Ali Krasniqi
Ali Krasniqi lub Alija Krasnići (ur. 1952 w Crkvenej Vodicy) – jugosłowiański i kosowski pisarz oraz działacz społeczny narodowości romskiej[1]. Jako pierwszy napisał dramat w języku romskim[2][3].
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
Jego utwory były tłumaczone na języki m.in. albański, macedoński, włoski, arabski[4], turecki[2], angielski, serbski[5], francuski, niemiecki i bułgarski[6].
Życiorys edytuj
Gdy Ali miał 15 lat, zmarła jego matka, natomiast ojciec zmarł w 1963 roku; został następnie wychowywany przez ciotkę[3]. Na początku lat 70. odbywał obowiązkowej służbę wojskową w Jugosłowiańskiej Armii Ludowej w miejscowości Klana, w tym czasie rozpoczął działalność artystyczną[3][7].
Po ukończeniu studiów prawniczych w Obiliciu zaangażował się w działalność życia kulturalnego kosowskich Romów[4][3][8]. Zaangażował się także w działalność polityczną, wycofał się z niej w trakcie wojny w Kosowie; wraz z rodziną przeniósł się do Kragujevaca, następnie do Suboticy[4][2].
W 1975 roku zaczął opracowywać słownik serbsko-romski, którego pierwsze wydanie ukazało się dopiero w 2014 roku; pozycja zawiera około 70 tys. słów[5][7].
Wybrane utwory[4][7][6] edytuj
- Antologija romske poezije-kosovo[2]
- Dinipe godji
- Čergarendje Jaga (1981)[2]
- Iaripe ano djuvdipe (1986)
- Zvezdani snovi (1989)
- Prekal efta plajina (1995)
- Rromane kanrralje droma (1995)
- Rromani kalji paramići / Romska crna bajka (1995)
- Ljimora munrre ljimorenđe (1997)
- Rat Rromano (1997)
- Đilja parvarde sunenca (2000)
- Elvira (2000)
- Jasenovac: antologija pesama o Jasenovcu / Jasenovac: antologija e điljenđi katar o Jasenovac (2000)
- Rromani mahlava (2000)
- DEVL!A, ker man kir: rromane paramìća andar-e Kòsova ta e Metohìa (2001)
- Đuvdimase bibahhtaljimate (2002)
- Ane mamijaći angalji (2004)
- Đilja amare dukhenđe (2004)
- E ćehrajin pe palma (2004)
- Kaj garadol o suno? (2004)
- Kamljipe thaj dukhajpe (2004)
- Kasko si o kham? (2004)
- Ma rov dejone, munrrije (2004)
- Papo, mamije, kako, bibije (2004)
- Rromani arrmaj (2004)
- So vaćaren e đuvdinutna? (2004)
- Vurma palje vurma (2004)
- E bahh paćardi ćorrimasa (2005)
- Korkorripe hamime čerćimasa (2006)
Dramaty[2] edytuj
- Rromano ratvalo abav (1978)
- Carra me, carra tu… (1974)
Życie prywatne edytuj
Ma jedną córkę[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Orhan Galjus: Roma of Kosovo: the Forgotten Victims. geocities.com, 1999-04-07. [dostęp 2009-10-26]. (ang.).
- ↑ a b c d e f ALIJA KRASNIĆI. sveske.ba. (baszk.).
- ↑ a b c d e Maja Grubišić: Alija Krasnići: Ne postoji narod bez svog materinjeg jezika. phralipen.hr, 2019-12-24. (chorw.).
- ↑ a b c d Sofiya Zahova: Alija Krasnići. romarchive.eu, 2018. (ang.).
- ↑ a b Ромско-српски речник Алије Краснићија. rts.rs, 2014-08-28. (serb.).
- ↑ a b Promocijom rečnika obeležen Svetski dan Roma. subotica.info, 2014-04-08. (serb.).
- ↑ a b c PISANA REČ JE NAJVEĆE BOGATSTVO NARODA: Treba je čuvati kao svetinju! (FOTO). telegraf.rs, 2015-07-15. (serb.).
- ↑ Ali (Alija) Krasnići. rombase.uni-graz.at, 2005. [dostęp 2023-01-31]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Ali Krasniqi w bazie IMDb (ang.)