Jehu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m int.
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Władca infobox
|władca = Jehu
|imiona = {{k|he|יֵהוּא}}
|tytulatura =
|grafika = Jehu.jpg
|opis grafiki = Portret OzeaszaJehu w ''Promptuarii Iconum Insigniorum''
|herb =
|opis herbu =
Linia 10:
|opis faksymile =
|dewiza =
|1. tytuł = król [[Izrael]]aIzraela
|1. od = [[841 p.n.e.]]
|1. do = [[814 p.n.e.]]
|1. koronacja =
|1. poprzednik = [[Joram (król Izraela)|Joram z Izraela]]
|1. następca = [[Joachaz (król Izraela)|Joachaz]]
|dynastia =
Linia 35:
|wikicytaty =
}}
'''Jehu''' ([[język{{w hebrajskijęzyku|he|hebr.]] '''יֵהוּא'''}}, ''On jest [[Jahwe]]'', w tekstach asyryjskich: '''Jaua''') – postać biblijna ze [[Stary Testament|Starego Testamentu]], syn Jozafata, syna Nimsziego, władca starożytnego [[królestwo Izraela (państwo północne)|królestwakról północnego Izraela]] w l. 841-814latach r.841–814 p.n.e.<ref>Według [[Chronologia królów Judy i Izraela Edwina Thielego|chronologii Edwina Thielego]].</ref>
 
Początkowo jeden z dowódców wojskowych króla [[Joram (król Izraela)|Jorama]], później, podburzony przez proroka [[Elizeusz]]a, wywołał powstanie religijne, w wyniku którego wyeliminowana została ze sceny politycznej dynastia [[Omri|Omrydów]]dów. Krwawe prześladowania Jehu miały na celu przywróceniuprzywrócenie [[Jahwe|religii jahwistycznej]], chociaż sam król nie zdelegalizował kultu najstarszego bożka królestwa − [[złoty cielec|złotego cielca]].
'''Jehu''' ([[język hebrajski|hebr.]] '''יֵהוּא''', ''On jest [[Jahwe]]'', w tekstach asyryjskich: '''Jaua''') – postać biblijna ze [[Stary Testament|Starego Testamentu]], syn Jozafata, syna Nimsziego, władca starożytnego [[królestwo Izraela (państwo północne)|królestwa północnego Izraela]] w l. 841-814 r. p.n.e.<ref>Według [[Chronologia królów Judy i Izraela Edwina Thielego|chronologii Edwina Thielego]].</ref>
 
Za panowania Jehu kraj został zaatakowany przez króla [[Aramejczycy|Aramejczyków]] Chazaela: W owym czasie Pan zaczął uszczuplać Izraela<ref>{{Biblia|księga=2Krl|rozdział=10|wersety=32-33}}</ref>: ''[[Chazael]] pobił Izraelitów na całym ich obszarze, od Jordanu na wschód słońca, cały obszar Gileadu, Gadytów, Rubenitów, Manassytów – od Aroeru, który leży nad rzeką Arnon – Gilead i Baszan'' (2Krl 10,32-33, cyt. za [[Biblia Tysiąclecia|Biblią Tysiąclecia]]).
Początkowo jeden z dowódców wojskowych króla [[Joram (król Izraela)|Jorama]], później, podburzony przez proroka [[Elizeusz]]a, wywołał powstanie religijne, w wyniku którego wyeliminowana została ze sceny politycznej dynastia [[Omri|Omrydów]]. Krwawe prześladowania Jehu miały na celu przywróceniu [[Jahwe|religii jahwistycznej]], chociaż sam król nie zdelegalizował kultu najstarszego bożka królestwa − [[złoty cielec|złotego cielca]].
 
Pojawia się w [[2 Księga Królewska|II Księdze KrólewskiejKrólewskie]]<nowiki/>j, w rozdz. 9-10]]9–10.
Za panowania Jehu kraj został zaatakowany przez króla [[Aramejczycy|Aramejczyków]] Chazaela: W owym czasie Pan zaczął uszczuplać Izraela: ''[[Chazael]] pobił Izraelitów na całym ich obszarze, od Jordanu na wschód słońca, cały obszar Gileadu, Gadytów, Rubenitów, Manassytów – od Aroeru, który leży nad rzeką Arnon – Gilead i Baszan'' (2Krl 10,32-33, cyt. za [[Biblia Tysiąclecia|Biblią Tysiąclecia]]).
[[Plik:Jehu-Obelisk-cropped.jpg|thumb|250px|left|Jehu składa hołd królowi [[Salmanasar III|Salmanasarowi III]], relief na [[Czarny obelisk Salmanasara III|Czarnym obelisku]] .]]
 
Pojawia się w [[2 Księga Królewska|II Księdze Królewskiej, w rozdz. 9-10]]
[[Plik:Jehu-Obelisk-cropped.jpg|thumb|250px|left|Jehu składa hołd królowi [[Salmanasar III|Salmanasarowi III]], relief na [[Czarny obelisk Salmanasara III|Czarnym obelisku]] .]]
[[File:I-a-ú-a-mar Hu-um-ri-i.jpg|thumb|250px|left|„Jehu, z rodu Omri” (''ia-ú-a'' DUMU <sup>m</sup>''hu-um-ri-i'') - zapis w piśmie klinowym na czarnym obelisku Salmanasara III]]
==Jehu w źródłach asyryjskich==
[[File:I-a-ú-a-mar Hu-um-ri-i.jpg|thumb|250px|left|„Jehu, z rodu Omri” (''ia-ú-a'' DUMU <sup>m</sup>''hu-um-ri-i'') - zapis w piśmie klinowym na czarnym obelisku Salmanasara III]]
[[Salmanasar III]] (858-825858–825 p.n.e.), władca [[Asyria|Asyrii]], wymienia Jehu pośród podległych sobie królów. Na tzw. [[Czarny obelisk Salmanasara III|Czarnymczarnym obelisku Salmanasara III]], sławiącym militarne dokonania tego władcy, Jehu przedstawiony został w scenie składania trybutu królowi asyryjskiemu. Towarzysząca tej scenie inskrypcja w [[pismo klinowe|piśmie klinowym]] głosi<ref>{{Cytuj |tytuł = The Black Obelisk of Shalmaneser |data dostępu = 2022-01-10 |opublikowany = The British Museum |url = https://www.britishmuseum.org/collection/object/W_1848-1104-1 |język = en}}</ref>:
 
„Trybut{{Cytat|treść=Trybut Jehu, z rodu [[Omri]] ([[język akadyjski|akad]]. <sup>m</sup>''ia-ú-a'' DUMU <sup>m</sup>''hu-um-ri-i''). Otrzymałem od niego srebro, złoto, złotą misę, złotą wazę z ostro zakończonym dnem, złote kubki, złote naczynia, cynę, berło (godne) królewskiej dłoni, włócznie”<ref>[https://wwwwłócznie.britishmuseum.org/collection/object/W_1848-1104-1 The Black Obelisk of Shalmaneser III - opis zabytku na oficjalnej stronie British Museum]</ref>}}
 
== Przypisy ==