Energia (rakieta): Różnice pomiędzy wersjami

 

'''Energia''' była największą [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecką]] [[Rakieta nośna|rakietą nośną]], o wysokości 58 m i średnicy 20 m, zdolną wynieść na orbitę ładunek o masie około 100 ton, czy też wysłać ładunek o masie 32 ton w drogę na [[Księżyc]]<ref name="statki">{{Cytuj książkę | autor = Robert Godwin | tytuł = Rosyjskie statki kosmiczne | wydawca = Prószyński Media Sp. z o.o. | miejsce = Warszawa | data = 2012 | seria = Historia podboju Kosmosu | strony = 65 | isbn = 978-83-7839-096-1}}</ref>, czyli mniejszej niż amerykański [[Saturn V]]. Była przewidziana dla [[Wahadłowiec kosmiczny|wahadłowca]] [[Buran (wahadłowiec)|Buran]], jak również ciężkich [[satelita|satelitów]] wojskowych, szczególnie tych z radzieckiej wersji programu ''Gwiezdne Wojny''.

: źródło<ref name="asa">{{Cytuj pismo | autor = Jerzy Marcinek | tytuł = Dziś i jutro systemu Energia | czasopismo = [[Astronautyka (czasopismo)|Astronautyka]] | wydawca = Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Wrocław, Oddział a Warszawie | wolumin = 6 (1989) | strony = 7-11 | issn = 0004-623X | język = pl | data = 1989}}</ref>

URKTS (Uniwersalnaja Rakietno-Kosmiczeskaja Transportnaja Sistema – Uniwersalny Rakietowo-Kosmiczny System Transportu) – Energia była dwustopniową rakietą nośną, o konstrukcji wieloczłonowej. Pierwszy stopień tworzyły cztery bloki napędowe, każdy o średnicy 4,10 m i wysokości 40,0 m. U podstawy mieścił się silnik RD-170, nad nim znajdował się zbiornik o wysokości ośmiu metrów zawierający 78,5 ton nafty oraz drugi zbiornik mieszczący 267,1 tony ciekłego tlenu. Szczyt zakończony był stożkiem, w którego wnętrzu znajdowała się aparatura pomocnicza i zbiornik wysokiego ciśnienia. Górną i dolną powierzchnię stopnia pokrywały kontenery, przeznaczone dla urządzeń systemu miękkiego lądowania. Masa członów około 35 ton, z materiałem pędnym około 380 ton. Centralnym elementem napędowym rakiety był blok drugiego stopnia, zewnętrznie podobny do zbiornika [[Zbiornik zewnętrzny promu kosmicznego|ET]] [[Wahadłowiec kosmiczny|Space Shuttle]]. Miał on średnicę 7,80 m, wysokość 60,3 m i dzielił się na cztery sekcje.Podstawę tworzyły cztery silniki RD, wyżej znajdował się zbiornik o wysokości 34&nbsp;metrów dla 100 ton ciekłego wodoru oraz zbiornik o wysokości 17 metrów dla 610 ton ciekłego tlenu. Przestrzeń między zbiornikami zajmował przedział sterowania z zespołem żyroskopów, urządzeń telemetrycznych, anten itp. Pusty człon miał masę około 50 ton, a napełniony 760 ton. Masa całkowita pięciu członów napędowych rakiety wynosiła 2280 ton. Z boku kadłuba drugiego stopnia moża było doczepić trzeci stopień lub wielkowymiarowe ładunki o masie do 100 ton. Silniki dla Energii opracowywano od 1974 pod kierownictwem Głuszki. Silnik drugiego stopnia na ciekły tlen i wodór był pierwszą konstrukcją tego typu powstałą w ZSRR. Jego charakterystyki były zbliżone do silnika [[Główne silniki promu kosmicznego|SSME]] wahadłowców. Technologia zastosowana przy konstrukcji pozwalała na jego wielokrotne użycie. Elementy konstrukcji drugiego stopnia miały opadać na powierzchnię Pacyfiku. Po wyłowieniu elementy te miały być ponowie użyte.

Osiem silników rakiety było uruchamiane niemal jednocześnie. Najpierw następował zapłon czterech siników drugiego stopnia i po uzyskaniu przez nie pełnego ciągu, włączane były silniki pierwszego stopnia. Maksymalny ciąg startowy był uzyskiwany po około dziesięciu sekundach. Jeśli do czasu oderwania się rakiety ze stanowiska startowego któryś z silników zawiódł, następowało automatyczne wyłączenie pozostałych. Natomiast gdy na etapie wznoszenia ulegnie awarii jeden z silników pierwszego stopnia, rakieta kończyłaby lot z wyłączonymi silnikami, spadając w „wyznaczonej“ strefie wschodniej Syberii. Przewidziano też możliwość awaryjnego wyłączenia silnika drugiego stopnia. W takim przypadku całość paliwa miała być podawana do trzech pozostałych silników, a ich działanie miało pozwolić nadać ładunkowi wymaganą prędkość.