Jonassen Island
Jonassen Island[1] – wyspa wulkaniczna na Morzu Weddella przy północno-wschodnim krańcu Półwyspu Antarktycznego.
 Jonassen Island, zdjęcie satelitarne (2021) | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Akwen | |
Położenie na mapie Półwyspu Antarktycznego  | |
Położenie na mapie Antarktyki  | |
 63°33′S 56°40′W/-63,550000 -56,666667
| |
Nazwa edytuj
Szwedzka Wyprawa Antarktyczna (1901–1904) pod kierownictwem szwedzkiego geologa Otto Nordenskjölda (1869–1928) nadała wyspie w 1903 roku nazwę Irizar na cześć kapitana Juliana Irizara z argentyńskiego statku „Urugwaj”, który uratował uczestników ekspedycji[1]. Rok później, francuski badacz polarny Jean-Baptiste Charcot (1867–1936) imieniem Irizara nazwał inną wyspę położoną u zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego[1]. Ponieważ istnienie w bliskim sąsiedztwie dwóch wysp o tej samej nazwie może wprowadzać w błąd, Advisory Committee on Antarctic Names (tłum. „Komitet doradczy ds. nazewnictwa Antarktyki”) przy United States Board on Geographic Names (tłum. „Radzie ds. Nazw Geograficznych Stanów Zjednoczonych”) zatwierdził nazwę Irizar dla wyspy Charcota[1]. Wyspa Nordenskjölda została natomiast nazwana na cześć jednego z uczestników Szwedzkiej Wyprawy Antarktycznej – Ole Jonassena[a], który towarzyszył Nordenskjöldowi podczas dwóch wypraw na saniach w latach 1902–1903[1].
Geografia edytuj
Wyspa leży na Morzu Weddella na północ od Andersson Island przy południowym wejściu do cieśniny Antarctic Sound przy północno-wschodnim krańcu Półwyspu Antarktycznego (Tabarin Peninsula – wschodniego krańca przylądka Trinity Peninsula[2])[1]. Od Półwyspu Antarktycznego oddziela ją cieśnina Fridtjof Sound a od Andersson Island Yalour Sound[2].
Jonassen Island to niewielka wyspa – o średnicy ok. 4 km – pochodzenia wulkanicznego[3]. Nakrywa ją czapa lodową[3]. Jej obszar nie został poddany dokładnym badaniom[3].
Historia edytuj
Wyspa została pobieżnie zmapowana 27 lutego 1838 roku przez francuską ekspedycję badawczą (1837–1840) pod kierownictwem Jules’a Dumont d’Urville’a (1790–1842), która nazwała ją razem z Andersson Island – Île Rosamel[2]. Zmapowana ponownie 15 stycznia 1902 roku przez Szwedzką Wyprawę Antarktyczną (1901–1904) pod kierownictwem Otto Nordenskjölda (1869–1928) i nazwana IÎle Irizar[2]. W latach 1945–1947 zbadana przez Falkland Islands Dependencies Survey (FIDS)[2].
Uwagi edytuj
- ↑ Jonassen, wówczas w wieku 26 lat, był odpowiedzialny za utrzymanie sań i pełnił funkcję stolarza, kowala i szewca; razem z czteremy innymi polarnikami dwukrotnie zimował wraz z Nordenskjöldem na wyspach Morza Weddella, zob. Rabassa i Borla 2006 ↓, s. 137.
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Jonassen Island (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Jonassen Island (Gazetteer of the British Antarctic Territory ). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
- Rabassa, Jorge, Borla Maria Laura: Antarctic Peninsula & Tierra del Fuego: 100 years of Swedish-Argentine scientific cooperation at the end of the world: Proceedings of "Otto Nordensjold's Antarctic Expedition of 1901-1903 and Swedish Scientists in Patagonia: A Symposium", Buenos Aires, Argentina, March 2-7, 2003. CRC Press, 2006. ISBN 978-0-415-41379-4. [dostęp 2023-03-08]. (ang.).
- Smellie, John L., Panter, K.S., Geyer, A.: Volcanism in Antarctica: 200 Million Years of Subduction, Rifting and Continental Break-up. Geological Society of London, 2021. ISBN 978-1-78620-536-0. [dostęp 2023-03-08]. (ang.).