Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza

Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza, Dziura Szarej Myszki – jaskinia w Diablich Skałach na Czerwonej Górze na Pogórzu Wielickim[1]. Administracyjnie znajduje się w miejscowości Zakliczyn w województwie małopolskim, powiecie myślenickim, w gminie Siepraw[1][2]. Od drogi nr 967 do skał prowadzi szlak turystyki pieszej i rowerowej zaczynający się za mostem, około 1 km na południowy zachód od skrzyżowania tej drogi z drogą do Wieliczki. Diable Skały znajdują się na zboczu po prawej stronie szlaku i są z niego widoczne. Prowadzi do nich schodkami ścieżka z poręczą[3].

Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Diable Skały, Zakliczyn

Właściciel

Skarb Państwa
(Lasy Państwowe)

Długość

20 m

Deniwelacja

7,5 m

Wysokość otworów

302 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

25 m

Ekspozycja otworów

ku SW, SE, ku górze

Data odkrycia

znana od dawna

Ochrona
i dostępność

ogólnodostępna

Kod

K.Pwl-01.01

Położenie na mapie gminy Siepraw
Mapa konturowa gminy Siepraw, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza”
Położenie na mapie powiatu myślenickiego
Mapa konturowa powiatu myślenickiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia w Czerwonej Górze Pierwsza”
Ziemia49°52′23″N 20°00′32″E/49,873056 20,008778
Strona internetowa

Opis jaskini edytuj

Jest to najdłuższa jaskinia Pogórza Wielickiego[4]. Jej Główny otwór o południowo-zachodniej ekspozycji jest dobrze widoczny w środkowej części skalnego muru Diablich Skał. Znajduje się pod dużym okapem. Za otworem jest rozgałęziający się korytarz. Jego lewa odnoga ma długość 4 m, prowadzi w górę i kończy się niewielkim otworem na szczycie Diablich Skał. Prawa odnoga o długości 5 m prowadzi do szczeliny o pionowych ścianach. Szczelina ma długość 7 m, szerokość 0,5 m. Niemal na całej długości jest górą otwarta, jedynie na północno-zachodnim końcu jest zasklepiona i jest w niej trzeci otwór jaskini.

Diable Skały zbudowane są z piaskowca istebniańskiego. Jaskinia powstała na ciosowym pęknięciu skał wskutek ich grawitacyjnego osiadania i osuwania się skał. Jej spąg pokrywa piasek i skalny gruz, a w szczelinie próchnica. Jest w całości widna i poddana wpływom środowiska zewnętrznego. W pobliżu otworów jej ściany są obficie porośnięte mchem. Ze zwierząt obserwowano nieliczne motyle i pająki[1].

Historia poznania edytuj

Jaskinia znana jest od dawna. Po raz pierwszy krótko opisał ją A. Kirkor w 1876 roku. Później wzmiankował ją A. Gruszecki w 1878 r. i R. Danysz-Fleszarowa w 1833. Kazimierzowi Kowalskiemu nie udało jej się odszukać, gdyż szukał ją w innym Zakliczynie – na Pogórzu Ciężkowickim[1]. Również w „Jaskiniach polskich Karpat fliszowych” z 1998 r. jest informacja o nieodnalezieniu jaskini w Zakliczynie[5]. Jaskinię zinwentaryzował w 2001 r. R. Suski nadając jej nazwę Dziura Szarej Myszki. Później zmienił jej nazwę[1].

Obok Jaskini w Czerwonej Górze jest jeszcze mniejsze Schronisko w Czerwonej Górze Drugie[6].

Bouldering edytuj

Na Diablich Skałach, w tym również w jaskini, uprawiany jest bouldering. W jaskini jest 7 dróg wspinaczkowych (baldów) i jedna wątpliwa (?), o trudności od 6b do 6c w skali francuskiej[7].

  1. Firestarter; 6b
  2. Knott; 6b+?
  3. Bułka; 6b+
  4. Reloaded; 6b
  5. Harum Scarum; 6b
  6. Slave Stage; 6c
  7. ?
  8. Radosny dzień; 7b[7].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Tadeusz Mleczko, Jaskinia w Czerwonej Górze I [online], Jaskinie Polski. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-10-29].
  2. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-10-29].
  3. Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy wiacie ścieżki rowerowej i pieszej.
  4. Jaskinia na Czerwonej Górze [online], Geotyda [dostęp 2022-10-29].
  5. M. Paulina (red.), Jaskinie polskich Karpat fliszowych, t. 3, Warszawa: PTPNoZ, 1998, s. 1–261.
  6. Tadeusz Mleczko, Schronisko w Czerwonej Górze II [online], Jaskinie Polski. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-10-29].
  7. a b Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8.