Michael O’Moore Creagh
Michael O’Moore Creagh (ur. 16 maja 1892 w Cahirbane, zm. 14 grudnia 1970 w Londynie) – brytyjski wojskowy pochodzenia irlandzkiego, generał, żołnierz obu wojen światowych. Dowodził 7 Dywizją Pancerną (Szczurami Pustyni), w latach 1939–1941.
 generał
| |
| Data i miejsce urodzenia |
16 maja 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 grudnia 1970 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1911–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
dowódca 7 Dywizji Pancernej |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
pracownik UNRRA |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Wczesne lata i kariera wojskowa edytuj
Urodził się 16 maja 1892 roku w irlandzkim Cahirbane w hrabstwie Clare jako syn Garretta O’Moore’a Creagha, oficera Brytyjskiej Armii Indyjskiej i kawalera Krzyża Wiktorii oraz jego drugiej żony Elizabeth z domu Reade. Kształcił się w Wellington College, wstąpił do Royal Military College w Sandhurst, a następnie został oddelegowany do 7 Pułku Queen’s Own Hussars w 1911 roku[1]. W trakcie I wojny światowej służył jako adiutant dowódcy dywizji Home Forces (1914–1915), jako kapitan sztabowy we Francji (1917–1918) i szef sztabu brygady (1918–1919). Pozostał w wojsku po wojnie, uczęszczając do Staff College w Camberley w latach 1924–1925, po czym dowodził 15/19 Pułkiem The King’s Royal Hussars od 1934 do 1938 roku[1].
II wojna światowa edytuj
4 grudnia 1939 roku, trzy miesiące po wybuchu II wojny światowej, przejął dowództwo nad Dywizją Mobilną stacjonującą na granicy libijsko-egipskiej[2], zastępując jej pierwszego dowódcę, gen. Percy’ego Hobarta, odwołanego przez gen. Archibalda Wavella[1]. W lutym 1940 roku formacja została przemianowana na 7 Dywizję Pancerną, a Creagh stał na jej czele najdłużej ze wszystkich dowódców tej dywizji[1].
Sidi Barrani edytuj
Poprowadził 7 Dywizję Pancerną przez czas jej pierwszych triumfów przeciwko Włochom po ich przystąpieniu do wojny 10 czerwca 1940 roku[2] Siły włoskie pod dowództwem gen. Mario Bertiego najechały Egipt i zbliżyły się o 97 km do Sidi Barrani, gdzie zostały zatrzymane. To właśnie tam 7 Dywizja Pancerna stoczyła pierwszą poważną bitwę, kontratakując w ramach operacji Compass 8 grudnia wraz z indyjską 4 Dywizją Piechoty w ramach Sił Pustyni Zachodniej. W rezultacie Włosi zostali szybko wypędzeni z powrotem do Cyrenajki, wschodniej prowincji Libii[3].
Bardija i Tobruk edytuj
Mały port w Bardiji został zdobyty przez oddziały brytyjskie, australijskie i indyjskie Sił Pustyni Zachodniej pod dowództwem gen. Richarda O’Connora, a wraz z nadejściem nowego roku 1941 padł Tobruk, gdy Włosi wycofali się wzdłuż Via Balbia, utwardzonej drogi nadmorskiej prowadzącej z powrotem do Bengazi i Trypolisu. To było górne ramię przyszłego natarcia aliantów, dolne natomiast zostało uformowane przez szorstką, porośniętą skałami pustynię, mało obiecujący teren dla pancernych i zmechanizowanych jednostek wojskowych, takich jak 7 Dywizja Pancerna[3].
Beda Fomm edytuj
Dywizja O’Moore’a Creagha miała poruszać się przez Mechili, Msus i Antelat (dolne ramię), podczas gdy australijska 6 Dywizja Piechoty ścigała wycofującą się włoską 10 Armię wzdłuż drogi nadbrzeżnej wokół gór Jebel Akhdar na północy. Teren był trudny dla czołgów, lecz Creagh podjął śmiałą decyzję o wysłaniu lotnej kolumny – Combe Force – na południowy zachód przez praktycznie nieprzebytą Pustynię Libijską. Combe Force, dowodzona i nazwana od nazwiska ppłk. Johna Combe’a z składała się z 11 Pułku Huzarów, szwadronu Królewskich Dragonów Gwardii, 2. batalionu Brygady Strzeleckiej, szwadronu samochodów pancernych, dział przeciwpancernych z 3 Pułku Królewskiej Artylerii Konnej i baterii C 4 Pułku Królewskiej Artylerii Konnej[4]. Jednostka liczyła około 2 tys. żołnierzy[4]. 5 lutego Combe Force udało się odciąć Włochów w Sidi Saleh i Beda Fomm. Te niewielkie siły przytrzymały Włochów wystarczająco długo, aby dać czas na dołączenie do nich pojazdów pancernych 4 Brygady 6 lutego. Większość 10 Armii poddała się następnego dnia w wyniku udanej blokady ich jedynej drogi odwrotu[2].
Schyłek kariery edytuj
W marcu 1941 roku został Rycerzem Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego i dwukrotnie w tym roku był wymieniany w dyspozycjach. 3 września 1941 roku został zwolniony ze stanowiska dowódcy 7 Dywizji Pancernej przez gen. Williama Gotta po kosztownej porażce operacji Battleaxe. O’Moore Creagh dowodził później 3 Grupą Zmechanizowaną w 1941 roku oraz obroną dystryktu Hampshire i Dorset w 1942 roku, zanim przeszedł na emeryturę w 1944 roku[5].
Po wojnie edytuj
Na emeryturze pracował dla United Nations Relief and Rehabilitation Administration[5]. Zmarł 14 grudnia 1970 roku w Londynie.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Nick Smart: Biographical Dictionary of British Generals of the Second World War. Barnesley: Pen & Sword, 2005, s. 72. (ang.).
- ↑ a b c Divisional Commanders of 7th Armoured Division. [dostęp 2020-02-29]. (ang.).
- ↑ a b Italian Invasion of Egypt in WWII. About History, 16.05.2018. [dostęp 2020-02-29]. (ang.).
- ↑ a b Ian Stanley Ord Playfair: The Mediterranean and Middle East: The Early Successes Against Italy (to May 1941). T. I. London: HMSO, 1959, s. 358, seria: History of the Second World War, United Kingdom Military Series. (ang.).
- ↑ a b CREAGH, Maj Gen Sir Michael O’Moore (1892–1970). King’s College London. [dostęp 2020-02-29]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Nick Smart: Biographical Dictionary of British Generals of the Second World War. Barnesley: Pen & Sword, 2005. (ang.).
- Ian Stanley Ord Playfair: The Mediterranean and Middle East: The Early Successes Against Italy (to May 1941). T. I. London: HMSO, 1959, seria: History of the Second World War, United Kingdom Military Series. (ang.).