Wikipedia:Dzień Białoruskiej Wikipedii w Polsce 2013
Dzień Białoruskiej Wikipedii w Polsce 2013 – zorganizowane 16 lutego 2013 roku wydarzenie mające na celu popularyzację idei redagowania i rozwoju białoruskojęzycznych Wikipedii wśród przebywających w Polsce osób posługujących się tym językiem; organizatorami przedsięwzięcia były: Białoruska Pamięć Narodowa, Stowarzyszenie Wikimedia Polska i Tomasz Bladyniec.
Przyczyny edytuj
Na początku 2013 roku obie białoruskojęzyczne Wikipedie liczyły po ok. 50 tysięcy artykułów, co zaliczało je do mniejszych spośród wersji językowych tego projektu. Zdaniem organizatorów jedną z przyczyn ich powolnego rozwoju jest skomplikowana sytuacja polityczna i społeczna na Białorusi, zarówno w przeszłości, jak i obecnie. Nieprzychylna postawa władz Białorusi wobec upowszechniania i stosowania w życiu publicznym języka białoruskiego, a wcześniej wielowiekowy proces rusyfikacji doprowadziły do tego, że język znalazł się w obliczu zagrożenia wyginięciem. Niewielkie rozmiary białoruskojęzycznych Wikipedii stanowią rezultat małej i stale zmniejszającej się liczby osób, które posługują się tym językiem oraz niskiej jego znajomości pośród tych, którzy go jeszcze znają. Drugim czynnikiem ograniczającym rozwój białoruskojęzycznych Wikipedii jest rozpowszechniony w białoruskim społeczeństwie dystans i brak zaufania wobec angażowania się w działalność społeczną.
Cel edytuj
Rozwój białoruskojęzycznej Wikipedii mógłby doprowadzić do częstszego korzystania Białorusinów z tego języka, a co za tym idzie, do zahamowania procesu jego wymierania, co jest zgodne z jednym z podstawowych założeń Wikipedii, aby dostarczać ludziom wiedzę w ich ojczystym języku. Z kolei zachęcenie większej liczby Białorusinów do pracy na rzecz jej rozwoju pomogłoby im głębiej zrozumieć wartość działalności społecznej w szerokim znaczeniu.
Na korzyść organizacji Dnia Białoruskiej Wikipedii w Polsce przemawia wiele czynników:
- duża i ciągle powiększająca się białoruska społeczność w tym kraju, wśród której dominują studenci, działacze społeczni, dziennikarze – ludzie młodzi, o wyższej od przeciętnej świadomości narodowej i społecznej;
- w Polsce zamieszkuje rdzenna białoruska mniejszość narodowa na Podlasiu;
- na części terytorium Polski język białoruski jest językiem pomocniczym.
Dzień Białoruskiej Wikipedii w Polsce miał przede wszystkim na celu popularyzację idei redagowania i rozwoju białoruskojęzycznych Wikipedii. Odbywać się to miało poprzez szkolenie uczestników w zakresie strony technicznej procesu redagowania, a także ich motywację poprzez współzawodnictwo. Drugim celem przedsięwzięcia było stworzenie zalążka społeczności białoruskojęzycznych wikipedystów w Polsce, który z czasem mógłby się usamodzielnić i umocnić. W szerszym kontekście miałoby to pozytywny wpływ na rozwój społeczeństwa obywatelskiego wśród Białorusinów.
Przebieg edytuj
Dzień białoruskiej Wikipedii w Polsce odbył się 16 lutego 2013 roku Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, na 12. piętrze, w sali komputerowej uniwersytetu Collegium Civitas. Impreza rozpoczęła się o godzinie 11:00. Przez pierwszą godzinę trwał wykład Marka Stelmasika na temat historii, celów i zasad działania Wikipedii. Część praktyczna zaczęła się o godzinie 12:00, kiedy uczestnicy zarejestrowali swoje konta. O godzinie 12:30 była przerwa na kawę, o 14:30 obiad dla uczestników w stołówce na dole Pałacu Kultury, o 16:30 – druga przerwa na kawę, a o 18:00 – uroczyste wyłonienie zwycięzcy konkursu na największą aktywność w trakcie warsztatów. Aktywność określano na podstawie ilości wprowadzonego tekstu, zaś zwycięzcą został Alaksandr Łahwiniec. Wręczono także wszystkim uczestnikom upominki w postaci materiałów promocyjnych Wikipedii: książek o Fryderyku Chopinie i Marii Skłodowskiej-Curie, ołówków i toreb z logiem Wikipedii. Impreza zakończyła się wkrótce po 18:00.
