Katastrofa samolotu Avro Vulcan w Żabbar
Katastrofa samolotu Avro Vulcan w Żabbar w 1975 – wypadek samolotu wojskowego, który miał miejsce na Malcie 14 października 1975, kiedy bombowiec Avro Vulcan B.2 rozbił się po nieudanym lądowaniu w RAF Luqa. Samolot rozbił się w dzielnicy mieszkalnej w Żabbar; zginęło pięciu członków załogi i jedna osoba cywilna na ziemi. Dwóm pilotom udało się katapultować i przeżyli wypadek. Katastrofa spowodowała rozległe uszkodzenia wielu budynków w Żabbar.
_(7396290978).jpg) Avro Vulcan B.2 podobny do tego, który uległ wypadkowi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
14 października 1975 |
| Rodzaj |
Wypadek |
| Przyczyna |
Błąd pilota |
| Ofiary śmiertelne |
6 |
| Ranni |
20 |
| Statek powietrzny | |
| Typ |
Avro Vulcan B.2 |
| Użytkownik | |
| Numer |
XM645 |
| Start | |
| Cel lotu | |
| Liczba załogi |
7 |
| Ofiary śmiertelne |
5 |
Położenie na mapie Malty  | |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego  | |
 35°52′35,5″N 14°32′15,8″E/35,876528 14,537722
| |
Badanie wypadku wskazało błąd pilota jako główną przyczynę.
Tło wypadku edytuj
Samolot o rejestracji XM645 był bombowcem Avro Vulcan B.2, który został ukończony w marcu 1964[1].
14 października 1975 samolot leciał z RAF Waddington w Anglii do RAF Luqa na Malcie[2]. Pilotem był porucznik G. R. Alcock, a drugim pilotem był podporucznik E. G. Alexander; na pokładzie znajdowało się również pięciu innych członków załogi[2]. Alcock pozwolił Alexandrowi wykonać ostatnie podejście, ale ten ostatni nie został odpowiednio poinformowany o problemach, które pojawiają się podczas lądowania na krótkim, pochyłym pasie startowym, takim jak ten na Luqa[2].
Wypadek edytuj
Kiedy Alexander pilotował samolot, wykonał twarde lądowanie na Luqa i uderzył o pas startowy, odcinając podwozie[3]. Według naocznego świadka samolot wzbił się w powietrze i ponownie przyziemił około 180 metrów od miejsca, w którym zetknął się z ziemią po raz pierwszy[2]. W tym momencie Alcock przejął kontrolę nad samolotem i postanowił wznieść się ponownie i spróbować kolejnego lądowania.[2]
Pożar wybuchł na prawym skrzydle, gdyż podczas pierwszego uderzenia w ziemię przebity został zbiornik paliwa[3]. Zanim samolot zdążył wrócić na lotnisko, załoga zdała sobie sprawę, że jest już za późno na jakiekolwiek manewry, i obaj piloci katapultowali się[2]. Moment później samolot eksplodował w powietrzu, zabijając pozostałych pięciu członków załogi, którzy nie zdążyli uciec z samolotu przez drzwi załogowe[2].
Szczątki samolotu, w tym zbiorniki paliwa spadły na główną ulicę Żabbar i eksplodowały po zderzeniu z ziemią[2]. Kobieta, która szła ulicą, zginęła[2], podczas gdy około 20 innych osób zostało rannych, niektóre poważnie[2]. Doszło do rozległych zniszczeń mienia, obejmujących ponad 100 domów i sklepów, również kilkanaście samochodów uległo uszkodzeniu[2].
Strażacy potrzebowali godzin, aby ugasić pożary spowodowane katastrofą[2].
Następstwa edytuj
Po katastrofie przeprowadzono dochodzenie, które wykazało, że był to wypadek, którego można było uniknąć, w którym sprawny samolot spadł na ziemię, zabijając wszystkich członków załogi z tyłu
[3]. W raporcie skrytykowano pierwszego pilota Alcocka za umożliwienie drugiemu pilotowi Alexandrowi wykonanie ostatniego podejścia bez odpowiedniego poinstruowania go, i uznano, że jego dowodzenie samolotem było niedbałe[3].
Jeden z poważnie uszkodzonych domów został odbudowany na koszt RAF, a później nazwany „Vulcan”[2].
Ponieważ samolot rozbił się w dzielnicy mieszkalnej i spowodował poważne szkody, straty ludzkie na ziemi mogły być znacznie większe[2], niektórzy uznali to jako cud[2].
W Muzeum Sanktuarium w Żabbar znajduje się niewielka wystawa dotycząca wypadku[4].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Peter G. Dancey: Avro Vulcan: A History. Fonthill Media, 2017. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Kristina Chetcuti: The Vulcan tragedy over Zabbar, 35 years on. [w:] Times of Malta [on-line]. 2010-10-14. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-02)]. (ang.).
- ↑ a b c d Michael Testa: Vulcan crash at Zabbar was 'avoidable'. [w:] Times of Malta [on-line]. 2005-10-17. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-06)]. (ang.).
- ↑ Juliet Rix: Malta and Gozo. Bradt Travel Guides, 2013, s. 181. ISBN 978-1-84162-452-5. (ang.).