tys.), [[Rosjanie|rosyjskiego]] (160169,83 tys.), [[Walijczycy|walijskiego]] (155,4158 tys.), [[Meksykanie|meksykańskiego]] (151152,75 tys.), szkocko-irlandzkiego (148 tys.)144, europejskiego nieokreślonego (130,93 tys.), [[DominikanaHindusi|dominikańskiegohinduskiego]] (127132,51 tys.), [[HindusiWęgrzy|hinduskiegowęgierskiego]] (125,2124 tys.), [[Afryka Subsaharyjska|afrykańskiego]] (120113,5 tys.), [[WęgrzyChińczycy|węgierskiegochińskiego]] (118110,82 tys.), [[ChińczycyUkraińcy|chińskiegoukraińskiego]] (108110,82 tys.) i [[UkraińcyDominikana|ukraińskiegodominikańskiego]] (106108,29 tys.)<ref>{{Cytuj |autor name= U. S. Census Bureau |tytuł = ACS DEMOGRAPHIC AND HOUSING ESTIMATES 2013-2017 American Community Survey 5-Year Estimates |data = |data dostępu = 2019-02-02 |opublikowany = factfinder.census.gov |url = https"://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=CF2" |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = U. S. Census Bureau |tytuł = SELECTED SOCIAL CHARACTERISTICS IN THE UNITED STATES 2017 American Community Survey 1-Year Estimates |data = |data dostępu = 2019-02-02 |opublikowany = factfinder.census.gov |url = https://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?src=CF |język = en}}</ref>.
=== Większe miasta ===
|
