Cylindrowiec białawy

Cylindrowiec białawy (Henningsomyces candidus (Pers.) Kuntze) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Cylindrowiec białawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

cylindrowiec

Gatunek

cylindrowiec białawy

Nazwa systematyczna
Henningsomyces candidus
Revis. gen. pl. (Leipzig) 3(3): 483 (1898)
Sanctioning author:

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Henningsomyces, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1794 roku Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Solenia candida. Obecną nazwę nadał mu w 1898 r. Otto Kuntze[1].

Ma 9 synonimów. Niektóre z nich:

  • Calyptella candida (Pers.) Pat. 1900
  • Cyphella candida (Pers.) Pat. 1900
  • Lachnella candida (Pers.) G. Cunn. 1963[2].

Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Owocniki

Pojedyncze, oddzielone od siebie, ale dość gęsto upakowane i czasami zlewające się z sobą rurki o długości 0,6–0,7 mm i średnicy 0,16–0,20 mm. Powierzchnia biała, drobno owłosiona, zwykle z otworami na wierzchołkach[4].

Cechy mikroskopowe

Hymenium o grubości około 22 µm pokrywające całą wewnętrzną powierzchnię owocników. System strzępkowy monomityczny. Strzępki o średnicy 2–4 µm, cienkościenne, z prostymi przegrodami i trudno dostrzegalnymi sprzążkami. Są zlepione i trudne do rozdzielenia, strzępki na zewnętrznej powierzchni rozgałęziają się na wierzchołkach. Liczne, wrzecionowate cystydiole o długości do 25 µm i średnicy 5 µm, nieco wystające ponad hymenium. Podstawki szeroko maczugowate, 14–17 × 6–7 µm. Bazydiospory niemal kuliste, 4 × 5 µm, szkliste, cienkościenne, gładkie, nieamyloidalne[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje na niektórych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą[5]. W. Wojewoda w 2003 r. wymienił ten gatunek wśród wielkoowocnikowych podstawczaków Polski wraz z uwagą, że występuje lokalnie, ale nie przytoczył jego stanowisk[3]. W późniejszych latach podano jednak jego stanowiska w Polsce[6]. Dość liczne i aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[7].

Saprotrof występujący na zmurszałym drewnie[3]. Powoduje białą zgniliznę drewna[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c R.L. Gilbertson, H.H. Burdsall, E.R. Canfield, Fungi that decay Mesquite in Southern Arizona, „Mycotaxon”, 3 (3), Mycobank, 1976, s. 487–551 [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  5. Występowanie Henningsomyces candidus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-03-04] (ang.).
  6. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04].
  7. Aktualne stanowiska cylindrowca białawego w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-03-04] (pol.).