Darevskia
Darevskia – rodzaj jaszczurek z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae).
| Darevskia | |||
| Arribas, 1999[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – D. armeniaca | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
Darevskia | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Lacerta saxicola Eversmann, 1834 | |||
| Synonimy | |||
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Zasięg występowania edytuj
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Europie i Azji – od Serbii, Rumunii i Krymu na wschód po Iran i Turkmenistan[3][4].
Systematyka edytuj
Etymologia edytuj
- Darevskia: Ilya Siergiejewicz Darewski (1924–2009), rosyjski herpetolog[1].
- Caucasilacerta: nowołac. Caucasicus „kaukaski”, od łac. Caucasius „kaukaski”, od Caucasus „Kaukaz”, od gr. Καυκασος Kaukasos „Kaukaz”; łac. lacerta „jaszczurka”[2]. Gatunek typowy: Lacerta saxicola Eversmann, 1834.
Podział systematyczny edytuj
Rodzaj ten jest znany przede wszystkim pod nazwą Darevskia, wprowadzoną przez Oscara Arribasa w swojej pracy doktorskiej w 1997 roku, a także w artykule naukowym w „Russian Journal of Herpetology” w 1999 roku. Praca doktorska nie spełniała jednak wymogów Międzynarodowego Kodeksu Nomenklatury Zoologicznej, nazwa Darevskia nie została więc wówczas prawidłowo utworzona, w przeciwieństwie do artykułu z 1999 roku[5]. W międzyczasie jednak ukazał się artykuł autorstwa Harrisa i współpracowników (1998), w którym ta sama grupa jaszczurek otrzymała nazwę Caucasilacerta[2]. Niektórzy późniejsi autorzy uznawali również tę nazwę za nieprawidłowo ustanowioną[6], z czym jednak nie zgodzili się Busack i in. (2016), wskazując, że nazwa Caucasilacerta ma pierwszeństwo przed Darevskia, mimo iż – w przeciwieństwie do tej drugiej – niemal nie stosowano jej w literaturze naukowej[5]. Arribas (2016) uważa jednak, że Caucasilacerta to nomen nudum, zaś Darevskia jest prawidłową nazwą dla tego rodzaju[7]. Do rodzaju należą następujące gatunki[3]:
- Darevskia adjarica (Darevsky & Eîselt, 1980)
- Darevskia aghasyani Tuniyev & Petrova, 2019[8]
- Darevskia alpina (Darevsky, 1967)
- Darevskia armeniaca (Méhely, 1909)
- Darevskia bendimahiensis (Schmidtler, Eiselt & Darevsky, 1994)
- Darevskia bithynica (Méhely, 1909)
- Darevskia brauneri (Méhely, 1909)
- Darevskia caspica Ahmadzadeh, Flecks, Carretero, Mozaffari, Böhme, Harris, Freitas & Rödder, 2013
- Darevskia caucasica (Méhely, 1909)
- Darevskia chlorogaster (Boulenger, 1908)
- Darevskia clarkorum (Darevsky & Vedmederja, 1977)
- Darevskia daghestanica (Darevsky, 1967)
- Darevskia dahli (Darevsky, 1957)
- Darevskia defilippii (Camerano, 1877)
- Darevskia derjugini (Nikolsky, 1898)
- Darevskia dryada (Darevsky & Tuniyev, 1997)
- Darevskia josefschmidtleri Arribas, Candan, Kornilios, Ayaz, Kumlutaş, Gül, Yilmaz, Caynak & Ilgaz, 2022
- Darevskia kamii Ahmadzadeh, Flecks, Carretero, Mozaffari, Böhme, Harris, Freitas & Rödder, 2013
