Muchomornica śluzowata
Muchomornica śluzowata (Zhuliangomyces illinitus (Fr.) Redhead) – gatunek grzybów z rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
_Murrill_258648.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
muchomornica śluzowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Zhuliangomyces illinitus (Fr.) Redhead Index Fungorum 385: 1 (2019) | |
.JPG)
.JPG)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji: Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi według Index Fungorum[1].
Po raz pierwszy opisał go w roku 1818 Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus illinitus. Obecną nazwę nadał mu w roku 2019 Scott Alan Redhead, przenosząc go do rodzaju Zhuliangomyces[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus illinitus Fr. 1818
- Amanitella illinita (Fr.) Maire 1913
- Limacella illinita (Fr.) Maire 1933
- Limacella illinita var. argillacea (Fr.) H.V. Sm. 1945
- Limacella illinita (Fr.) Maire 1933, var. illinita
- Limacella illinita var. rubescens H.V. Sm. 1945
- Mastocephalus illinitus (Fr.) Kuntze 1891
- Myxoderma illinitum (Fr.) Kühner 1926
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową[1].
Morfologia edytuj
Średnica 2–9 cm, kształt u młodych owocników półkulisty, później dzwonkowaty i łukowaty, w końcu płaski z tępym garbem. Brzeg długo podwinięty. Powierzchnia podczas suchej pogody matowa, podczas wilgotnej bardzo śliska i błyszcząca. Kolor początkowo biały, tylko na środku kapelusza ochrowy, później jasnokremowy, żółtawy, ochrowobrązowy[4].
Szerokie, wolne, gęste, o gładkich ostrzach, białawe[4].
Wysokość 5–10 cm, grubość 0,6–1 cm, walcowaty, w dolnej części nieco rozszerzony, ale bez bulwy. Jest kruchy, początkowo pełny, później pusty. U młodych owocników pokryty jest śluzem. Pod kapeluszem biały z resztkami śluzowatego pierścienia, poza tym ma barwę od białawej do jasnoochorowej[4].
Biały, tylko na środku kapelusza gruby. Ma mączny smak i zapach[4].
Biały. Zarodniki kuliste do szeroko elipsoidalnych, gładkie, nieamyloidalne, o rozmiarach 4,5–6,5 × 4–6 μm[5].
- Gatunki podobne
Podobny jest łuskwiak śluzowaty (Pholiota lenta). Odróżnia się włóknisto łuskowatym trzonem (poniżej białej strefy pierścieniowej) oraz siedliskiem – rośnie na martwym drewnie[4].
Występowanie i siedlisko edytuj
W Ameryce Północnej i w Europie opisano wiele stanowisk muchomornicy śluzowatej i jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona. Poza tymi kontynentami opisano jej występowanie tylko w Wenezueli[6]. W Polsce częstość występowania i rozprzestrzenienie nie są znane. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. opisano tylko 4 jej stanowiska[3].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach iglastych, mieszanych i liściastych z udziałem świerka lub jodły. Rośnie w trawie, wśród mchów i na ściółce leśnej. Pojawia się w miesiącach sierpień – październik[4][3].
Znaczenie edytuj
W badaniach przeprowadzonych w 2007 roku u Zhuliangomyces illinitus wykryto cztery nowe bioaktywne związki. Niektóre z nich wykazywały słabą fitotoksyczność i umiarkowane działanie nicieniobójcze przeciwko Caenorhabditis elegans. Inne działały umiarkowanie cytotoksycznie[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2024-01-12] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2024-01-12] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 413, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 80, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Rogers Mushrooms [online] [dostęp 2016-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-03] (ang.).
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-12-16].
- ↑ Nina Gruhn i inni, Biologically active metabolites from the basidiomycete Limacella illinita (Fr.) Murr., „Zeitschrift Für Naturforschung C Journal Of Biosciences”, 62 (11–12), Department of Biotechnology, University of Kaiserslautern, s. 808–812, ISSN 0939-5075.