Wzlot (rzeźba)
Wzlot - (inaczej "wznoszenie" czy "piszczałki") rzeźba z 1977 r. Wykonana ze stali, znajdująca się w Nowej Hucie w Krakowie.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/Wzlot%2C_Wznoszenie%2C_Piszcza%C5%82ki.jpg/220px-Wzlot%2C_Wznoszenie%2C_Piszcza%C5%82ki.jpg)
Historia
edytujDane techniczne
edytujRzeźba ma 7,5 m. wysokości, 4,7 m. szerokości i składa się z 72 stalowych elementów wyprodukowanych w Hucie im. Lenina[1]
Autor
edytujStanisław Małek w 1975 r. ukończył rzeźbę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u prof. Mariana Koniecznego, a w momencie powstawania Wzlotu był studentem Studium Scenografii Teatralnej[1].
Process powstawania rzeźby
edytujRzeźba powstała jako dar od Artysty dla dzielnicy, w zamian za otrzymanie pracowni artystycznej przy os. Jagiellońskim 32. Dzieło zostało wycenione na 195 tys. złotych[2].
Historia jej powstania zaczyna się po otrzymaniu pracowni. Artysta przez Wydział Kultury UD, skierował projekt do Rady Zakładowej Kombinatu, która pozytywnie odniosła się do wykonania rzeźby. Przez jej rozmiary i trudności związane ze spawaniem konieczne było zawiązanie współpracy z pracownikami kombinatu, konkretnie z wydziału Walcowni Drobnej i Drutu. Prace trwały prawie półtora miesiąca. Projekt początkowo zakładający kwadratowy przekrój metalowych elementów, ze względu na produkowane w hucie "piszczałki" o okrągłym przekroju, został zmieniony. Artyście, na czas wykonywania prac przyznano przepustkę, dzięki której wpadł w rytm życia pracowników kombinatu, ucząc się od nich umiejętności wymagających precyzji, takich jak spawanie, lecz także spożywając posiłki wspólnie.
Rzeźba stanęła przy Zalewie Nowohuckim u zbiegu al. Solidarności i ul. Bulwarowej. Miejsce nie było przypadkowe - artysta wybrał tę lokalizację ze względu na to, że był to miejsce, które pracownicy Kombinatu mijali codziennie w drodze do i z pracy, a w jej trakcie odpoczywali nad Zalewem[1].
Renowacja
edytujRzeźba przez 40 lat stała, a z biegiem czasu zatracała swój pierwotny czerwony kolor. W 2017 roku przeszła renowację i znów można podziwiać ją w oryginalnej barwie[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c Marzena Rogozik , Nie dłutem, a rękami hutników stworzył kultowe dziś „Piszczałki” [online], Dziennik Polski, 15 lipca 2017 [dostęp 2024-06-18] (pol.).
- ↑ Huta wykonała ... rzeźbę!, „Gazeta Południowa”, 124 (9050), 2 czerwca 1977, s. 4 [dostęp 2024-06-20] (pol.).
- ↑ Głos - Tygodnik Nowohucki - News: „Piszczałki” na czerwono [online], www.glos-tn.krakow.pl [dostęp 2024-06-18] .
Bibliografia
edytuj- Nowa Huta w kulturze - kultura w Nowej Hucie, Ośrodek kultury im. C.K. Norwida, Kraków 2019, s. 145-146; 193-194.
- Głos NH, 1977 r, nr 22 (1066), s. 1-2.