Hebeloma incarnatulum

Hebeloma incarnatulum A.H. Sm. – gatunek grzybów należący do rodziny podziemniczkowatych (Hymenogastraceae)[1].

Hebeloma incarnatulum
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

podziemniczkowate

Rodzaj

włośnianka

Gatunek

Hebeloma incarnatulum

Nazwa systematyczna
Hebeloma incarnatulum A.H. Sm.
Sydowia 37: 280 (1984)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hebeloma, Hymenogastraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go Alexander Hanchett Smith w mchach torfowcach w stanie Michigan w USA[1].

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 3–5(8) cm, szeroko wypukły z niewielkim garbkiem lub płaskowypukły. Brzeg równy, w niektórych miejscach zostaje do końca podgięty. Powierzchnia lepka i gładka, początkowo płowa lub winnobrązowa, później przechodząca w jaśniejszą, różowawą. Brzeg często jaśniejszy niż środek, ale po wyschnięciu staje się ogólnie różowobrązowy[2].

Blaszki

Zbiegające z ząbkiem, gęste, wąskie, jasne z cynamonowym odcieniem. Krawędzie białe, kłaczkowate, czasami z brązowawymi plamami[2].

Trzon

Wysokość 5–9 cm, grubość 1–2 cm, równy, u podstawy z niewielką bulwą. Powierzchnia biała lub biaława, pofałdowana, często podłużnie prążkowana, wierzchołek oprószony. Brak zasnówki[2].

Miąższ

Biały, na środku kapelusza gruby, przy brzegu cienki. Zapach rzodkwi, smak gorzkawy i mdły[2].

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory 9–12 × 5,5–7 (7,5) µm, w widoku z profilu nierównoboczne, w widoku z przodu owalne, o powierzchni wyglądającej na gładką, w kolorze jasnej gliny, ciemniejące pod działaniem KOH, w odczynniku Melzera płowoczerwone do wyraźnie dekstrynoidalnych. Podstawki 4-zarodnikowe, 24–32 × 8–12, w KOH szkliste i pozbawione szklistych ziarnistości, w odczynniku Melzera jaskrawoczerwone, ale barwa ta szybko zanika. Pleurocystyd brak. Cheilocystydy (37) 50 – 70 × 4 – 7 µm, różnokształtne, krótkie do długich, wszystkie z tępymi wierzchołkami, niektóre wybrzuszone u podstawy, niektóre spod wierzchołkiem, często w pęczkach i najwyraźniej nieco sklejone. Skórka typu ixocutis, zbudowana z wąskich (1–2,5 µm) strzępek ze sprzążkami[2].

Występowanie edytuj

Podano stanowiska Hebeloma gigaspermum w Ameryce Północnej, Europie i Azji[3]. Brak tego gatunku w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[4], ale podano jego stanowiska w późniejszych latach[5].

Naziemny grzyb mykoryzowy[4].

Przypisy edytuj

  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  2. a b c d e Alexander H. Smith, Studies of Species of Hebeloma (Fr.) Kummer from the Great Lakes Region of North America I. *) [online], Hebeloma.org, s. 280–281 [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  3. Występowanie Hebeloma incarnatulum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-01-04] (ang.).
  4. a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 288–294, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-01-03] (pol.).