Inteligencja emocjonalna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Korekta błędnej terminologii.
Dodano sekcję "krytyka".
Linia 32:
== Sposoby pomiaru ==
Jedno z popularniejszych w praktyce anglosaskiej narzędzi do pomiaru inteligencji emocjonalnej to ''Multifactor Emotional Intelligence Scale'' (MEIS), na bazie którego powstał ''Mayer-Salovey-Caruso Emotional Intelligence Test'' (MSCEIT). [[Jack Mayer]], [[Peter Salovey]] i [[David R. Caruso]] stworzyli narzędzie badające cztery płaszczyzny inteligencji emocjonalnej: spostrzeganie [[Emocja|emocji]], wykorzystywanie emocji w procesach poznawczych, rozumienie emocji oraz kierowanie emocjami<ref name="MPC">{{Cytuj pismo | tytuł = Rozmowa Agnieszki Chrzanowskiej z Geraldem Matthews | czasopismo = Magazyn Psychologiczny Charaktery | wolumin = 1 (144) | data = styczeń 2009}}</ref>. W Polsce opracowano ''Test Inteligencji Emocjonalnej'' (TIE)<ref>{{Cytuj książkę|autor= Magdalena Śmieja, Jarosław Orzechowski, Dariusz Asanowicz |tytuł = Test Inteligencji Emocjonalnej (TIE). Podręcznik|wydawca=Wszechnica UJ|miejsce= Kraków|rok= 2013}}</ref>, który także jest osadzony w modelu teoretycznym Mayera, Saloveya i Caruso.
 
== Krytyka ==
Uczeni wyrazili obawy co do stopnia, w jakim miary inteligencji emocjonalnej dotyczące samooceny korelują z dobrze ugruntowanymi w psychometrii wymiarami osobowości. W literaturze naukowej dominuje pogląd, że inteligencja emocjonalna rozumiana jako cecha (eng. ''Trait EI'') jest reinterpretacją zbioru cech osobowości<ref>{{Cytuj |autor = K. V. Petrides, Ria Pita, Flora Kokkinaki |tytuł = The location of trait emotional intelligence in personality factor space |czasopismo = British Journal of Psychology |data = 2007 |data dostępu = 2020-10-22 |issn = 2044-8295 |wolumin = 98 |numer = 2 |s = 273–289 |doi = 10.1348/000712606X120618 |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1348/000712606X120618 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Möira Mikolajczak, Olivier Luminet, Cecile Leroy, Emmanuel Roy |tytuł = Psychometric Properties of the Trait Emotional Intelligence Questionnaire: Factor Structure, Reliability, Construct, and Incremental Validity in a French-Speaking Population |czasopismo = Journal of Personality Assessment |data = 2007-06-01 |data dostępu = 2020-10-22 |issn = 0022-3891 |wolumin = 88 |numer = 3 |s = 338–353 |doi = 10.1080/00223890701333431 |pmid = 17518555 |url = https://doi.org/10.1080/00223890701333431}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Elizabeth J. Austin |tytuł = A reaction time study of responses to trait and ability emotional intelligence test items |czasopismo = Personality and Individual Differences |data = 2009-02-01 |data dostępu = 2020-10-22 |issn = 0191-8869 |wolumin = 46 |numer = 3 |s = 381–383 |doi = 10.1016/j.paid.2008.10.025 |url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0191886908004066 |język = en}}</ref>.
 
Ashkanasy et. al wskazuje też, że obecnie nie ma wystarczająco silnych dowodów na to, że inteligencja emocjonalna przewiduje kompetencje przywódcze po wykluczeniu cech osobowości i IQ<ref>{{Cytuj |autor = John Antonakis, Neal M. Ashkanasy, Marie T. Dasborough |tytuł = Does leadership need emotional intelligence? |czasopismo = The Leadership Quarterly |data = 2009-04-01 |data dostępu = 2020-10-22 |issn = 1048-9843 |wolumin = 20 |numer = 2 |s = 247–261 |doi = 10.1016/j.leaqua.2009.01.006 |url = http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1048984309000174 |język = en}}</ref>.
 
Inne krytyczne głosy przekonują, że testy inteligencji emocjonalnej nie mierzą zdolności poznawczej, tylko wiedzę na temat norm społecznych i konformizm z nimi związany<ref>{{Cytuj |tytuł = APA PsycNet |data dostępu = 2020-10-22 |opublikowany = doi.apa.org |doi = 10.1037/1528-3542.1.3.196 |url = https://doi.apa.org/doiLanding?doi=10.1037/1528-3542.1.3.196}}</ref>.
 
Locke twierdzi, że koncepcja EI jest sama w sobie błędną interpretacją konstruktu inteligencji, i proponuje alternatywną interpretację: nie jest to inna forma czy typ inteligencji, ale inteligencja - zdolność pojmowania abstrakcji - zastosowana do określonej dziedziny życia: emocji<ref>{{Cytuj |autor = Edwin A. Locke |tytuł = Why emotional intelligence is an invalid concept |czasopismo = Journal of Organizational Behavior |data = 2005 |data dostępu = 2020-10-22 |issn = 1099-1379 |wolumin = 26 |numer = 4 |s = 425–431 |doi = 10.1002/job.318 |url = https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/job.318 |język = en}}</ref>.
 
Inteligencja emocjonalna ma również aspekt moralny. Często postrzegana jako cnota moralna, jest w istocie umiejętnością, która może być wykorzystywana instrumentalnie, jako narzędzie do osiągania celów poprzez manipulację innymi ludźmi<ref>{{Cytuj |autor = Adam J. Wichura |tytuł = Czy inteligencja emocjonalna to pseudo nauka? |data = 24.09.2017 |data dostępu = 22.10.2020 |opublikowany = Psychologia racjonalizmu |url = https://czlowiek.info/inteligencja-emocjonalna-prawda-czy-falsz/}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Adam Grant |tytuł = The Dark Side of Emotional Intelligence |data = 2.01.2014 |data dostępu = 22.10.2020 |url = https://web.archive.org/web/20140103210524/http://www.theatlantic.com/health/archive/2014/01/the-dark-side-of-emotional-intelligence/282720/}}</ref>.
 
== Przypisy ==