Kolumna z Brezy – fragment marmurowej kolumny pochodzący z Brezy w Bośni i Hercegowinie[1], zawierający datowany na połowę VI wieku napis runiczny z ciągiem znaków fuþarku starszego[2]. Obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Sarajewie.

Kolumna z Brezy, fotografia wykonana niedługo po odkryciu zabytku

Zabytek został odkryty w położonej około 25 km na północ od Sarajewa wsi Breza[3], w trakcie wykopalisk archeologicznych na terenie ruin późnoantycznego kościoła, przeprowadzonych w latach 1930-1931 przez Gregora Čremošnika i Demetriusa Sergejevskiego[4].

Odnaleziony fragment kolumny ma 56 cm wysokości i 30 cm średnicy[4]. Na jego powierzchni wydrapany jest następujący, niekompletny ciąg znaków fuþarku starszego:

z pominiętą literą b oraz brakującymi ostatnimi trzema literami[5]. Podwojona kreseczka poprzeczna w literze h wskazuje na zachodniogermańską proweniencję napisu[4]. Jego autorstwo przypisywane jest zazwyczaj Longobardom, przebywającym w okolicach dzisiejszej Brezy między 535 a 567 rokiem[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael P. Barnes: Runes. A Handbook. Woodbridge: Boydell Press, 2012, s. 35. ISBN 978-1-84383-778-7.
  2. Paulina Horbowicz, Gert Kreutzer, Witold Maciejewski, Dominika Skrzypek: Runy. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, 2011, s. 42. ISBN 978-83-7436-259-7.
  3. Tineke Looijenga: Who wrote the Breza futhark, and why?. W: Grippe, Kamm und Eulenspiegel. Festschrift für Elmar Seebold zum 65. Geburtstag. Berlin: Walter de Gruyter, 1999, s. 263. ISBN 3-11-015617-2.
  4. a b c Tineke Looijenga: Texts and Contexts of the Oldest Runic Inscriptions. Leiden: Brill, 2003, s. 50-51. ISBN 90-04-12396-2.
  5. R.I. Page: Runes. Berkeley: University of California Press, 1987, s. 18. ISBN 0-520-06114-4.
  6. Tineke Looijenga: Texts and Contexts of the Oldest Runic Inscriptions. Leiden: Brill, 2003, s. 60-62. ISBN 90-04-12396-2.