Zamek Toompea

zamek w Tallinie

Zamek Toompea (est. Toompea loss) – średniowieczny zamek na wzgórzu Toompea w Tallinnie w Estonii, siedziba estońskiego parlamentu i najwyższych władz państwowych.

Zamek Toompea
Toompea loss
Symbol zabytku nr rej. 1101[1]
Ilustracja
Widok z lotu ptaka (2015)
Państwo

 Estonia

Miejscowość

Tallinn

Ukończenie budowy

XIII wiek

Ważniejsze przebudowy

XIV, XVIII wiek

Położenie na mapie Tallinna
Mapa konturowa Tallinna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zamek Toompea”
Położenie na mapie Estonii
Mapa konturowa Estonii, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek Toompea”
Ziemia59°26′08″N 24°44′14″E/59,435556 24,737222
Strona internetowa

Historia edytuj

Pierwszy zamek powstał prawdopodobnie w XIII wieku[2], postawili go Duńczycy[3]. W XIV wieku właścicielem zamku został zakon krzyżacki, który poddał go przebudowie[2]. W XVI wieku Szwecja przejęła Tallinn, a wraz z nim zamek, który od tego czasu stanowił centrum administracyjne i reprezentacyjne[2]. Rosjanie, którzy przejęli Estonię w 1710 roku przekształcili warowny zamek w pałac[2]. Dobudowano wówczas skrzydło barokowe i neoklasycystyczne od wschodu, które przeznaczono na cele mieszkalne i urzędowe[2]. Po uzyskaniu przez Estonię niepodległości na terenie zamku zbudowano gmach parlamentu wykorzystywany w tej funkcji do dziś, służy także jako siedziba najwyższych władz państwowych[2].

Zamek nie jest udostępniony turystycznie, można zwiedzać jedynie podziemia pod wieżą Pikk Hermann(inne języki)[2].

Architektura edytuj

Od zachodu zamek ochrania wysoka skarpa, a cały zamek był otoczony międzymurzem[2]. Średniowieczny układ zamku górnego oraz przedzamczy jest nadal częściowo czytelny[2].

Zachowały się 3 z 4 wież narożnych wzniesionych przez krzyżaków[4][5]. Średniowieczna wieża Pikk Hermann (Długi Hermann), jeden z symboli Tallinna, ma 45 m wysokości[2]. Wschodnia część zamku oraz dwie wieże północne: Landskrone(inne języki) i Pilsticker(inne języki) zachowały średniowieczny charakter[2]. Elewacje skrzydła barokowego zostały pomalowane na różowo[6].

We wnętrzach znajduje się m.in. Biała Sala o charakterze reprezentacyjnym[7].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. 1101 Toompea linnuse, kubermanguvalitsuse hoone ja Riigikogu hoone kompleks, 1230.-1935. a • Mälestiste otsing • Mälestised [online], register.muinas.ee [dostęp 2024-04-10].
  2. a b c d e f g h i j k Tallinn - zamek zakonny Toompea [online], Architektura średniowiecza i starożytności [dostęp 2024-04-10] (pol.).
  3. Gunter Faure, Teresa Mensing, The Estonians; The long road to independence, Lulu.com, 2012, s. 15, ISBN 978-1-105-53003-6 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
  4. Estonia, Latvia & Lithuania, Lonely Planet, 2003, s. 124, ISBN 978-1-74059-132-4 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
  5. Ain Hinsberg, Key to Estonia, Areal, 1999, s. 81, ISBN 978-9985-9180-2-9 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
  6. Jonathan Buckley, Martin Dunford, Europe: The Rough Guide, Rough Guides, 1996, s. 230, ISBN 978-1-85828-159-9 [dostęp 2024-04-10] (ang.).
  7. Estonia, Candidate for Membership in the European Union: International Business Handbook 2000-2001, Euroinformer, 2000, s. 323 [dostęp 2024-04-10] (ang.).