Erysiphe catalpae

Erysiphe catalpae Simonyan – gatunek grzybów należący do rodziny mączniakowatych (Erysiphaceae). Grzyb mikroskopijny, pasożyt bezwzględny rozwijający się na roślinach z rodzaju surmia (Catalpa). Występuje w Europie i w rozproszeniu w wielu krajach Europy, w tym w Polsce. U porażonych roślin powoduje chorobę zwaną mączniakiem prawdziwym. Jej objawy to okrągłe lub nieregularne białe plamy po obu stronach liści i na zielonych pędach. W ich obrębie następuje obficie rozwój grzybni. Przy dużym natężeniu choroby następuje osłabienie wzrostu i przedwczesna utrata liści, co powoduje obniżoną wartość estetyczną roślin. Stwierdzono występowanie Erysiphe catalpae na następujących gatunkach roślin: surmia bignoniowa, surmia żółtokwiatowa, surmia wielkokwiatowa i Catalpa japonica.

Erysiphe catalpae

Nalot mączniaka na liściu katalpy bignoniowej
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	workowce
Klasa	patyczniaki
Rząd	mączniakowce
Rodzina	mączniakowate
Rodzaj	mączniak
Gatunek	Erysiphe catalpae
Nazwa systematyczna
Erysiphe elevata Simonyan Mikol. Fitopatol. 18(4): 463 (1984)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Erysiphe, Erysiphaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi.

Takson został zdiagnozowany na surmii bignoniowej (Catalpa bignonioides) w Armenii w 1984 r. Jest ona holotypem tego gatunku. Anamorfa: Oidium bignoniae Jaczewski.

Morfologia

Biała grzybnia w postaci nalotu rozwija się na obydwu stronach liści, ale głównie na górnej powierzchni oraz na pąkach. Nalot jest cienki, ma postać białych plam, stopniowo rozszerzających się i zajmujących całą powierzchnię liści. Składa się ze strzępek i 1–2 komórkowych prostych, cylindrycznych konidioforów o długości do 2840 µm i średnicy 11–14 μm. Na ich szczycie znajdują się 1–2 komórki konidiotwórcze o niemal tej samej długości. Powstają w nich elipsoidalne lub baryłkowate konidia o rozmiarach 26–40 × 14–21 μm (stosunek długości do szerokości: 1,3–2,7). Kuliste klejstotecja rozproszone lub w skupiskach, o średnicy (70–)90–125(–60) μm. Zbudowane są z nieregularnie wielobocznych komórek o średnicy 10–25 μm. Przyczepki niezbyt liczne, w dolnej połowie klejstotecjum, raczej szorstkie, często sztywne i proste, zwłaszcza te krótsze, nieseptowane lub z nielicznymi septami, rzadko i nieregularnie rozgałęzione. Mają średnicę około 4,5–9,5 μm i długość równą 0,5–1,5 średnicy klejstotecjum. Są początkowo hialinowe, potem brązowe, cienkościenne, gładkie lub nieco chropowate. Worki w liczbie 3–8 w jednym klejstotecjum, siedzące lub na krótkich trzonkach, o rozmiarach 60–85 × 23–38 μm. Podstawki 3–5-zarodnikowe. Zarodniki prawie kuliste lub elipsoidalne, o rozmiarach 17–27 × 14–18 μm.

Na surmii bignoniowej rozwija się jeszcze drugi gatunek mączniaka, wywołujący podobne objawy – Erysiphe elevata. Rozróżnienie tych gatunków jest łatwe przy użyciu mikroskopu.