Union Station (Toronto)

Union Stationstacja kolejowa w kanadyjskim mieście Toronto, w Financial District, znajdująca się na ulicy Front Street West. Została oddana do użytku w 1927 roku[1].

Union Station (Toronto)
Ilustracja
Fasada budynku Union Station
Państwo

 Kanada

Miejscowość

Toronto

Data otwarcia

1927

Położenie na mapie Ontario
Mapa konturowa Ontario, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Union Station (Toronto)”
Położenie na mapie Kanady
Mapa konturowa Kanady, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Union Station (Toronto)”
Ziemia43°38′43″N 79°22′50″W/43,645278 -79,380556
Strona internetowa

Budowla edytuj

Union Station w Toronto, to monumentalny pięciopiętrowy budynek w stylu Beaux Arts zlokalizowany w samym sercu miasta[2]. Stacja na zewnątrz ozdobiona jest neoklasycystyczną kolumnadą, a wewnątrz budynku znajduje się wielki hol ze zdobionym stropem i fryzem z nazwami miast, z którymi istniały połączenia kolejowe[3].

Dworzec kolejowy służy jako swoistego rodzaju brama do centrum miasta, a także jest głównym punktem przesiadek dla pasażerów kolei krajowych i podmiejskich, obsuługujący również międzymiastowe podróże metrem. Stoi na skrzyżowaniu ulic Yonge i Front West, naprzeciwko pięciogwiazkowego hotelu Royal York[4].

Projekt i detale wnętrza budynku wykonane zostały w stylu beaux-arts, który wywarł ogromny wpływ na architekturę Ameryki Północnej na początku XX wieku. Długa fasada budynku jest podzielona na siedem części, a część centralną wyróżnia długa kolumnada dorycka otoczona dwoma małymi portykami. Elewacja kończy się na dwóch lekko wystających odcinkach z wbudowanymi pilastrami. Parter obejmuje rozległy hol, w którym znajdują się kasy biletowe i różne usługi[5].

Budowla wyróżnia się klasycznie uporządkowaną proporcją elewacji (zarówno pionową, jak i poziomą), wyeksponowaniem centralnego pawilonu wejściowego, podkreślonego dodatkową kondygnacją na dachu, która jest zwieńczona niską, piramidalną formą, a także różnorodnością tekstury i doskonałym wykonaniem zewnętrznego wapienia. Obiekt został wydłużony za pomocą bocznych skrzydeł z wyważonymi oknami i mniej wydatnym gzymsem zakończonym niskimi, narożnymi pawilonami[6].

Podziemne korytarze Union Station skrywają przejścia z pasażami handlowymi. Zarówno jak inne budynki Financial District, dworzec połączony jest systemem pasaży handlowo-komunikacyjnych PATH[7].

Obok stoi dworzec autobusowy systemu komunikacji regionalnej GO Transit, który tworzą zarówno linie kolejowe, jak i autobusowe[8].

Historia edytuj

Stacja kolejowa została zaprojektowana przez jedno z największych przed II wojną światową, kanadyjskich biur architektów Ross i Macdonald[9] oraz architektów Hugh G. Jonesa i Johna M. Lyle'a dla kolei Grand Trunk Railway of Canada i Kanadyjskiej Kolei Pacyficznej.

Projektowanie rozpoczęto w 1913 roku, a samą budowę komlpeksu rok później. Budynek został zasadniczo ukończony w 1920 roku, jednakże prace przy najważniejszych wiaduktach, oznakowaniu, peronach i torach kolejowych rozpoczęto w 1924 roku. Faktyczne oddanie do użytku nastąpiło w 1927 roku[10].

Dziedzictwo kulturowe edytuj

W 1975 roku, Union Station zostało uznane za narodowe miejsce historyczne Kanady[11].

Union Station została uznana za zabytkową stację kolejową, ponieważ jest największą i najbogatszą stacją w Kanadzie. Dworzec został zbudowany podczas ostatniej wielkiej fazy budowy stacji kolejowej. Wartość dziedzictwa kulturowego wynika zarówno z obecności architektury jako najwybitniejszego w kraju przykładu architektury kolejowej Beaux-Arts, jak i z historycznej roli jednego z najważniejszych węzłów komunikacyjnych Kanady[12].