W trakcie warsztatów uczestnicy otrzymywali informacje na temat podstaw edycji Wikipedii poprzez projektor, a następnie podejmowali samodzielne próby pisania własnych artykułów, konsultując swoją pracę z obecnymi na sali instruktorami: Markiem Stelmasikiem i Tomaszem Bladyńcem. Ogółem w warsztatach wzięło udział ok. 20 uczestników, z których większość stanowili mieszkający w Polsce obywatele Białorusi. Pewną część stanowili Polacy znający język białoruski. Dwóch uczestników przyjechało specjalnie na imprezę z Białorusi. Dwoje uczestników było przedstawicielami białoruskiej mniejszości narodowej z Podlasia.
Problemy edytuj
Podczas imprezy i po niej pojawiły się pewne problemy. Wielu uczestników piszących na Wikipedii oficjalną pisownią (be.wikipedia.org) sygnalizowało, że ich artykuły są usuwane przez administratorów, wkrótce po napisaniu lub nawet w trakcie. Administratorzy obu wariantów białoruskiej Wikipedii byli wcześniej informowani o terminie warsztatów, i o ile ci z Wikipedii klasycznej (be-x-old.wikipedia.org) reagowali wyrozumiale, starając się poprawiać artykuły nowicjuszy, o tyle postępowanie administratorów Wikipedii oficjalnej zniechęciło wiele osób do zaangażowania w Wikipedię, a w niektórych wywołało złość.
Organizatorzy imprezy przekazywali uczestnikom w formie podarunków jedynie apolityczne książki. Jednak często na białoruskie imprezy w Warszawie ich uczestnicy przynoszą różne inne materiały na sprzedaż lub do rozdania, co jest powszechnie przyjętą praktyką. Jedna z uczestniczek warsztatu przyniosła na nie książki „Belarus in Focus”, będące zbiorami artykułów prasowych dziennikarzy z całego świata na temat Białorusi. Książki te były dostępne dla uczestników, jednak organizatorzy ich nie wręczali i nie były one częścią imprezy. Dwaj studenci, którzy przyjechali na warsztaty specjalnie z Białorusi, postanowili wziąć pewną liczbę egzemplarzy w drogę powrotną. Na granicy polsko-białoruskiej białoruscy pogranicznicy uznali książki za „krytyczne wobec obecnej władzy”. Studenci zostali zatrzymani i poddani wielogodzinnym przesłuchaniom. Książki oraz ich komputery zostały zarekwirowane.
Reakcje edytuj
Reakcje mediów edytuj
Dzień Białoruskiej Wikipedii w Polsce zyskał szeroki rozgłos w białoruskojęzycznych mediach, pojawiły się też wzmianki w mediach polskich. 14 lutego artykuł o nadchodzącej imprezie opublikował białoruski niezależny portal gazety Nasza Niwa. Rozważano w nim kwestię ewentualnego połączenia dwóch wersji białoruskiej Wikipedii, a także poinformowano o Tygodniu Artykułu Polskiego na białoruskiej klasycznej Wikipedii[1]. Tego samego dnia Radio Swaboda zaprezentowało na antenie oraz opublikowało na swojej stronie internetowej znacznie bardziej obszerny materiał, w którym powtórzono informację o wydarzeniu w Warszawie. Swaboda omówiła ogólną sytuację białoruskich Wikipedii, podkreślając, że obie razem czyta zaledwie 1,6–1,8% użytkowników Wikipedii z Białorusi. Powrócono do sprawy szans na zjednoczenie obu wersji, cytując opinie w tej sprawie wikipedystów Marka Biernsztejna, Maksima Lepuszenki, Rusłana Rawiaki i Tomasza Bladyńca[2]. Oba artykuły uzyskały bardzo dużą, jak na te strony internetowe, liczbę komentarzy od czytelników. Dotyczyły one głównie zasadności zjednoczenia białoruskich Wikipedii i wyższości jednej nad drugą.
W czasie trwania imprezy obecnych było wielu dziennikarzy z białoruskojęzycznych środków masowego przekazu, którzy relacjonowali jej przebieg. Artykuły opatrzone fotografiami znalazły się między innymi na stronach Europejskiego Radia dla Białorusi[3], Radia Swaboda[4], Białoruskiego Radia Racja[5] oraz, dwukrotnie, telewizji Biełsat TV[6][7]. Stacja telewizyjna wyemitowała także dwa materiały wideo dotyczące imprezy, trwające razem pięć i pół minuty. Krótka wzmianka o akcji pojawiła się na stronie Białoruskiej Redakcji Polskiego Radia dla Zagranicy[8]. Zainteresowanie mediów polskojęzycznych w trakcie imprezy było ograniczone. Na godzinę przed rozpoczęciem, krótką rozmowę z organizatorem przeprowadziło na żywo Akademickie Radio Kampus.
