Przywidzki
Przywidzki – kaszubski herb szlachecki, odmiana herbu Leliwa.
Opis herbu edytuj
Opis z wykorzystaniem zasad blazonowania, zaproponowanych przez Alfreda Znamierowskiego[1]:
Na tarczy dwudzielnej w słup, w polu prawym, błękitnym, półksiężyc złoty, nad którym takaż gwiazda, w polu lewym, błękitnym krzyż złoty, na którym kruk czarny. Klejnot: Nad hełmem w koronie siedem piór strusich. Labry: błękitne, podbite złotem.
Najwcześniejsze wzmianki edytuj
Jedyna wzmianka na temat takiego herbu znajduje się w pracy Uruskiego Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. Podług Uruskiego odmiana przysługiwała Przywidzkim z Przywidza koło Gdańska w woj. pomorskim[2].
Przemysław Pragert zalicza Przywidzkich do drobnej szlachty kaszubskiej (mieli używać przydomków Kętych, Kuntor), a sam herb miał według niego powstać w wyniku jakiś koligacji rodzinnych (poprzez połączenie herbu Leliwa i Jezierzy).
Rodzina Przywidzkich edytuj
Drobna szlachta kaszubska ze wsi Przywidz koło Gdańska. W roku 1570 wzmiankowany jest tam Grzegorz Kuntor. W czasach późniejszych Przywidzcy używali tego nazwiska jako przydomka; kolejne wzmianki dotyczą m.in. podwójnego nazwiska (1611, Wojciech Przywidzki-Kontor). Drugim przydomkiem używanym przez rodzinę był Kętych (1582, Wojciech Kętych Przywidzki). W wieku XVII rodzina najwyraźniej utraciła gniazdową wieś, za to notowano ją we wsi Zbrachlin (1648, 1682). Do znanych członków tej rodziny należą: Jakub Przywidzki, jezuita, kaznodzieja (1682), Antoni, podporucznik wojsk koronnych (1791) i Wojciech Przywidzki, w latach 1662-86 ławnik świecki. Przywidzcy składali w 1772 przysięgę królowi pruskiemu ze wsi: Kamień i Raciniewo.
Herbowni edytuj
Przywidzki (Przywicki) także z przydomkami Kętych i Kuntor (Kontor).
Kaszubscy Przywidzcy notowani są przeważnie z herbem Leliwa, który daje im większość polskich i niemieckich herbarzy. Herb własny pojawia się tylko u Uruskiego. Prawdopodobnie jednak nawet przypisanie ich do polskiej Leliwy jest błędem, najpewniej używali oni podobnego, rodzimego herbu. Być może wyglądał on jak herb rodziny Piotroch, która też nosiła przydomek Kunter.
Przypisy edytuj
- ↑ Alfred Znamierowski, Paweł Dudziński: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 104–108. ISBN 978-83-247-0100-1.
- ↑ Seweryn Uruski red.: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T.15. Adam Amilkar Kosiński red., Aleksander Włodarski red.. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1931, s. 57.
Bibliografia edytuj
- Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej T.2. Gdańsk: Wydawn. BiT, 2007, s. 166-167,287. ISBN 978-83-924425-9-2.
Linki zewnętrzne edytuj
- Herb Przywidzki z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla
- Herbarz szlachty pomorskiej (kaszubskiej) na stronach Związku Szlachty Polskiej (nazwiska N-Ś)