Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego ZUT w Szczecinie (dawniej Politechniki Szczecińskiej)

Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego ZUT w Szczecinie (dawniej Chór Akademicki Politechniki Szczecińskiej, CHAPS) – akademicki zespół śpiewaczy działający przy Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym w Szczecinie (przed utworzeniem ZUT – przy Politechnice Szczecińskiej), noszący imię założyciela zespołu i wieloletniego dyrygenta, Jana Szyrockiego.

'Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego ZUT w Szczecinie
Ilustracja
Dyrygent

Szymon Wyrzykowski

Państwo

 Polska

Województwo

zachodniopomorskie

Miasto

Szczecin

Instytucja

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Rok założenia

1952

Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Strona internetowa

Historia chóru edytuj

Inicjator utworzenia chóru i pierwszy dyrygent edytuj

Inicjatywę utworzenia chóru podjął na początku roku akademickiego 1952/1953 Jan Szyrocki – dwudziestoletni student Wydziału Budownictwa Lądowego i Wodnego Szkoły Inżynierskiej w Szczecinie[a], uczeń Szkoły Muzycznej w Rybniku. Chór formalnie utworzono 19 listopada 1952 roku. Jan Szyrocki został jego dyrygentem i dyrektorem artystycznym. Jako student (do 1956 roku), a następnie jako pracownik uczelni (1956–1978) uzupełniał swoją wiedzę muzyczną w kraju i za granicą (Poznań, Haga, Wiedeń), specjalizując się w dyrygenturze. Wkrótce porzucił technikę dla muzyki i jej popularyzacji. W Politechnice Szczecińskiej kierował Studium Kultury Muzycznej (było jedyną tego typu jednostką na polskich uczelniach technicznych). Pracował również w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu i w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Otrzymał w 1989 roku tytuł profesora sztuk muzycznych[1][2].

Jan Szyrocki zmarł 9 kwietnia 2003 roku w Szczecinie, po ciężkiej chorobie[1][3].

Lata 1952–2003 edytuj

W czasie pełnienia funkcji dyrektora artystycznego i dyrygenta przez Jana Szyrockiego chór, liczący 80 osób (od 1953 roku współpracujący z Filharmonią Szczecińską), stał się wizytówką Polski na świecie[3].

Pierwsze występy zagraniczne odbyły się w 1959 roku w Bułgarii. W kolejnych latach chór śpiewał w całej Europie oraz w wielu innych krajach (łącznie 80 krajów na czterech kontynentach). Był czterokrotnie zapraszany do Stanów Zjednoczonych. Koncertował w Kanadzie, Brazylii, Argentynie, Urugwaju, Indiach, Tajlandii i Izraelu, na Wyspach Kanaryjskich, Kubie i Filipinach[3].

W repertuarze zespół miał utwory z różnych epok, od muzyki średniowiecznej i renesansowej do pieśni, piosenek ludowych i innych (utwory 80 kompozytorów z 20 krajów świata)[3].

Od roku 1973 do utworzonego w Szczecinie Stowarzyszenia Śpiewaczego należy 50-osobowy chór, utworzony przez byłych studentów, członków Chóru Akademickiego Politechniki Szczecińskiej. Jego dyrygentem był również Jan Szyrocki[b]. Członkowie obu chórów śpiewali wspólnie w czasie koncertów wymagających większego aparatu wykonawczego[3][4].

 
Alte Oper we Frankfurcie nad Menem

Chór Politechniki Szczecińskiej uczestniczył w licznych festiwalach i konkursach, m.in.[3]:

W okresie od listopada 1992 do czerwca 1993 roku uroczyście obchodzono 40-lecie działalności chóru. Kulminacją tych obchodów było wykonanie – z orkiestrą Sinfonia Varsovia – dwóch koncertów[3]:

Po roku 2003 edytuj

Następcami Jana Szyrockiego, założyciela chóru i dyrygenta w latach 1952–2003, byli[5]:

  • 2003–2005 – Richard Zielinski[c]
  • 2005–2006 – Roman I. Drozd[7]
  • od 2006 – Szymon Wyrzykowski

Z Richardem Zielinskim chór odbył duże tournee koncertowe po Stanach Zjednoczonych (luty–marzec 2005). Pod kierownictwem Romana Drozda przygotowano „Requiem Polskie” Krzysztofa Pendereckiego, które zostało wykonane – pod batutą kompozytora – 10 grudnia 2005 roku w Stoczni Szczecińskiej „Nowa”.

