Władysław Weker ps. „Franciszek”, „Sylwester” (ur. 10 listopada 1909 w Rydze, zm. 24 maja 2000 w Warszawie) – podporucznik Wojska Polskiego, członek Organizacji Wojskowej Związek Jaszczurczy i Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ)[1].

Władysław Weker
Franciszek, Sylwester
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

10 listopada 1909
Ryga

Data i miejsce śmierci

24 maja 2000
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Związek Jaszczurczy
Narodowe Siły Zbrojne

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (od 1941) Warszawski Krzyż Powstańczy

Życiorys edytuj

Był synem Władysława i Marii z domu Sawickiej. W 1929 ukończył Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, następnie (1939) studia w Szkole Głównej Handlowej. Był filistrem korporacji akademickiej Welecja, m.in. jej skarbnikiem i tzw. oldermanem.

Niedługo po rozpoczęciu okupacji niemieckiej, 4 stycznia 1940 został aresztowany przez Gestapo i uwięziony na Pawiaku. Po wyjściu na wolność, działał w wywiadzie Związku Jaszczurczego i NSZ, sprawował funkcję szefa Biura Fałszerstw Komendy Głównej Organizacja Wojskowa Związek Jaszczurczy, a następnie NSZ. Prowadził je aż do wybuchu powstania warszawskiego[2]. Dzięki pełnionej funkcji wyrobił fałszywe papiery konferansjerowi Fryderykowi Jarossemu[3].

Podczas powstania warszawskiego był dowódcą plutonu (nazwanego od jego pseudonimu plutonem „Sylwestra”) walczącego na Woli w ramach najpierw oddziału NSZ dowodzonego przez mjr Stanisława Szymańskiego (pseud. Szeptycki), następnie Batalionu Chrobry I i Starym Mieście, gdzie jego oddział został podporządkowany dowódcy Batalionu im. W. Łukasińskiego. Po wojnie mieszkał w Jeleniej Górze. Pracował w Zjednoczeniu Energetycznym, „Metalexporcie” oraz w Jeleniogórskich Zakładach Optycznych, Jeleniogórskich Zakładach Farmaceutycznych i Fabryce Maszyn Papierniczych w Cieplicach.

W grudniu 1944 poślubił Elżbietę Kostihównę. Został pochowany w Jeleniej Górze.

 
Tablica pamiątkowa na budynku przy ulicy Filtrowej 59/61 w Warszawie (adres obecny), poświęcona pamięci Władysława Wekera

Pośmiertnie, postanowieniem z 30 stycznia 2009 został przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[4]. Był też odznaczony Krzyżem Walecznych i Warszawskim Krzyżem Powstańczym[5]. W Warszawie, na domu przy ul. Filtrowej 61 znajduje się tablica poświęcona jemu i jego bratu Ludwikowi, również filistrowi i żołnierzowi NSZ, zamordowanemu w 1943[6].

Przypisy edytuj

  1. Władysław Weker. Powstańcze Biogramy. [dostęp 2012-12-16].
  2. Sebastian Bojemski, Narodowe Siły Zbrojne w Powstaniu Warszawskim, Warszawa: Fronda Pl, 2009, s. 143-144, 255, ISBN 978-83-60335-78-9, OCLC 751440490.
  3. S. Bojemski, Polscy narodowcy a Żydzi: praktyka dnia codziennego w czasie okupacji niemieckiej na przykładzie żołnierzy NSZ, [w:] Złote serca czy złote żniwa? Studia nad wojennymi losami Polaków i Żydów, red. M.J. Chodakiewicz, W.J. Muszyński, Warszawa 2011, s. 360.
  4. M.P. z 2009 r. nr 30, poz. 441
  5. Władysław Weker. Warszawa Welecka. [dostęp 2012-12-16].
  6. Stara Ochota - spacer ulicą Filtrową

Bibliografia edytuj