Komitet Narodowy Polski (1917–1919): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PBbot (dyskusja | edycje)
grupowanie przypisów
m typografia
Linia 2:
[[Plik:KNP w Paryżu 1918.jpg|350px|thumb|Komitet Narodowy Polski w Paryżu 1918. Widoczni: Kozicki, Wielowieyski, [[Antoni Madeyski|Madeyski]], Sobański, Dmowski, Romer, Rozwadowski, Piltz, Fronczak, Zamoyski, Tomaszewski, Halpert, Smogorzewski, Skirmunt, Seyda, Ostrowski, Woyno.]]
[[Plik:Polish territorial demands on Paris Peace Conference 1919.png|thumb|300px|Polskie postulaty terytorialne na [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|paryskiej konferencji pokojowej]] ([[Linia Dmowskiego]]) na tle mapy etnograficznej regionu i granic [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej]] 1772]]
'''Komitet Narodowy Polski''' (KNP) – założona 15 sierpnia 1917 w [[Lozanna|Lozannie]] przez [[Roman Dmowski|Romana Dmowskiego]] polska organizacja polityczna działająca w latach 1917–1919. Był kontynuacją [[Komitet Narodowy Polski (1914–1917)|Komitetu Narodowego Polskiego]], działającego w latach 1914-19171914–1917 w [[Warszawa|Warszawie]] i [[Petersburg|Piotrogrodzie]], w krajach [[Ententa|Ententy]] na Zachodzie. Siedzibą KNP był [[Paryż]]. Celem Komitetu była odbudowa państwa polskiego przy pomocy państw [[Ententa|Ententy]]. KNP został uznany przez rządy Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch za namiastkę rządu polskiego na emigracji i przedstawicielstwo interesów Polski<ref>[[Eugeniusz Romer]], ''Pamiętnik Paryski 1918–1919''. Przypisy [[Andrzej Garlicki]], Ryszard Świętek, t. I Wrocław 2010, s. 16.</ref>. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę stworzył trzon delegacji polskiej na [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|konferencję pokojową w Paryżu]], rozwiązał się formalnie na życzenie premiera [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Paderewskiego]] 15 kwietnia 1919<ref name="autonazwa1">[[Piotr Łossowski]], ''Kształtowanie się państwa polskiego i walka o granice (listopad 1918-czerwiec 1919)'' w: ''Historia dyplomacji polskiej'' t. IV, Warszawa 1995, [[Wydawnictwo Naukowe PWN|Państwowe Wydawnictwo Naukowe]], {{ISBN|83-01-11714-1}}, s.103.</ref>.
 
== Charakterystyka ==
Linia 16:
* opieka konsularna nad Polakami przebywającymi w państwach Ententy
 
KNP prowadził politykę zagraniczną odradzającego się państwa polskiego i organizował [[Armia Polska we Francji|Armię Polską we Francji]]. Był [[uznanie międzynarodowe|uznany]] przez rządy [[III Republika Francuska|Francji]] (20 września), [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] (15 października), [[Królestwo Włoch (1861–1946)|Włoch]] (30 października), [[Stany Zjednoczone|USA]] (10 listopada 1917) za oficjalnego reprezentanta odradzającej się państwowo [[II Rzeczpospolita|Polski]]<ref name="autonazwa2" /><ref>[[Wojciech Roszkowski]], ''Najnowsza historia Polski 1914-1939'', Warszawa 2011, s. 35.</ref><ref name="autonazwa2" /><ref>[[Janusz Pajewski]], ''Historia powszechna 1871-1918'', wyd. 8, Warszawa 1999, s. 433.</ref>. KNP posiadał swoje przedstawicielstwa w Belgii, Włoszech, Szwecji, Brazylii, Wlk. Brytanii, USA. KNP uznał powstały 16 stycznia 1919 [[rząd Ignacego Jana Paderewskiego]].
 
W styczniu 1919 w oparciu o porozumienie polityczne [[Naczelnik Państwa|Naczelnika Państwa]] [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]] z [[Roman Dmowski|Romanem Dmowskim]] do Komitetu zostali [[kooptacja|dokooptowani]] przedstawiciele Naczelnika Państwa ([[Kazimierz Dłuski]], [[Leon Wasilewski]], [[Michał Sokolnicki (dyplomata)|Michał Sokolnicki]], [[Stanisław Patek]], [[Antoni Sujkowski]], [[Stanisław August Thugutt|Stanisław Thugutt]], [[Medard Downarowicz]], [[Herman Lieberman]], [[Władysław Baranowski (dyplomata)|Władysław Baranowski]], [[Stanisław Hempel (dyplomata)|Stanisław Hempel]]), zaś Komitet stał się oficjalnym reprezentantem rządu [[II Rzeczpospolita|RP]] na [[Konferencja pokojowa w Paryżu (1919–1920)|paryską konferencję pokojową]]<ref>Mieczysław Ryba, ''Komitet Narodowy Polski'', [w:] „Encyklopedia Białych Plam“, t. 9, Radom 2002, s. 251.</ref>. Rozwiązał się formalnie na życzenie premiera [[Ignacy Jan Paderewski|Ignacego Paderewskiego]] 15 kwietnia 1919<ref name="autonazwa1" />, jego członkowie tworzyli trzon delegacji Polski na paryską konferencję pokojową do podpisania i ratyfikacji [[Traktat wersalski|traktatu wersalskiego]] i traktatów pochodnych.