Akt 5 listopada: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Reakcje państw Ententy i Stanów Zjednoczonych: Stanisław Głąbiński Wspomnienia |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
||
Linia 1:
[[Plik:Akt 5 listopada.jpeg|thumb|Plakat zawierający treść proklamacji]]
[[Plik:Piąty listopada 1916 roku, plansza 1. z teki „Pro memoria. Prusak w Polsce (1915-1918)”.png|thumb|''Piąty listopada 1916 roku'', plansza 1. z teki „Pro memoria. Prusak w Polsce (1915-1918)” [[Józef Rapacki|Józefa Rapackiego]] z 1919 roku]]
'''5 listopada 1916'''
Po [[Bitwa pod Kostiuchnówką|bitwie]] pod [[Kościuchnówka|Kościuchnówką]], w której [[I Brygada Legionów Polskich]] walcząca po stronie Austro-Węgier zapobiegła przerwaniu frontu przez wojska [[Imperium Rosyjskie|rosyjskie]], generał [[Erich Ludendorff]], generalny kwatermistrz [[Armia Cesarstwa Niemieckiego|Armii Cesarstwa Niemieckiego]], napisał list do władz w [[Berlin]]ie, postulując utworzenie zależnego od Niemiec państwa polskiego i zbudowanie polskiej armii. Jego zdaniem mogło to dać Niemcom zwycięstwo na [[Front wschodni (I wojna światowa)|froncie wschodnim]]<ref>[http://wyborcza.pl/alehistoria/1,139189,16187880,O_wojne_powszechna_prosimy_cie__Panie.html O wojnę powszechną prosimy cię, Panie]</ref>. Wydanie aktu wiązało się z faktem, że przedłużająca się [[I wojna światowa]] zmusiła [[państwa centralne]] do próby wykorzystania na swoją rzecz zasobów mobilizacyjnych [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Kongresowego]]<ref>Było to tym bardziej oczywiste, że już 9 listopada ukazała się nowa proklamacja obu gubernatorów, w sprawie ochotniczego wstępowania do [[Polska Siła Zbrojna|wojska]], w której oświadczali m.in. ''Powaga i niebezpieczeństwa tych ciężkich chwil wojennych, oraz troska o wojska nasze, stojące w obliczu wroga, zmuszają nas zachować zarząd nowego państwa Waszego tymczasowo jeszcze w naszych rękach. Pragniemy jednak chętnie dać mu już teraz przy Waszym współudziale stopniowo urządzenia państwowe, które mają poręczyć trwałe ugruntowanie państwa Waszego, jego ukształtowanie i bezpieczeństwo. Na pierwszem więc miejscu wojsko polskie. Nie ustał jeszcze bój z Rosją: w walce tej i Wy pragniecie wziąć udział. Stańcie więc przy nas, jako ochotnicy i pomóżcie nam uwieńczyć zwycięstwo nasze nad Waszym prześladowcą.'' ([http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=83030 ''Do ludności Jeneralnych Gubernatorstw lubelskiego i warszawskiego!''])</ref><ref>W odpowiedzi na to [[Centralny Komitet Narodowy w Warszawie]] ogłosił 10 listopada [http://www.sbc.org.pl/Content/75784/ur174.pdf odezwę] w której pisano: ''Armię, będącą najczystszym wyrazem woli i zapału narodu, musi powołać Rząd Polski, jedyny uprawniony szafarz krwi polskiej''. Por. [https://jbc.bj.uj.edu.pl/Content/344657/PDF/NDIGCZAS014415_1916_314.pdf ''Naprzód'', Kraków, niedziela 12 listopada 1916] s. 1.</ref>.
|