Spiculum ventrale

apodema w odwłoku chrząszczy

Spiculum ventrale – element anatomiczny w końcowej części odwłoka (terminaliach) samic niektórych owadów z rzędu chrząszczy.

Cechy charakterystyczne Blaptogonia zhentanga z rodziny czarnuchowatych. Samica na ilustracjach od h do i. h: spiculum ventrale, i1: pokładełko w widoku brzusznym, i2: pokładełko w widoku grzbietowym
Pokładełko i ósmy segment odwłokowy samicy przemianki tarninówki. Cox: koksyt, GetP: kieszonka genitalna, MedP: płytka środkowa, Par: paraprokt, PrgB: bakula proktigeru, SplG: spiculum ventrale, Styl: gonostylik (stylus), Val: walwifer.

Spiculum ventrale jest apodemą wyrastającą po wewnętrznej stronie przedniej części sternitu ósmego segmentu odwłokowego (płytki sugenitalnej)[1][2][3]. Zwykle ma formę mocno wydłużonej podpórki[2]. Może być połączone z ósmym sternitem ściśle lub stawowo, przy użyciu ścięgna i wówczas zachowywać pełną ruchomość. Wśród samic stonek pierwotny charakter ma spiculum gastrale niepołączone stawowo z ósmym sternitem, natomiast u licznych ich grup pojawia się połączenie stawowe między tymi elementami[4].

Zdarza się stosowanie dla spiculum ventrale nazwy spiculum gastrale[4]. Ta druga odnosi się jednak do apodemy na płytce sugenitalnej samców, która to jest przekształconym dziewiątym, a nie ósmym sternitem. Spiculum ventrale jest więc narządem analogicznym, ale nie narządem homologicznym dla spiculum gastrale samców[5][2][6]. Homologiem spiculum ventrale występującym u niektórych samców jest natomiast spiculum relictum[2].

Przypisy edytuj

  1. Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 490.
  2. a b c d John F. Lawrence, Rolf G. Beutel, Richard A.B. Leschen, Adam Ślipiński: Glossary of Morphological Terms. W: Richard A.B. Leschen, Rolf G. Beutel, John F. Lawrence: Coleoptera, Beetles. Vol. 2: Morphology and Systematics (Archostemata, Adephaga, Myxophaga, Polyphaga patim). Wyd. II. Berlin, Boston: Walter de Gruyter & Co., 2016, seria: Handbook of Zoology.
  3. Marek Wanat: rząd: chrząszcze – Coleoptera. W: Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 269.
  4. a b Kaiqin Li, Hongbin Liang. A comparative study of external female genitalia (including the 8 th and 9 th abdominal segments) in the family Megalopodidae and other related families of Chrysomeloidea expand article info. „ZooKeys”. 762, s. 69-104, 2018. DOI: 10.3897/zookeys.762.22163. 
  5. Adam Ślipiński: Australian Ladybird Beetles (Coleoptera: Coccinellidae): Their biology and classification. Canberra: CSIRO Publishing, 2007, s. 18-19.
  6. Adam Ślipiński, Hermes Escalona: Australian Longhorn Beetles (Coleoptera: Cerambycidae) Volume 1. Introduction and subfamily Lamiinae. Canberra: CSIRO Publishing, 2013, s. 14.