Zimny lut

złącze zlutowane w zbyt niskiej temperaturze

Zimny lut lub zimny styk – nieprawidłowe złącze wykonane metodą lutowania. Powstaje, gdy lutowanie odbywa się przez bezpośrednie stopienie lutu lutownicą, a nie pośrednio poprzez łączone metale. Z tego powodu nie jest spełniony podstawowy warunek lutowania, tzn. zarówno materiał łączony jak i materiał dodatkowy, którym jest lut, muszą osiągnąć temperaturę przewyższającą temperaturę topnienia lutu. Nieprawidłowe połączenie ma wtedy charakter wyłącznie adhezyjny, bez udziału dyfuzji w głąb elementów lutowanych. W takich warunkach powstaje wadliwe złącze o bardzo słabych właściwościach użytkowych. W obwodach elektrycznych zimny lut charakteryzuje się wysoką rezystancją lub zupełną przerwą w obwodzie, co ułatwia jego zlokalizowanie, a na jego powierzchni może wystąpić iskrzenie, co prowadzi do uszkodzenia elementów elektronicznych. Poza pogorszeniem właściwości elektrycznych, zimny lut może charakteryzować się np. małą wytrzymałością mechaniczną, brakiem szczelności, słabą odpornością na korozję.

Przykład zimnego lutu

W klasycznym lutowaniu lutem zawierającym ołów utworzone złącze jest najczęściej chropowate i łatwo się odrywa, a jego powierzchnia jest matowa. W lutowaniu bezołowiowym złącze takie z wyglądu jest bardzo podobne do prawidłowego, co utrudnia jego wykrycie.

Innym powodem powstania zimnego lutu może być niestosowanie topnika oczyszczającego powierzchnie lutowanych elementów z warstwy tlenków, która utrudnia zwilżenie powierzchni łączonych przez stopiony lut. Dobrym sposobem na uniknięcie powstania zimnych lutów jest uprzednie staranne „pobielenie” elementów lutowanych (np. końcówek przewodów) z użyciem topnika poza miejscem docelowego wykonania złącza. Podczas lutowania na „gotowo” wystarcza wtedy nagrzanie końcówek do stopienia spoiwa, którym były pobielone, z ewentualnym dodatkiem niewielkiej ilości lutu.

W spawalnictwie odpowiednikiem zimnego lutu jest niezgodność spawalnicza (wada spawalnicza) zwana przyklejeniem.