Teresa Grodzińska: Różnice pomiędzy wersjami

Pochodziła ze szlacheckiej rodziny ziemiańskiej Grodzińskich, herbu [[Kuszaba (herb szlachecki)|Kuszaba (Paprzyca)]]. Była wnuczką Władysława Rudolfa Grodzińskiego, prezesa dyrekcji szczegółowej [[Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w Królestwie Polskim|Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego]] (ur. 15 kwietnia 1823 w [[Muchnice|Muchnicach]], zm. 28 marca 1908), a córką znanej radomskiej osobistości Bronisławy Arkuszewskiej h. Jastrzębiec (ur. 18 sierpnia 1868, zm. 8 sierpnia 1932) oraz Feliksa Grodzińskiego. Była piątym z kolei dzieckiem małżeństwa.<ref>{{Cytuj |autor = Marek Pietruszka |tytuł = Teresa Jadwiga Grodzińska |data = 2020 |miejsce = Warszawa |wydawca = IPN |s = s. 8-9}}</ref>

Jako uczennica Gimnazjum im. Marii Gajl w [[Radom]]iu działała w harcerstwie, a w 1915 wstąpiła do tajnej [[Organizacja Młodzieży Narodowej|Organizacji Młodzieży Narodowej]]. PoGimnazjum ukończyła w 1916 r.<ref>{{Cytuj |autor = Marek Pietruszka |tytuł = Teresa Jadwiga Grodzińska |data = 2020 |miejsce = Warszawa |wydawca = IPN |s = s. ukończeniu13}}</ref>, gimnazjuma w 1918 rozpoczęła naukę w szkole ogrodniczej w [[Warszawa|Warszawie]]. Po wybuchu [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny polsko-bolszewickiej]] w czerwcu 1920 przerwała naukę i rozpoczęła praktykę w stołecznym [[Zamek Ujazdowski w Warszawie#Szpital Ujazdowski|Szpitalu Ujazdowskim]] mając na celu służbę na froncie jako ochotniczka<ref>{{Cytuj |autor = Marek Pietruszka |tytuł = Teresa Jadwiga Grodzińska |data = 2020 |miejsce = Warszawa |wydawca = IPN |s = s. 14}}</ref>. 21 lipca 1920 została wysłana jako pielęgniarka z kompanią sanitarną [[Brygada Jazdy Ochotniczej|Brygady Jazdy Ochotniczej]] nr 1 w okolice [[Hrubieszów|Hrubieszowa]]. Następnie została przydzielona do 5. kompanii II batalionu [[4 Pułk Piechoty Legionów|4 pułku piechoty Legionów]]. Od 19 sierpnia 1920 uczestniczyła w wojnie w rejonie Hrubieszowa. Podczas odwrotu II batalionu ze wsi [[Gródek (powiat hrubieszowski)|Gródek]] na wschód od Hrubieszowa pozostała z ciężko rannymi żołnierzami: ''szła między ostatnimi z wycofujących się żołnierzy'', m.in. przeprowadziła wielu z nich przez płonący most na rzece [[Huczwa|Huczwie]], mimo jego ostrzału przez 3 nieprzyjacielskie karabiny maszynowe. 1 września 1920 4 pp Legionów został otoczony przez [[1 Armia Konna|1 Armię Konną]] [[Siemion Budionny|Siemiona Budionnego]]. Teresa Grodzińska nie wycofała się chcąc kontynuować opiekę nad rannymi żołnierzami i we wsi [[Stefankowice|Stepankowice]] podczas ich opatrywania została wzięta do niewoli. Została uprowadzona do wsi [[Czortowice]] i była przetrzymywana w stodole, gdzie broniła się przy pomocy siekiery przed bolszewikami przez kilka godzin. Jak informuje raport z 11 września 1920 została ''zamordowana w okrutny sposób''. Po późniejszym zajęciu Hrubieszowa i okolic przez wojska polskie i wskazaniu miejsca jej pochówku przez lokalną ludność, z rozkazu dowódcy [[35 Pułk Piechoty (II RP)|35 pułku piechoty]] zwłoki zostały ekshumowane i sporządzono dokumentację. Oględziny wykazały mocne okaleczenie ciała.

Następnie Teresa Grodzińska została pochowana w [[Chełm]]ie, a następnie odbył się jej oficjalny pogrzeb, zorganizowany z honorami wojskowymi, 18 września 1920 w [[Radom]]iu. Pochówek był manifestacją patriotyczną i wzięła w nim udział niemal cała ludność miasta. Spoczywa na [[Cmentarz rzymskokatolicki w Radomiu|Cmentarzu Rzymskokatolickim w Radomiu]] przy ulicy Bolesława Limanowskiego.