Tigerfibel

Tigerfibel (pol. Elementarz Tygrysa) – niemiecki elementarz wykorzystywany do szkolenia załóg czołgu Panzerkampfwagen VI Tiger, wydany 1 sierpnia 1943 roku przez Generalnego Inspektora Wojsk Pancernych generała Heinza Guderiana jako D 656/27.

Okładka elementarza

Jedna ze stronic elementarza poświęcona tankowaniu „Tygrysa”

„Czołgowy rabuś”

Geneza

System uzbrojenia taki jak „Tygrys” wymagał obszernego materiału szkoleniowego. Podpułkownik Wehrmachtu Hans Christern, który był odpowiedzialny za szkolenie żołnierzy niemieckich sił pancernych, zlecił wykonanie elementarza swojemu koledze z pułku, porucznikowi Josefowi von Glatter-Götzowi, który to wybrał styl komiksowy gdyż uważał, że ilość ważnych, ale raczej suchych materiałów dydaktycznych można lepiej przekazać w atrakcyjnym i humorystycznym stylu. Koncepcja ta przekonała Christerna i dał Glatter-Götzowi swobodę w jej realizacji, co było wówczas niezwykłe. Język użyty w elementarzu to żargon wojskowy i dlatego był dobrze przyjmowany przez załogi czołgowe podczas szkolenia.

Treść

W elementarzu znajdowały się szkice alegoryczne, rysunki techniczne, fotografie i karykatury oraz wiele krótkich, zapadających w pamięć wersetów i limeryków. Tematyka obejmowała szczegółowe informacje na temat „Tygrysa”, takie jak wymagania konserwacyjne i cechy charakterystyczne, wskazówki dotyczące strzelania, prowadzenia czołgu i obsługi radia. Choć Tigerfibel był dość nietypowy w porównaniu z jakimkolwiek podręcznikiem, którego używano wcześniej, to został zatwierdzony przez Wehrmacht i okazał się bardzo skuteczną pomocą szkoleniową.

Do każdego egzemplarza elementarza dołączano także zestaw rozkładanych dodatków, które mieściły się w kieszeni po wewnętrznej stronie tylnej okładki. Jeden z tych dodatków ukazywał czarno-białe fotografie różnych alianckich czołgów wraz z danymi dotyczącymi każdego pojazdu, aby pomóc załodze w rozpoznaniu go. Inne dodatki pokazywały graficznie, z jakiej odległości „Tygrys” może zostać przebity i z jakiej sam przebije pancerz między innymi amerykańskiego czołgu M4 Sherman czy radzieckiego czołgu T-34.

Czołgowy rabuś

Na jednej ze stronic elementarza znajdowała się informacja o „czołgowym rabusiu” (niem. Panzerklau):

Każdy nabój, którym strzelasz, kosztował Twego ojca 100 marek podatku, wymagał tygodnia pracy Twej matki w fabryce, kolej musiała przewieźć na odległość 10 000 km.
Pamiętaj o tym przy każdym strzale!
Strzelanie pociskami odłamkowymi do nierozpoznanych celów, „na wszelki wypadek”, lub do celów, które można zniszczyć ogniem km-u, to przestępstwo.
Strzelanie pociskami z głowicą pancerną na zbyt wielką odległość, do trafionych już czołgów, albo strzelanie niecelne powoduje wyłącznie rysy w stali!
Pancerniacy z Tygrysa! Oszczędzajcie!
Wykorzystujcie gruby pancerz! Taranujcie! Zgniatanie jest tańsze od ognia km-u! Km jest tańszy od armaty! Zwracajcie łuski i opakowania naboi!
Tygrys łyka paliwo całymi kanistrami. Każdy litr trzeba wozić na odległość 3000 km:
Pancerniacy z Tygrysa! Oszczędzajcie! Skąpcie każdego litra paliwa! Nie pozwalajcie, by silnik niepotrzebnie pracował! Czy to wiadomo, kiedy znów będzie można zatankować?
Tygrys wraz z całą swą zawartością kosztuje 800 000 marek i 300 000 godzin pracy. 30 000 ludzi musi wydać tygodniową pensję, a 6000 ciężko pracować przez cały tydzień, żebyś Ty mógł dostać Tygrysa. Oni wszyscy pracują dla Ciebie.
Pancerniacy z Tygrysa! Pamiętajcie, co macie w swych rękach! Miejcie to na uwadze! Czołgowy rabuś krąży! Walczcie z nim, gdzie tylko na niego traficie!

Linki zewnętrzne

• Tigerfibel dostępny do bezpłatnego pobrania z Internet Archive