Wenera 16 – ostatnia radziecka sonda międzyplanetarna wystrzelona w ramach programu Wenera, o budowie i programie badawczym identycznym z sondą Wenera 15 wystrzeloną 5 dni wcześniej. Wysłane w czerwcu 1983 roku próbniki o numeracji 15 i 16 różniły się zasadniczo od poprzednich dziesięciu konstrukcji, gdyż nie posiadały lądowników, również główny cel ich misji był inny. Były to orbiterysztuczne satelity Wenus.

Wenera 16
ilustracja
Inne nazwy

4V-2 No. 861

Zaangażowani

ZSRR

Indeks COSPAR

1983-054A

Rakieta nośna

Proton K / D-1

Miejsce startu

Bajkonur, Kazachska SRR

Cel misji

Wenus

Orbita (docelowa, początkowa)
Perycentrum

~1000 km[1]

Apocentrum

~66 000 km[1]

Okres obiegu

1440 min[1]

Nachylenie

92,5[1]°

Mimośród

0,8211

Czas trwania
Początek misji

7 czerwca 1983 (02:32 UTC)

Wymiary
Masa całkowita

4000[1] kg

Cele misji

edytuj
  • Pomiary radarowe ukształtowania powierzchni Wenus i jej obszarów biegunowych oraz badania atmosfery.

Budowa próbnika

edytuj

Kadłub statku miał kształt cylindra o długości 5 m. Masa sondy bez paliwa wynosiła ok. 4000 kg. Paliwo ważyło 1300 kg i posłużyło do wyhamowania sondy i wprowadzenia jej na orbitę okołowenusjańską[2]. Główne elementy wyposażenia to:

  • antena radarowa (średnica 6 m, wysokość 1,4 m)
  • antena zapasowa o niewielkim zakresie nachylenia
  • antena do radarowego pomiaru wysokości (średnica 1 m)
  • tace z ogniwami słonecznymi
  • system regulacji temperatury
  • wyposażenie radarowe
  • antena kierunkowa do komunikacji z Ziemią (średnica 2,6 m)
  • dysze do regulacji położenia
  • system orientacji gwiazdowej

Wenera 15 i 16 były pierwszymi sondami, w których wykorzystano radar z syntetyczną aperturą (SAR) do obrazowania powierzchni innej planety[2]. Dane przesyłane przez sondy odbierały dwa wielkie radzieckie radioteleskopy, w tym 70-metrowy Eupatoria RT-70[2].

W dniu 7 czerwca 1983 z kosmodromu Bajkonur w Kazachstanie wystartowała sonda Wenera 16. Po 130 dniach lotu weszła na podobną orbitę, co jej poprzedniczka Wenera 15, po korektach przeprowadzonych odpowiednio w dniach 15 czerwca i 5 października 1983 roku[3]. Do końca lutego 1984 satelita Wenus wykonał około 750 zdjęć spektralnych planety za pomocą zbudowanego w NRD spektrometru Fouriera. Do lipca 1984 na przeszło 200 seansach łączności radiowej przekazano na Ziemię radarowe obrazy ukształtowania powierzchni Wenus północnych obszarów polarnych, o których dotąd prawie niczego nie wiedziano. Odkryto wiele struktur pierścieniowych o średnicach nawet 300 do 500 km.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Venera 16. [w:] NSSDC Master Catalog [on-line]. NASA. [dostęp 2013-10-04]. (ang.).
  2. a b c Don P. Mitchell: Radio Science and Venus. Don P. Mitchell Homepage. [dostęp 2013-10-04]. (ang.).
  3. Astronautyka”. 132 (2), s. 25, 1984. Wrocław: Ossolineum. ISSN 0004-623X.