Telescopium Herschelii
Telescopium Herschelii (z łac. „Teleskop Herschela”) – historyczny gwiazdozbiór stworzony przez Maksymiliana Hella w 1789 roku dla uczczenia odkrycia Urana przez Williama Herschela w 1781 roku. Hell wprowadził z tej okazji na niebo dwa gwiazdozbiory, które opisał Tubus Hershelii Major („Wielki”) i Tubus Hershelii Minor („Mały”), mające reprezentować dwudziestostopowy (6,1 m) i siedmiostopowy (2,1 m) teleskop astronoma; ich wizerunki nie były jednak podobne do pierwowzorów, co wskazuje, że Hell nie widział osobiście instrumentów Herschela[3][1]. Gwiazdozbiory były ulokowane po dwóch stronach gwiazdy zeta Tauri, w pobliżu której został zaobserwowany Uran. Większy teleskop znajdował się pomiędzy obecnymi konstelacjami Rysia, Woźnicy i Bliźniąt, zaś mniejszy był wciśnięty między gwiazdozbiór Oriona i Byka[3]. Johann Bode w atlasie Uranographia z 1801 roku pominął mniejszą konstelację, poprawił pisownię nazwy większej na Telescopium Herschelii i, jako że kupował instrumenty od Herschela, zilustrował ją realistycznym wizerunkiem siedmiostopowego teleskopu[1][3]. Najjaśniejsza gwiazda tej konstelacji nosi współcześnie oznaczenie Flamsteeda 50 Aurigae[3]. Gwiazdozbiór ten pojawiał się w późniejszych atlasach nieba, ale szybko wyszedł z użycia, a gwiazdy zostały ponownie rozdzielone między sąsiadujące gwiazdozbiory[3][4][5].
| |
| Nazwa łacińska |
Telescopium Herschelii (Major / Minor) |
|---|---|
| Dopełniacz łaciński |
Telescopii Herschelii (Majoris / Minoris)[1] |
| Skrót nazwy łacińskiej |
THMa / THMi[1] |
| Charakterystyka | |
| Najjaśniejsza gwiazda |
50 Aurigae (4,8m[2][3]) |
| Gwiazdozbiory sąsiadujące |
|
| |
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d John C. Barentine: The Lost Constellations: A History of Obsolete, Extinct, or Forgotten Star Lore. Springer, 2015, s. 401. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ psi02 Aur w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c d e f Telescopium Herschelii, Herschel’s telescope. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
- ↑ Shane Horvatin: Telescopium Herschelii. Herschell’s Telescope. Michigan State University. [dostęp 2017-08-25]. (ang.).
- ↑ Telescopium Herschelii. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 414. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).