Język kurdyjski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
Rescuing 4 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Linia 47:
 
== Obecny status ==
Język kurdyjski jest oficjalnym językiem w [[Irak]]u. W [[Syria|Syrii]] zabronione jest publikowanie w tym języku<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.amnesty.org/en/library/asset/MDE24/002/2005/en/dom-MDE240022005en.html| tytuł = Kurds in the Syrian Arab Republic one year after the March 2004 events| autor = Raport Amnesty International (marzec 2005)| język = en| archiwum =http https://web.archive.org/web/20140705174526/http://www.amnesty.org/en/library/asset/MDE24/002/2005/en/dom-MDE240022005en.html| zarchiwizowano = 2014-07-05| data dostępu = 19 lutego 2009}}</ref>.
 
Przed sierpniem 2002 rząd [[Turcja|turecki]] karał za używanie języka kurdyjskiego. Zakazane było nauczanie w języku kurdyjskim oraz posługiwanie się nim w mediach<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.amnestyusa.org/amnesty-magazine/fall-2003/defiance-under-fire-leyla-zana-prisoner-of-conscience/page.do?id=1105152| tytuł = Defiance Under Fire; Leyla Zana: Prisoner of Conscience| autor = Amnesty International USA| język = en| data dostępu = 19 lutego 2009}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://www.freemuse.org/sw6195.asp| tytuł = Kurdish performers banned; Appeal from International PEN| autor = Freemuse| język = en| data dostępu = 19 lutego 2009}}</ref>.
Linia 57:
Tylko ostatnie zdanie – ''Składam tę przysięgę za braterstwo pomiędzy Turkami a Kurdami'' – wypowiedziała w języku kurdyjskim.
 
Zgodnie z brzmieniem art. 42 [[Konstytucja Turcji|Konstytucji Turcji]] „Żaden język poza językiem tureckim nie powinien być nauczany jako język ojczysty obywateli Turcji w żadnej instytucji zajmującej się szkoleniem lub edukacją”<ref>Article 42 Constitution of Turkey: ''No language other than Turkish shall be taught as a mother tongue to Turkish citizens at any institutions of training or education''. Źródło: {{cytuj stronę| url = http://www.byegm.gov.tr/mevzuat/anayasa/anayasa-ing.htm| tytuł = Konstytucja Turcji| autor = | język = en| |archiwum = httphttps://web.archive.org/web/20090415202108/http://www.byegm.gov.tr:80/mevzuat/anayasa/anayasa-ing.htm | zarchiwizowano = 15 kwietnia 2009 | data dostępu = 16 lutego 2009}}</ref>.
 
W marcu 2006 Turcja zezwoliła prywatnym kanałom telewizyjnym rozpocząć nadawanie programów kurdyjskojęzycznych. Jednakże rząd turecki zaznaczył, że należy unikać pokazywania dzieciom filmów animowanych lub programów edukacyjnych, uczących języka kurdyjskiego, zaś sama emisja w języku kurdyjskim miała być ograniczona do 45 minut dziennie oraz 4 godzin tygodniowo. Programy musiały posiadać tureckojęzyczne napisy<ref>{{cytuj stronę| url = http://english.aljazeera.net/archive/2006/03/200841014342656873.html| tytuł = Turkey to get Kurdish television| autor =| język = en |data dostępu = 19 lutego 2009}}</ref>.
 
1 stycznia 2009 swoją emisję rozpoczął pierwszy kurdyjskojęzyczny, 24-godzinny program telewizyjny TRT-6. Mottem stacji są słowa „żyjemy pod tym samym niebem”. Program nadawany jest głównie w dialekcie kurmandżi<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.kurdmedia.com/article.aspx?id=15316| tytuł = Kurdish TV starts broadcasting in Turkey| autor = Mutlu Civiroglu (KurdishMedia.com)| język = en| data dostępu = 19 lutego 2009| archiwum = https://web.archive.org/web/20120112035549/http://www.kurdmedia.com/article.aspx?id=15316| zarchiwizowano = 12 stycznia 2012}}</ref>. Biorący udział w inauguracji działania stacji premier Turcji [[Recep Tayyip Erdoğan]] na końcu swojego przemówienia życzył kurdyjskojęzycznej stacji „powodzenia” w języku kurdyjskim<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.arabia.pl/content/view/292114/107/| tytuł = TRT-6, kurdyjski kanał telewizyjny w Turcji| autor = Joanna Bocheńska| język = pl| data dostępu = 19 lutego 2009| archiwum = https://web.archive.org/web/20120720090507/http://www.arabia.pl/content/view/292114/107/| zarchiwizowano = 20 lipca 2012}}</ref>. Jednak emisja programu de iure narusza tureckie prawo – nadal obowiązujący, niezmieniony artykuł 42 tureckiej konstytucji.
 
Mimo wprowadzanych stopniowo zmian, kurdyjski alfabet nie jest nadal powszechnie akceptowany; zakazane jest używanie imion i nazwisk zawierających litery ''X'', ''W'' oraz ''Q'', występujących w języku kurdyjskim – niewystępujących zaś w [[Alfabet turecki (łaciński)|łacińskim alfabecie tureckim]].