Od października 2006 roku stanowisko dyrektora artystycznego i dyrygenta zajmuje Szymon Wyrzykowski. Oprócz bogatego programu a cappella zespół wykonuje liczne dzieła oratoryjnokantatowe z różnych epok (przede wszystkim z XX i XXI w.)[5][8].

Studium Kultury ZUT jest siedzibą czterech uczelnianych zespołów chóralnych, działających w trzech stowarzyszeniach[9]:

 
Sala główna nowego gmachu Filharmonii im. Karłowicza w Szczecinie
  • Stowarzyszeniu Śpiewaczym „Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie”:
– 80-osobowy Zespół Koncertujący
– 30-osobowy Zespół Przygotowawczy (tzw. Zespół Młodych CHAPS)
– Polsko-Niemiecka Akademia Chóralna „in terra pax”
  • Stowarzyszeniu „Chór Collegium Maiorum Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie” (50–osobowy Zespół Absolwentów CHAPS „Collegium Maiorum”)
  • Stowarzyszeniu Przyjaciół Chóru Dziecięcego „Don–Diri–Don” Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (80-osobowy Zespół Dziecięcy)[10]

W dniach 24 i 25 października 2014 roku uroczyście zakończono obchody 60-lecia chóru. W związku z tym wydarzeniem w nowym gmachu Filharmonii Szczecińskiej odbył się koncert symfoniczny Missa di Requiem G. Verdi’ego i uroczysty koncert galowy a cappella[5][8].

Repertuar edytuj

Wykonania a cappella (wybór)[1][5]
Wykonania wokalno-instrumentalne (wybór)[1][5]

Nagrania edytuj

Od wielu lat występy chóru są rejestrowane przez Polskie Radio, kilkanaście radiofonii zagranicznych i telewizje. Wiele wykonań zarejestrowano na płytach gramofonowych, CD i taśmach kasetowych. Wydano m.in.[1][5]:

  • 1988 – Kolędy
  • 1991 – Musica Sacra
  • 1994 – Carmina Burana
  • 1996 – Symfonia czterech snów
  • 1998 – Kolędy
  • 1999 – Sacra et profana – polska muzyka chóralna
  • 2002 – Polesia czar
  • 2003 – Magnificat Janos Vajda, Te Deum Giuseppe Verdi
  • 2004 – Gaude...
  • 2005 – In principio

Nagrody i wyróżnienia edytuj

Zespół pod batutą Szymona Wyrzykowskiego otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in. najwyższe odznaczenia, nagrody i medale od władz państwowych i regionalnych. Wśród osiągnięć z lat 2007–2015 są wymieniane[5]:

  • 2007 – 1. miejsce na festiwalu chóralnym w Trnavie
  • 2008 – Grand Prix na 4. Międzynarodowym Festiwalu „Rybnicka Jesień Chóralna”
  • 2008 – Grand Prix na Festiwalu Chóralnym w Szamotułach
  • 2010 – 1. miejsce na 41. Konkursie Chóralnym „Legnica Cantat”, Legnica (między innymi na własność „Brązowa Lutnia” konkursu)
  • 2010 – Specjalna Nagroda im. Francisco Vallejos na Międzynarodowym Konkursie Pieśni i Habaner w Torrevieja
  • 2012 – Grand Prix na VII. Ogólnopolskim Konkursie Kolęd i Pastorałek „Gaudium Magnum” w Chełmnie
  • 2012 – Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Religijnej im. ks. Stanisława Ormińskiego w Rumi[11]
  • 2015 – Złoty Dyplom na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie
  • 2015 – Nadzwyczajny Złoty Dyplom w kategorii Folk oraz Złote Dyplomy w kategoriach Pop i Muzyka Sakralna na Międzynarodowym Konkursie Chóralnym Canco Mediterrania w Lloret de Mar

