Zasady nazywania okrętów japońskich

Zasady nazywania okrętów japońskich różnią się od tych przyjętych na Zachodzie. Japońskie okręty na przykład nigdy nie są nazywane od imienia bądź nazwiska jakiejkolwiek osoby.

Wczesne zasady

Do czasu restauracji Meiji okrętom floty cesarskiej nazwy przydzielał siogun. Większość japońskich okrętów należała jednak do daimyō – lokalnych władców feudalnych – i to oni nadawali im nazwy. W obu tych przypadkach przy nadawaniu nazw nie obowiązywały żadne reguły.

Odkąd utworzono Japońską Cesarską Marynarkę Wojenną, wszelkie nazwy okrętów były zatwierdzane przez cesarza.

Nazwy okrętów zdobytych podczas pierwszej wojny chińsko-japońskiej zostały zmienione na zgodne z japońską wymową – np. Chen Yuan przemianowano na Chin’en.

W 1876 japońskie Ministerstwo Marynarki Wojennej otrzymało zgodę na nazywanie łodzi torpedowych bez zgody cesarza. W 1902 uprawnienia te rozszerzono także na niszczyciele. W praktyce jednak już wcześniej cesarz nie ingerował w nazewnictwo tych okrętów.

W 1895 japoński minister marynarki wojennej zaproponował ustanowienie jednolitego standardu nazewnictwa. Zaproponował, aby pancerniki i krążowniki nazywane były od nazw prowincji lub świątyń. Cesarz zaakceptował pomysł i od tego czasu pancerniki nazywano od nazw prowincji.

Druga wojna światowa

Oto kompletny system zasad nadawania nazw okrętom japońskim:

• lotniskowce – ptaki lub mityczne stworzenia latające
  • „Hiryū” (飛龍) – lecący smok
  • „Jun'yō” (隼鷹) – sokół wędrowny

• pancerniki (łącznie z tymi przebudowanymi na lotniskowce) – prowincje
  • „Yamato” (大和) – prowincja Yamato
  • „Nagato” (長門) – prowincja Nagato

• krążowniki liniowe i ciężkie krążowniki (łącznie z tymi przebudowanymi na lotniskowce) – góry
  • „Kongō” (金剛) – góra Kongō
  • „Kirishima” (霧島) – góra Kirishima

• lekkie krążowniki – rzeki
• krążowniki pomocnicze – świątynie shintō
• duże niszczyciele – pogoda (wiatry, fale, chmury, opady, pływy, Księżyc, zjawiska atmosferyczne itp)
• małe niszczyciele – rośliny, pogoda
• torpedowce – ptaki
• okręty podwodne – nadawano im numery poprzedzone literą typu okrętu (np. R 103)
• okręty zaopatrujące okręty podwodne – wieloryby
• eskortowce – wyspy
• niszczyciele typu A (od 1943) – woda, rośliny
• niszczyciele typu B (od 1943) – księżyc, wiatr, chmury, pory roku

Nazwy zapisywane bywały znakami hiragana na rufie. Ponadto, nazwy części okrętów, np. niszczycieli, zapisywane były w okresie międzywojennym na burcie dużymi znakami katakana (od lewej do prawej na lewej burcie lub od prawej do lewej na prawej burcie).