Wikipedia

Andrewsarchus

Andrewsarchus mongoliensis – gatunek ssaka z kladu Laurasiatheria żyjącego w późnym eocenie (37-32 miliony lat temu) na terenie dzisiejszej Mongolii. Pierwsze skamieniałości zwierzęcia odkryto w roku 1923, w czasie ekspedycji sponsorowanej przez Amerykańskie Muzeum Historii Naturalnej i prowadzonej przez Roya Chapmana Andrewsa, na którego cześć nazwano zwierzę. A. mongoliensis został opisany i nazwany w 1924 r. przez Henry'ego Osborna[1]. Znany wyłącznie z kości czaszki mierzącej 834 mm długości i 560 mm szerokości. Osborn obliczył, że jeśli proporcje ciała Andrewsarchus mongoliensis byłyby takie same, jak u Mesonyx obtusidens, to zwierzę to osiągałoby 3,82 m długości od czubka pyska do tylnej części miednicy oraz 1,89 m wysokości w kłębie[1].

Andrewsarchus
Osborn, 1924
Okres istnienia: 37–32 mln lat temu
37/32
↓
37/32
Ilustracja
Czaszka Andrewsarchus mongoliensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

tkankowce właściwe

Nadtyp

wtórouste

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Infratyp

żuchwowce

Nadgromada

czworonogi

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Nadrząd

Laurasiatheria

Rodzaj

Andrewsarchus

Gatunki
  • A. mongoliensis Osborn, 1924
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Pozycja systematyczna edytuj

Ponieważ znana jest tylko czaszka A. mongoliensis, ustalenie jego pozycji systematycznej nastręcza wiele trudności. Osborn (1924) wspomina, że przy badaniu jego skamieniałości rozważano możliwość, iż Andrewsarchus mógł należeć do rodziny Entelodontidae, ostatecznie jednak uznano go za przedstawiciela rodziny Mesonychidae, w tamtym czasie zaliczanej do kreodontów[1]. W późniejszych publikacjach większość autorów zgadzała się z wnioskiem Osborna, zaliczając A. mongoliensis do grupy Mesonychia, wymarłej grupy kopytnych drapieżników spokrewnionych ze współczesnymi parzystokopytnymi; Frederick S. Szalay i Stephen Jay Gould (1966) utworzyli dla niego odrębną podrodzinę Andrewsarchinae w obrębie rodziny Mesonychidae[2]. Taką jego klasyfikację zakwestionował Leigh Van Valen (1978), który uznał A. mongoliensis za przedstawiciela podrodziny Triisodontinae, którą z kolei zaliczał do rodziny Arctocyonidae[3]. W późniejszych publikacjach część autorów zaliczała Andrewsarchus do rodziny Mesonychidae[4], a inni – do rodziny Arctocyonidae i podrodziny Triisodontinae[5]. McKenna i Bell (1997) zaliczyli Andrewsarchus do Triisodontinae, jednak wyłączyli tę podrodzinę z Arctocyonidae i podnieśli ją do rangi osobnej rodziny Triisodontidae, którą zaliczyli do Mesonychia[6].

W ostatnich latach przynależność A. mongoliensis do Mesonychia lub do Triisodontidae/Triisodontinae została zakwestionowana przez szereg analiz kladystycznych. Według analizy Geislera (2001) Andrewsarchus nie należał do Mesonychia ani do Triisodontinae, lecz był taksonem siostrzanym do parzystokopytnych, razem z którymi tworzy klad siostrzany do kladu obejmującego Hapalodectidae, Mesonychidae i walenie[7]. Według analizy O'Leary i Gatesy'ego (2008) Mesonychia, Triisodontinae i Andrewsarchus należały do Cetartiodactyla. Jednak Mesonychia i Triisodontinae były bliżej spokrewnione z waleniami niż z A. mongoliensis, który z kolei był blisko spokrewniony z rodzinami Entelodontidae i Hippopotamidae, a także z większością rodzajów tradycyjnie zaliczanych do rodziny Anthracotheriidae (z wyjątkiem rodzaju Libycosaurus) oraz rodzajami Achaenodon i Indohyus[8]. Także według analizy Spaulding, O'Leary i Gatesy'ego (2009) Andrewsarchus nie należał do Mesonychia ani do Triisodontinae; analizy sugerują, że należał on do Cetartiodactyla i był blisko spokrewniony z rodziną Entelodontidae oraz rodzajem Achaenodon, a być może także z rodzajem Indohyus i częścią rodzajów tradycyjnie zaliczanych do rodziny Anthracotheriidae[9].

Cechy behawioralne zwierzęcia edytuj

Duże rozmiary czaszki i szczęk Andrewsarchus pozwalają spekulować, że może żywił się dużymi ssakami z rodzajum brontoterium lub, co bardziej prawdopodobne, ich padliną. O padlinożernym, bądź też wszystkożernym trybie życia wskazują głównie tępe zęby zwierzęcia.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Henry Fairfield Osborn. Andrewsarchus, giant mesonychid of Mongolia. „American Museum Novitates”. 146, s. 1–5, 1924. (ang.). 
  2. ↑ Frederick S. Szalay, Stephen Jay Gould. Asiatic Mesonychidae (Mammalia, Condylarthra). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 132, s. 127–174, 1966. (ang.). 
  3. ↑ Leigh Van Valen. The beginning of the age of mammals. „Evolutionary Theory”. 4, s. 45-80, 1978. (ang.). 
  4. ↑ Xiaoyuan Zhou, Renjie Zhai, Philip D. Gingerich, Liezu Chen. Skull of a new mesonychid (Mammalia, Mesonychia) from the Late Paleocene of China. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 15 (2), s. 387-400, 1995. (ang.). 
  5. ↑ Kenneth David Rose: The Beginning of the Age of Mammals. Johns Hopkins University Press, 2006. ISBN 0-801-88472-1.
  6. ↑ Malcolm C. McKenna, Susan K. Bell: Classification of Mammals Above the Species Level. Columbia University Press, 1997. ISBN 0-231-11012-X.
  7. ↑ Jonathan H. Geisler. New morphological evidence for the phylogeny of Artiodactyla, Cetacea, and Mesonychidae. „American Museum Novitates”. 3344, s. 1-53, 2001. (ang.). 
  8. ↑ Maureen A. O'Leary, John Gatesy. Impact of increased character sampling on the phylogeny of Cetartiodactyla (Mammalia): combined analysis including fossils. „Cladistics”. 24 (4), s. 397–442, 2008. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2007.00187.x. (ang.). 
  9. ↑ Michelle Spaulding, Maureen A. O'Leary, John Gatesy. Relationships of Cetacea (Artiodactyla) Among Mammals: Increased Taxon Sampling Alters Interpretations of Key Fossils and Character Evolution. „PLoS ONE”. 4 (9), s. e7062, 2009. DOI: 10.1371/journal.pone.0007062. (ang.). 

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrewsarchus&oldid=72071409”