Antoni Kaczmarczyk (ur. 17 stycznia 1897[a] we Frydku-Mistku, zm. ?) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Antoni Kaczmarczyk
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1897
Frydek-Mistek

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

59 Pułk Piechoty

Stanowiska

II zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, trzykrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Życiorys edytuj

Urodził się 17 stycznia 1897 we Frydku-Mistku, w rodzinie Antoniego i Karoliny z domu Szosty[2][3][4]. Ukończył szkołę powszechną i gimnazjum w Przemyślu z maturą[5].

W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Piechoty Nr 56[6]. Na stopień chorążego rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 kwietnia 1917[7].

W 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do 12 pułku piechoty. 21 listopada 1918 wyruszył z Żywca na odsiecz Lwowa w składzie kompanii porucznika Augustyna Walusia[8]. Następnie walczył na wojnie z bolszewikami.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w macierzystym pułku, w Wadowicach jako oficer zawodowy[9][10][11][12]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 294. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał stopień kapitana ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 199. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. 1 sierpnia 1924 dowodził 1. kompanią pułku[15]. Od 15 czerwca do 7 sierpnia 1930 odbył staż w 7 pułku artylerii ciężkiej w Poznaniu, a następnie ukończył kurs próbny do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[16]. 5 stycznia 1931 został powołany z 12 pp do Wyższej Szkoły Wojennej, w charakterze słuchacza dwuletniego kursu 1930/32[17][18]. W październiku 1932, po ukończeniu kursu (bez dyplomu naukowego[19]), został przeniesiony do 59 pułku piechoty w Inowrocławiu na stanowisko dowódcy batalionu[20]. W sierpniu 1935 został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[21]. W 1938 zajmowane przez niego stanowisko zostało otrzymało nazwę „II zastępca dowódcy pułku”[22]. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 48. lokatą w korpusie oficerów piechoty[23][24].

Na początku kampanii wrześniowej 1939 dowodził Oddziałem Wydzielonym „Tur”, którego zadaniem była obrona Nakła i dozorowanie Kanału Bydgoskiego (miejsce postoju dowództwa we wsi Tur)[25]. Później dostał się do niemieckiej niewoli. Początkowo przebywał w Szpitalu V przy Stalagu XXI A[26]. 21 maja 1940 został przeniesiony ze Stalagu XXI A do Oflagu XI B Braunschweig, a następnie do Oflagu II C Woldenberg i w końcu do Oflagu VII A Murnau[26].

Był żonaty, miał syna Jerzego (ur. 17 marca 1930)[27].

W pracy Tadeusza Jerzego i Anny Józefy Krzystek „Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF)” został wymieniony Antoni Kaczmarczyk, pułkownik administracji Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, zmarły 13 marca 1968 w Londynie[28] (w Internetowej „Liście Krzystka” podano także rok urodzenia 1897)[29].

Ordery i odznaczenia edytuj

2 marca 1936 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[38].

Uwagi edytuj

  1. 26 stycznia 1934 ogłoszono sprostowanie daty urodzenia majora Antoniego Kaczmarczyka z „16 stycznia 1897” na „17 stycznia 1897”[1].

Przypisy edytuj

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 28.
  2. Kolekcja ↓, s. 1.
  3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  4. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  5. Kolekcja ↓, s. 4.
  6. Ranglisten 1918 ↓, s. 641.
  7. Ranglisten 1918 ↓, s. 423.
  8. Dwunasty pułk 1924 ↓, s. 26.
  9. Spis oficerów 1921 ↓, s. 57.
  10. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 158, 424.
  11. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 150, 367.
  12. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 28, 204.
  13. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 76.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 174.
  15. Dwunasty pułk 1924 ↓, s. 82.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930, s. 234, 236.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931, s. 6.
  18. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39, 800.
  19. Stawecki 1997 ↓, s. 98.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 415.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 96.
  22. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 616.
  23. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 527.
  24. a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 18.
  25. Dziennik działań ↓, 51.
  26. a b Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2022-10-05].
  27. Kolekcja ↓, s. 2.
  28. Krzystek i Krzystek 2012 ↓, s. 254.
  29. Kaczmarczyk Antoni. Fundacja Historyczna Lotnictwa Polskiego. [dostęp 2022-10-06].
  30. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 22 czerwca 1922, s. 464.
  31. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  32. Mucha 1928 ↓, s. 30.
  33. Dwunasty pułk 1924 ↓, s. 77.
  34. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 39.
  35. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..
  36. Dwunasty pułk 1924 ↓, s. 79.
  37. a b Kolekcja ↓, s. 3.
  38. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-10-05]..

Bibliografia edytuj