Wszechrosyjski Centralny Komitet Wykonawczy: Różnice pomiędzy wersjami

Na II Wszechrosyjskim Zjeździe Rad obradującym w trakcie [[rewolucja październikowa|przewrotu bolszewickiego (rewolucji październikowej)]] nastąpił rozłam wśród delegatów. W zjeździe uczestniczyło ok. 650 delegatów, w tym 338 bolszewików i 98 [[Lewicowi eserowcy|lewicowych eserowców]]<ref>{{Cytuj|autor = [[Richard Pipes]]; |tytuł = Rewolucja Rosyjska |data = 1994 |isbn = 83-01-11521-1 |inni = Tadeusz Szafar (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] |s = 394 |oclc = 69600798}}</ref>. [[Mienszewicy]] i [[Partia Socjalistów-Rewolucjonistów|eserowcy]] oskarżyli bolszewików o [[zamach stanu]] i hipokryzję polityczną. Opozycja twierdziła, że kryzys należy rozwiązać metodami pokojowymi. Ostatecznie mienszewicy i eserowcy w proteście przeciwko puczowi opuścili obrady. Na zjeździe rad pozostali natomiast [[lewicowi eserowcy]]. Ogłoszono, że dotychczasowy Wszechrosyjski Centralny Komitet Wykonawczy zostaje rozwiązany<ref>Komitet, uznając II Zjazd Rad za nielegalny a swoje rozwiązanie przez bolszewików za nieobowiązujące zbierał się nadal aż do końca grudnia 1917 – raz jawnie, raz konspiracyjnie. [[Richard Pipes]] ''Rewolucja Rosyjska'' Warszawa [[1994]]; Wyd. [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]; {{ISBN|83-01-11521-1}} s. 411.</ref>, zastąpiono go nowym, składającym się z 101 członków (w tym 62 bolszewików i 29 [[Lewicowi eserowcy|lewicowych eserowców]]) pod przewodnictwem [[Lew Kamieniew|Lwa Kamieniewa]]<ref>{{Cytuj|autor = [[Richard Pipes]]; |tytuł = Rewolucja Rosyjska |data = 1994 |isbn = 83-01-11521-1 |inni = Tadeusz Szafar (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] |s = 394-396 |oclc = 69600798}}</ref>. {{Data|1917-11-17}} [[Rada Komisarzy Ludowych RFSRR|Rada Komisarzy Ludowych]] uzurpowała sobie w trybie uchwały Wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wykonawczego (WCIK) o pełnomocnictwach<ref>{{Cytat
|treść =
W związku z interpelacją Centralny Komitet Wykonawczy postanawia:

3. Centralny Komitet Wykonawczy sprawuje ogólny nadzór nad działalnością Rady Komisarzy Ludowych i może swobodnie zmieniać rząd lub jego poszczególnych członków.}}[[Richard Pipes]] ''Rewolucja Rosyjska'' Warszawa [[1994]]; Wyd. [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]]; {{ISBN|83-01-11521-1}}, s. 414.</ref> prawo wydawania [[dekret]]ów bez konieczności ich zatwierdzania przez WCIK<ref>''Pozostawał jeszcze kluczowa sprawa odpowiedzialności Rady Komisarzy Ludowych przed CKW. W tej sprawie rząd bolszewicki – po raz pierwszy i ostatni – poddał się głosowaniu o wotum zaufania. Doszło do niego na wniosek lewicowego eserowca W.B. Spiry: „Centralny Komitet Wykonawczy, po wysłuchaniu wyjaśnień przedstawionych przez Przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych, uznaje je za niezadowalające”. Bolszewik [[Moisiej Uricki|M.S. Uricki]] odpowiedział kontrwnioskiem wyrażającym zaufanie do rządu Lenina.(…) Wniosek Spiry o wotum nieufności upadł większością 25 do 20 głosów; niska frekwencja była wynikiem wycofania się dziesięciu bolszewików, w tym kilku komisarzy, którzy jak już pisano, podali się na tym posiedzeniu do dymisji. To negatywne stanowisko nie zadowoliło Lenina: pragnął je formalnie i jednoznacznie podbudować głosowaniem za wnioskiem Urickiego, który proponował, aby rząd miał możliwość stanowić prawa. Jednak widoki na powodzenie były wątpliwe, gdyż szeregi bolszewików nagle się przerzedziły: wstępne obliczenia wskazywały, że wniosek Urickiego otrzyma taką samą liczbę głosów za i przeciw (23 do 23). Aby temu zapobiec, Lenin i Trocki zapowiedzieli, że wezmą udział w głosowaniu – było to posunięcie analogiczne do włączenia się ministrów w pracę ciała ustawodawczego w trakcie głosowania nad ustawą, którą mu przedtem przedłożyli do zatwierdzenia. Gdyby rosyjscy „parlamentarzyści” mieli więcej doświadczenia, odmówiliby udziału w takiej parodii. Ale pozostali na miejscach i głosowali. Wniosek Urickiego przeszedł stosunkiem głosów 25 do 23; dwa decydujące głosy oddali Lenin i Trocki. Dzięki temu prostemu kruczkowi dwaj bolszewiccy przywódcy uzurpowali sobie uprawnienia ustawodawcze, a CKW i Zjazd Rad, reprezentowany przez CKW, z ciał ustawodawczych przekształcili w doradcze. W dziejach konstytucji radzieckiej było to wydarzenie przełomowe. Jeszcze tego samego dnia Rada Komisarzy Ludowych ogłosiła, że jej dekrety nabierają mocy prawa z chwilą ogłoszenia na ramach oficjalnego pisma „Gazieta Wriemiennego Raboczego i Kriestianskogo Prawitielstwa”''. [[Richard Pipes]] ''Rewolucja Rosyjska'' Warszawa 1994; Wyd. [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]], {{ISBN|83-01-11521-1}}, s.414-415.</ref>. Od tej pory Rada Komisarzy Ludowych stała się formalnie organem łączącym [[Władza wykonawcza|władzę wykonawczą]] i [[Władza ustawodawcza|ustawodawczą]], Rosja była rządzona za pomocą dekretów, a WCIK stał się ciałem fasadowym, co w pełni dokonało się po czerwcu-lipcu 1918, gdy z jego grona usunięto niebolszewików<ref>{{Cytuj|autor = [[Richard Pipes]]; |tytuł = Rewolucja Rosyjska |data = 1994 |isbn = 83-01-11521-1 |inni = Tadeusz Szafar (tłum.) |miejsce = Warszawa |wydawca = [[Wydawnictwo Naukowe PWN|PWN]] |s = 413-415 |oclc = 69600798}}</ref>.