Wikipedia

Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę E-dur op.22 (Żeleński)

Trio na fortepian, skrzypce i wiolonczelę E-dur op. 22 – utwór skomponowany przez Władysława Żeleńskiego przed rokiem 1870[1]. Ukazało się drukiem w wydawnictwie C. F. Kahnt w Lipsku około roku 1875[2].

Zadedykowane jest Auguście Auspitz-Kolar[2].

Informacje ogólne edytuj

Trio fortepianowe E-dur op.22 opatrzone jest łacińskim mottem zaczerpniętym przez Żeleńskiego z wiersza Pieśń o dzwonie Friedricha Schillera, będącym również tradycyjną sentencją umieszczaną na dzwonach kościelnych: Vivos voco. Mortuos plango. Fulgura fango[3] (Żywych wzywam. Zmarłych opłakuję. Gromy kruszę).

Są to tytuły kolejnych części, nadające kompozycji charakter programowy, odnotowany już od pierwszych wykonań utworu. Jan Kleczyński w recenzji z 1876 roku zwracał uwagę na ilustracyjność dzieła, w tym na płacz wiolonczeli i bicie dzwonu[4], imitowane przez fortepian.

Budowa edytuj

Trio fortepianowe E-dur op.22 zawarte jest w klasycznym układzie trzyczęściowym:

  • cz. I. Allegro. Vivos voco!
  • cz. II. Andante sostenuto. Mortuos plango!
  • cz. III. Allegro deciso. Fulgura frango!

Analiza edytuj

Część pierwsza Allegro opatrzona tytułem Vivos voco! (Żywych wzywam!), w metrum 3/4, napisana w formie allegra sonatowego. Część druga Andante sostenuto z sentencją Mortuos plango! (Zmarłych opłakuję!), utrzymana w metrum 2/4 i schemacie formalnym ABA. Część trzecia Allegro deciso - Fulgura frango! (Gromy kruszę!) w metrum Alla breve i tonacji E-dur.

Nagrania płytowe edytuj

  • Joanna Ławrynowicz, Lucyna Fiedukiewicz, Łukasz Tudzierz, AP0277, Acte Prealable 2012.
  • Michał Francuz, Joanna Konarzewska, Rafał Kwiatkowski, SPMK 15, 2020.
  • Anna Maria Kamińska, Paweł Polak, Grzegorz Vytlacil, DUX 1735, 2021.

Przypisy edytuj

  1. ↑ https://portalmuzykipolskiej.pl/pl/osoba/4402-zelenski-wladyslaw/kompozycje/3864-trio-fortepianowe-e-dur
  2. ↑ a b https://imslp.org/wiki/Piano_Trio%2C_Op.22_(Żeleński%2C_Władysław)
  3. ↑ G. Zieziula, Wokół kameralistyki Władysława Żeleńskiego i zachowanego w polskich zbiorach rękopisu kwartetu fortepianowego Mozarta (tekst dołączony do albumu CD: Żeleński, Mozart. Kwartety fortepianowe, wyk. Paweł Wakarecy, Jakub Jakowicz, Katarzyna Budnik, Marcin Zdunik, wyd. Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, 2020, nr NIFCCD 110).
  4. ↑ M. Borkowski, tekst dołączony do albumu CD: Żeleński, Szeluto, Fitelberg, wyk. Michał Francuz, Joanna Konarzewska, Rafał Kwiatkowski, wyd.Stowarzyszenie Polskich Muzyków Kameralistów, 2020, nr SPMK 15.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trio_na_fortepian,_skrzypce_i_wiolonczelę_E-dur_op.22_(Żeleński)&oldid=67836905”