Ze cenne wyróżnienie członkowie zespołu uważają dedykowanie chórowi wielu nowych utworów przez współczesnych kompozytorów (Krzysztof Penderecki, Romuald Twardowski, Jan Hawel, Andrzej Koszewski, Marek Jasiński[12]) – powierzanie ich pierwszego wykonania[5][8][12]. W 2014 roku chór został uhonorowany tytułem Ambasador Szczecina[12][13].

W 2014 chór został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[14].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Szkołę Inżynierską przekształcono w Politechnikę Szczecińską w roku 1955.
  2. Zespół powstał i działał początkowo pod kierownictwem Jana Szyrockiego jako „Szczeciński Chór Kameralny” w Wojewódzkim Domu Kultury. W kolejnych latach kierownictwo zmianiało się (przez 6 lat piastował je Eugeniusz Kus). Po utworzeniu Stowarzyszenia Śpiewaczego działał ponownie pod kierownictwem artystycznym Jana Szyrockiego jako „Collegium Maiorum”. W latach 1995–1997 chór prowadził Waldemar Sutryk, w latach 1997–2002 – Anna Tarnowska, a od jesieni 2002 – Paweł Osuchowski[4].
  3. Richard Zielinski jest od roku 2005 dyrygentem amerykańskiego 40-osobowego chóru „Zielinski Singers”[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Anna Maria Kowalska: Chór Akademicki im. Prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. [w:] Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica. pl [on-line]. [dostęp 2016-10-15].
  2. Prof. Jan Szyrocki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2016-10-17].
  3. a b c d e f g Danuta Prandecka: Chór Akademicki Politechniki Szczecińskiej. W: red. Tadeusz Białecki: Encyklopedia Szczecina. A–O. Szczecin: Uniwersytet Szczeciński, Instytut Historii, Zakład Historii Pomorza Zachodniego, 1999, s. 154-155. ISBN 83-87341-45-2.
  4. a b Chór Collegium Maiorum Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. [w:] Strona internetowa chóru [on-line]. [dostęp 2016-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-30)].
  5. a b c d e f g h Chór Akademicki im. Prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie > O zespole. [w:] Strona internetowa CHAPS [on-line]. ZUT. [dostęp 2016-10-16].
  6. Wojciech Zagaj: Amerykański chór z polskim akcentem. Zielinski Singers w S-1. [w:] Radio Szczecin > Kultura [on-line]. 2015-06-26. [dostęp 2016-10-16].
  7. Roman I. Drozd, biografia. [w:] Strona internetowa [on-line]. www.romandrozd.pl. [dostęp 2017-03-18].
  8. a b c Chór Akademicki im. Jana Szyrockiego. [w:] Strona internetowa Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego „Sacrum non Profanum” [on-line]. sacrumnonprofanum.pl. [dostęp 2016-10-15]. (pol.).
  9. Studium Kultury. [w:] Strona internetowa [on-line]. Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. [dostęp 2016-10-17].
  10. Dziecięcy Chór Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego Don Diri Don. [w:] Strona internetowa [on-line]. dondiridon.pl. [dostęp 2016-10-17].
  11. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Religijnej w Rumi. [w:] Strona internetowa festiwalu [on-line]. [dostęp 2016-10-16].
  12. a b c Paweł Gąsowski, Małgorzata Frymus: 60-lecie CHAPS-u (Chóru Akademickiego im. prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie). radioszczecin.pl, 2014-10-21. [dostęp 2016-10-17].
  13. Informacje ogólne o nagrodzie Ambasador Szczecina. [w:] Oficjalny serwis Urzędu Miasta Szczecin [on-line]. UM Szczecin. [dostęp 2015-11-22].
  14. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 2020-05-30].

Linki zewnętrzne edytuj