Kryzys alandzki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
wstawienie {{Kontrola autorytatywna}} |
|||
Linia 1:
'''Kryzys alandzki''' – spór między [[Finlandia|Finlandią]] i [[Szwecja|Szwecją]] o [[Wyspy Alandzkie]].
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] i uniezależnieniu Finlandii od Rosji pretensje do archipelagu, zamieszkanego głównie przez ludność mówiącą po [[język szwedzki|szwedzku]], zgłosiła Szwecja<ref>[https://www.wdl.org/en/item/9147/view/1/21/ ''The Åland Islands.'']</ref>. Spór rozpatrywała [[Liga Narodów]], której przedstawicielem był szwajcarski polityk [[Felix Calonder]]. 24 czerwca 1921 roku Rada Ligi przyznała wyspy Finlandii z zastrzeżeniem przyznania rozległej autonomii dla tamtejszej ludności i utrzymania [[strefa zdemilitaryzowana|demilitaryzacji]], wprowadzonej przez [[Traktat paryski (1856)|traktat paryski]] (1856 roku)<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.kulturstiftelsen.ax/traktater/eng_fr/1921a_en.htm |tytuł=''Decision of the Council of the League of Nations on the Åland Island June 24th, 1921'' |data dostępu=2016-06-10 |archiwum=https://web.archive.org/web/20140723192243/http://www.kulturstiftelsen.ax/traktater/eng_fr/1921a_en.htm |zarchiwizowano=2014-07-23 }}</ref>. 20 października zawarto w [[Genewa|Genewie]] konwencję o statusie archipelagu, jej stronami prócz Szwecji i Finlandii zostały [[Republika Weimarska|Niemcy]], [[Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii|Wielka Brytania]], [[III Republika Francuska|Francja]], [[Królestwo Włoch (1861–1946)|Włochy]], [[Dania]], [[II Rzeczpospolita|Polska]], [[Republika Estońska (1918–1940)|Estonia]] i [[Republika Łotewska (1918–1940)|Łotwa]]<ref>[https://treaties.un.org/Pages/LONViewDetails.aspx?src=LON&id=575&chapter=30&clang=_en ''Convention relating to the Non-Fortification and Neutralisation of the Aaland Islands, Geneva, 20 October 1921'']</ref>. Art. 9 dozwalał za jednogłośną zgodą stron zaprosić do przystąpienia inne mocarstwo, ''którego przystąpienie uważać się będzie później za pożądane'' (chodziło o [[Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka|RFSRR]] w owym czasie – aż do roku 1934 – ostentacyjnie zwalczającą Ligę). Konwencję sporządzono w [[Język autentyczny|języku]] [[francuski]]m, zgodnie z wymogami stawianymi przez [[traktat wersalski]] w art. 18 zarejestrowano ją w Sekretariacie Ligi Narodów 6 kwietnia 1922 roku pod nr 255<ref>[http://www.worldlii.org/int/other/LNTSer/1922/57.pdf ''Treaty Series, League of Nations, vol. 9, p. 211.'']</ref>. Na podstawie ustawy z 18 maja 1922 roku<ref>[
== Przypisy ==
|