Wybory parlamentarne w Albanii w 2021 roku

Wybory parlamentarne w Albanii w 2021 roku – wybory do albańskiego Zgromadzenia XVI kadencji, liczącego 140 miejsc, które odbyły się 25 kwietnia 2021. Wybory zakończyły się zwycięstwem Socjalistycznej Partii Albanii, kierowanej przez Ediego Ramę, która zdobyła 48,68% ważnych głosów.

Ordynacja wyborcza

Do jednoizbowego parlamentu wybieranych jest 140 deputowanych, poprzez ordynację proporcjonalną i okręgi wielomandatowe, których granice odpowiadają obwodom, stanowiącym podstawę podziału administracyjnego kraju. W okręgach wybieranych jest od 4 do 32 deputowanych, proporcjonalnie do ich liczby ludności. Obowiązuje próg wyborczy na poziomie 1% dla partii politycznych oraz 5% dla koalicji wyborczych. Przeliczanie głosów na mandaty odbywa się dwuetapowo. Najpierw są one rozdzielane przy pomocy metody D’Hondta pomiędzy listy wyborcze. Drugi etap dotyczy tylko koalicji i ma na celu ustalenie liczby mandatów przypadających poszczególnym partiom, które wchodzą w ich skład. Na tym etapie stosuje się metodę Sainte-Laguë.

Przebieg wyborów

Od wyborów parlamentarnych 2013 Socjalistyczna Partia Albanii, kierowana przez Ediego Ramę zachowuje pozycję dominującej siły politycznej w Albanii. Wybory w 2017 potwierdziły dominację socjalistów na scenie politycznej, a ich przewaga nad pozostałymi ugrupowaniami politycznymi pozwalała na samodzielnie sprawowanie rządów. W 2020 wprowadzono szereg zmian w ordynacji wyborczej, dotyczących m.in. rozdziału mandatów na poszczególne okręgi wyborcze. Opozycyjna Demokratyczna Partia Albanii, kierowana przez Lulzima Bashę zarzuciła partii rządzącej łamanie zasad porozumienia najważniejszych ugrupowań politycznych, podpisanego 5 maja 2020. Wybory w kwietniu 2021 poprzedziła fala demonstracji i starć między zwolennikami konkurencyjnych ugrupowań politycznych. Cztery dni przed wyborami w Elbasanie doszło do strzelaniny, w której zwolennik Demokratów zastrzelił członka komisji wyborczej, działającego w imieniu Socjalistycznej Partii Albanii. Sondaże wyborcze z kwietnia 2021 potwierdzały niewielką różnicę poparcia dla obu głównych sił politycznych, przy czym sondaż przeprowadzony przez firmę Smith Research & Consulting wskazywał na zwycięstwo koalicji skupionej wokół Demokratycznej Partii Albanii.

W wyborach wystartowało 1841 kandydatów reprezentujących 25 partii i 3 komitety wyborcze (w tym 732 kobiety). Zakończyły się one po raz kolejny sukcesem Socjalistycznej Partii Albanii, która uzyskała podobnie jak w poprzednich wyborach 74 mandaty. Koalicja Partia Demokratyczna-Sojusz na rzecz zmian uzyskała 59 mandatów (o 13 więcej niż w poprzednich wyborach). Największe straty poniosły mniejsze ugrupowania, w tym trzecia siła polityczna w Albanii - Socjalistyczny Ruch Integracji, który wprowadził do nowej izby 4 deputowanych. Po raz pierwszy od upadku komunizmu w Albanii w parlamencie znalazło się zaledwie cztery ugrupowania polityczne. Demokratyczna Partia Albanii nie uznała wyników wyborów, a Lulzim Basha wskazał szereg nadużyć w czasie kampanii przed wyborami, określając same wybory mianem "masakry wyborczej". Monika Kryemadhi, przewodnicząca Socjalistycznego Ruchu Integracji komentując wyniki wyborów uznała, że prawdziwymi zwycięzcami są oligarchowie i gangsterzy, a rządzącą partię oskarżyła o kupowanie głosów wyborców.

Oficjalne wyniki wyborów

Podział mandatów w poszczególnych okręgach

	Komitet Wyborczy	Przywódca	Liczba oddanych głosów	Procent oddanych głosów	Liczba Mandatów
	Socjalistyczna Partia Albanii	Edi Rama	768 250	48,68	74
	Demokratyczna Partia Albanii - Sojusz na rzecz zmian	Lulzim Basha	622 265	39,43	59
	Socjalistyczny Ruch Integracji	Monika Kryemadhi	107 533	6,81	4
	Socjaldemokratyczna Partia Albanii	Tom Doshi	35 476	2,25	3
	Nisma Thurje	Endrit Shabani	10 216	0,65	0
	Bindja Demokratike	Astrit Patozi	8 238	0,52	0
	Ruch na rzecz zmian	Jozefina Topalli	7 049	0,45	0
	Albańska Partia Ruchu Demokratycznego	Myslim Murrizi	4 697	0,30	0
	Partia Nowego Ruchu	Arian Galdini	3 771	0,24	0
	Partia Nowego Sojuszu Demokratycznego	Edmond Stojku	3 222	0,2	0
	Front Narodowy	Adriatik Alimadhi	1 943	0,12	0
	Pozostałe ugrupowania i partie		5 624	0,35	0
	Łącznie		1 578 284	100	140

W wyborach wzięło udział 1 578 284 uprawnionych do głosowania, frekwencja wyborcza wyniosła 46,29%.

Podział mandatów w okręgach wyborczych

Socjalistyczna Partia Albanii (SPA) odniosła zwycięstwo w 8 spośród 12 okręgów wyborczych. W okręgach: Kukës i Szkodra zwyciężyła Demokratyczna Partia Albanii (DPA). Kluczowy dla wyników wyborów był podział mandatów w okręgu stołecznym – SPA zdobyła w stolicy 18 mandatów, a DPA 11 mandatów.