W kolejnych dniach po wydarzeniu Europejskie Radio dla Białorusi podało, że zwycięzcą konkursu aktywności został Alaksandr Łahwiniec[9]. Nasza Niwa oraz Polskie Radio poinformowały o zatrzymaniu uczestników imprezy na granicy. Na stronie Naszej Niwy początkowo napisano, że zatrzymani zostali „wikipedyści”, jednak niedługo potem, na prośbę jednego z administratorów białoruskiej Wikipedii, zmieniono nazwę na „studentów”. Argumentowano, że powiązanie Wikipedii z opozycją polityczną może mieć negatywne skutki dla tej pierwszej[10][11]. Informacja o Dniu białoruskiej Wikipedii w Polsce została także umieszczona na polskojęzycznej stronie internetowej eastbook.eu[12]. Informację o wydarzeniu opublikowało także czasopismo białoruskiej mniejszości narodowej w Polsce „Niwa”[13].
Reakcje innych rozdziałów Wikipedii edytuj
Społeczności obu białoruskich Wikipedii zostały zaproszone do współpracy w tym przedsięwzięciu. Wikipedia pisownią klasyczną (be-x-old) zareagowała bardzo pozytywnie, organizując w Mińsku równoległy warsztat, a także ogłaszając w dniach 14−27 lutego Tydzień Artykułu Polskiego. W ramach Tygodnia w białoruskiej klasycznej Wikipedii napisano 62 artykuły o Polsce, a 7 rozbudowano. Utworzonych zostało także 10 powiązanych szablonów. Wikipedia pisownią oficjalną (be) nie podjęła współpracy.
Ciekawostki edytuj
Jednym z uczestników Dnia białoruskiej Wikipedii w Polsce był Igor Iwaniuk, tłumacz książki „Białorusini w polskich regularnych formacjach wojskowych w latach 1918–1945”, która stanowiła nagrodę za aktywność na warsztatach.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Аксана Рудовіч: Прагучала прапанова аб’яднаць беларускія Вікіпедыі афіцыйным і класічным правапісам. Nasza Niwa, 2013-02-14 09:46. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Беларускую Вікіпэдыю не чытаюць: ні «тарашкевіцай», ні «наркамаўкай». Radio Swaboda, 2013-02-14 22:07. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Дзень беларускай Вікіпедыі ў Варшаве (фота). Europejskie Radio dla Białorusi, 2013-02-16 16:58. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Дзень беларускай Вікіпэдыі ў Варшаве. Radio Swaboda, 2013-02-16 16:15. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Вікторыя Сцяпановіч: Дзень беларускай Вікіпедыі ў Варшаве (фота). Białoruskie Radio Racja, 2013-02-16. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-02)]. (biał.).
- ↑ У Варшаве прайшоў Дзень беларускай “Вікіпедыі”. Biełsat TV, 2012-02-16 17:28. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Марцін Ярскі: За нашу і вашу «Вікіпедыю». Biełsat TV, 2013-02-16 17:27. [dostęp 2018-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-05)].
- ↑ Дзень беларускай Вікіпэдыі. Polskie Radio dla Zagranicy, 2013-02-16 13:11. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ 2013-02-17 10:08: Алеся Лагвінца ўзнагародзілі за актыўнасць у беларускай Вікіпедыі. Europejskie Radio dla Białorusi. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Вольга Гарапучык: Брэсцкія мытнікі затрымалі двух студэнтаў. Прычына — кнігі з «крытыкай уласці». Nasza Niwa, 2013-02-17 15:47. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Białoruś: wikipedystom wracającym z Warszawy zabrano komputery i "groźne" książki. Polskie Radio, 2013-02-17. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).
- ↑ Joanna Koziol: Dzień Białoruskiej Wikipedii w Warszawie. eastbook.eu, 2015-04-05. [dostęp 2018-01-26].
- ↑ Эва Вашчынская. Дзень беларускай Вікіпедыі ў Польшчы. „Niwa”. 12 (2967), s. 8, 2013. Białystok: Rada Programowa Tygodnika „Niwa”. ISSN 0546-1960. [dostęp 2018-01-26]. (biał.).