- Darevskia kopetdaghica Ahmadzadeh, Flecks, Carretero, Mozaffari, Böhme, Harris, Freitas & Rödder, 2013
- Darevskia lindholmi (Szczerbak, 1962)
- Darevskia mirabilis Arribas, Ilgaz, Kumlutaş, Durmuş, Avci & Üzüm, 2013
- Darevskia mixta (Méhely, 1909)
- Darevskia nairensis (Darevsky, 1967)
- Darevskia obscura (Lantz & Cyrén, 1936)
- Darevskia parvula (Lantz & Cyrén, 1913)
- Darevskia portschinskii (Kessler, 1878)
- Darevskia praticola (Eversmann, 1834)
- Darevskia raddei (Boettger, 1892)
- Darevskia rostombekowi (Darevsky, 1957)
- Darevskia rudis (Bedriaga, 1886)
- Darevskia salihae Kurnaz, Şahin & Eroglu, 2022
- Darevskia sapphirina (Schmidtler, Eiselt & Darevsky, 1994)
- Darevskia saxicola (Eversmann, 1834) – jaszczurka skalna
- Darevskia schaekeli Ahmadzadeh, Flecks, Carretero, Mozaffari, Böhme, Harris, Freitas & Rödder, 2013
- Darevskia spitzenbergerae (Eiselt, Darevsky & Schmidtler, 1992)
- Darevskia steineri (Eiselt, 1995)
- Darevskia szczerbaki (Lukina, 1963)
- Darevskia tuniyevi Arribas, Candan, Kurnaz, Kumlutas, Caynak & Ilgaz, 2022
- Darevskia unisexualis (Darevsky, 1966)
- Darevskia uzzelli (Darevsky & Danielyan, 1977)
- Darevskia valentini (Boettger, 1892)
Przypisy edytuj
- ↑ a b O.J. Arribas. Phylogeny and Relationships of the Mountain Lizards of Europe and Near East (Archaeolacerta Mertens, 1921, sensu lato) and Their Relationships Among the Eurasian Lacertid Radiation. „Russian Journal of Herpetology”. 6 (1), s. 17, 1999. (ang.).
- ↑ a b c D.J. Harris, E.N. Arnold & R.H. Thomas. Relationships of lacertid lizards (Reptilia: Lacertidae) estimated from mitochondrial DNA sequences and morphology. „Proceedings of the Royal Society B”. 265 (1409), s. 1947, 1998. DOI: 10.1098/rspb.1998.0524. PMCID: PMC1689483. (ang.).
- ↑ a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Darevskia. The Reptile Database. [dostęp 2018-12-08]. (ang.).
- ↑ R. Midtgaard, Genus Darevskia, [w:] RepFocus [online] [dostęp 2024-01-30] (ang.).
- ↑ a b S.D. Busack, A. Salvador, A.M. Bauer & H. Kaiser. Darevskia and Iberolacerta (Reptilia, Lacertidae): Arribas, 1997 or 1999? The correct dating of two nomenclatural acts affecting Palearctic lizards, and validation of the name Caucasilacerta Harris, Arnold & Thomas, 1998. „Bionomina”. 10 (1), s. 61–73, 2016. DOI: 10.11646/bionomina.10.1.4. (ang.).
- ↑ E.N. Arnold, O. Arribas & S. Carranza. Systematics of the Palaearctic and Oriental lizard tribe Lacertini (Squamata: Lacertidae: Lacertinae), with descriptions of eight new genera. „Zootaxa”. 1430, s. 1–86, 2007. ISBN 978-1-86977-098-3. (ang.).
- ↑ O.J. Arribas. Why Caucasilacerta Harris, Arnold et Thomas, 1998 is a nomen nudum?. „Russian Journal of Herpetology”. 23 (4), s. 305–306, 2016. (ang.).
- ↑ B.S. Tuniyev i T.V. Petrova. A new lizard species of the genus Darevskia Arribas, 1997 from Southern Armenia. „Proceedings of the Zoological Institute of the Russian Academy of Sciences”. 323 (2), s. 136–148, 2019. DOI: 10.31610/trudyzin/2019.323.2.136. (ang.).