Stacja nawiązuje do epoki energicznego, planowanego rozwoju miast z początku XX wieku, podczas którego rozwijała się kolej, a miasto Toronto stawało się nowoczesną metropolią. Jako największa z wielkich stacji kolei miejskiej zbudowanej w Kanadzie na początku XX wieku, stacja zachowała wiele oryginalnych cech funkcjonalnych terminala kolejowego[13].

Rewitalizacja[14] edytuj

Projekt rewitalizacji Union Station, był wieloletnią rewitalizacją dworca zapoczątkowaną w 2010 roku i został ukończony w lipcu 2021 roku. Union Station jako jeden z najbardziej charakterystycznych budynków Toronto i jeden z najbardziej ruchliwych węzłów komunikacyjnych w Ameryce Północnej, został odrestaurowany i zrewitalizowany, aby lepiej służyć ponad trzystu tysiącom gości, którzy codziennie przemieszczają się przez stację.

Dzięki projektowi, stacja zyskała status charakterystycznego miejsca docelowego dla podróżnych o najwyższej jakości estetycznej i funkcjonalnej, w którym oferowany jest szeroki wachlarz usług.

Kluczowymi zmianami wynikającymi z projektu rewitalizacyjnego są:

  • Powierzchnia całkowita wzrosła o około 14% – około 76 400 metrów kwadratowych przed rewitalizacją w porównaniu z około 87 000 metrów kwadratowych po rewitalizacji (w tym ponad trzykrotnie większa pojemność hal GO dzięki ukończeniu hali York i zrewitalizowanej hali Bay);
  • Dodano około 14 900 metrów kwadratowych nowej powierzchni handlowej, która obejmuje nowy poziom sprzedaży detalicznej pod halami;
  • Zrewitalizowano halę VIA i poczekalnię Panorama[15];
  • Zainstalowano szklane pokrywy od strony Front Street, York Street i Bay Street;
  • Rozszerzono dostęp PATH;
  • Oddano do użytku dwa nowe stanowiska do parkowania rowerów;
  • Wymieniono 447 słupów betonowych, z czego 185 bezpośrednio podpierających tory kolejowe;
  • Wykop pomógł w stworzeniu dodatkowego poziomu pod stacją, aby wesprzeć rosnący wzrost liczby pasażerów;
  • W holu głównym dworca zakończono znaczącą renowację, mającą na uwadzę zachowanie oryginalnego wyglądu stacji. Renowacja objęła prace murarskie mające na celu oczyszczenie i rewitalizację oryginalnego kamienia Zumbro i wapiennej elewacji[16].

Przypisy edytuj

  1. Denise Marie, Union Station - A Magnificent Example of Beaux-Arts Architecture [online], TorontoJourney416, 5 maja 2021 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  2. History of Union Station [online], City of Toronto, 17 listopada 2017 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  3. HistoricPlaces.ca - HistoricPlaces.ca [online], www.historicplaces.ca [dostęp 2023-11-27].
  4. Riya Tayal, Toronto Union Station : History, Location, Architecture Etc. [online], Real Estate Canada - Proven Tips, Best Trends and Updates, 27 kwietnia 2023 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  5. Union Station | The Canadian Encyclopedia [online], www.thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2023-11-27].
  6. HistoricPlaces.ca - HistoricPlaces.ca [online], www.historicplaces.ca [dostęp 2023-11-27].
  7. PATH – Toronto's Downtown Pedestrian Walkway [online], City of Toronto, 15 sierpnia 2017 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  8. GO Transit - About GO [online], www.gotransit.com [dostęp 2023-11-27].
  9. Ross & Macdonald | The Canadian Encyclopedia [online], www.thecanadianencyclopedia.ca [dostęp 2023-11-27].
  10. Union Station, Toronto [online], Railway Technology [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  11. HistoricPlaces.ca - HistoricPlaces.ca [online], www.historicplaces.ca [dostęp 2023-11-27].
  12. HistoricPlaces.ca - HistoricPlaces.ca [online], www.historicplaces.ca [dostęp 2023-11-27].
  13. Union Station (Canadian Pacific and Grand Trunk) National Historic Site of Canada [online], www.pc.gc.ca [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  14. Union Station Revitalization Project [online], City of Toronto, 17 listopada 2017 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  15. Wendy Edwards, Toronto Union Station: A Complete Guide [online], Grounded Life Travel, 18 listopada 2022 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  16. Union Station [online], Historic Plaster Conservation Services [dostęp 2023-11-27] (ang.).