Sklerotka bulwiasta
Sklerotka bulwiasta, twardnica bulwiasta (Dumontinia tuberosa (Bull.) L.M. Kohn) – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1]. Pasożyt zawilców (Anemone)[2].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
sklerotka bulwiasta |
| Nazwa systematyczna | |
| Dumontinia tuberosa (Bull.) L.M. Kohn Mycotaxon 9(2): 432 (1979) | |
_L.M._Kohn_142401.jpg)
.jpg)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dumontinia, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1791 r. Jean Baptiste François Bulliard, nadając mu nazwę Peziza tuberosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu L.M. Kohn w 1979 r.[1]
Ma 14 synonimów. Niektóre z nich:
- Sclerotinia tuberosa (Hedw.) Fuckel 1870
- Whetzelinia tuberosa (Hedw.) Korf & Dumont 1972[3].
Polską nazwę sklerotka bulwiasta podaje M.A. Chmiel[4], w internetowym atlasie grzybów gatunek ten opisywany jest jako twardnica bulwiasta[5].
Morfologia edytuj
Typu apotecjum, miseczkowaty lub tarczkowaty, o średnicy 10–30 mm, osadzony na trzonku o wysokości 30–80 mm i grubości 2–4 mm. Powierzchnia owocnika o barwie od kasztanowobrązowej do orzechowobrązowej, barwa trzonka brązowa. Miąższ cienki, woskowaty, o słodkawym smaku i bez wyraźnego zapachu. Jesienią tworzy w ziemi czarne, bulwiaste, nieregularne sklerocjum o wymiarach 10–30 × 5–15 mm. Jest twarde, w środku białe[6].
- Cechy mikroskopowe
Brzeżek owocnika składa się z kulistych komórek, wewnątrz są worki z parafizami. Worki cylindryczne, 8-zarodnikowe, o wymiarach 127,5–162,5 × 7,5–11,0 μm. Askospory szkliste, elipsoidalne, o wymiarach 11,0–20,0 × 5,5–8,0 μm[2].
- Hodowla
Kolonie izolatów grzybów uprawiane na PDA składają się z białawej do szarawej grzybni i czarnych, spłaszczonych i wydłużonych sklerocjów o wymiarach 3–19 × 3–12 mm. Optymalna temperatura dla wzrostu grzybni na PDA wynosi 20–24 °C[2].
Siedlisko i występowanie edytuj
Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie[7]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła liczne stanowiska[4].
Grzyb naziemny będący pasożytem zawilców[4]. Jest monofagiem, dla którego zawilce są jedynym żywicielem. W Polsce pasożytuje na zawilcach gajowych (Anemone nemorosa). Pasożytuje na ich korzeniach nie powodując jednak śmierci zawilców, natomiast porażone zawilce nie zakwitają[5]. W Korei pasożytuje na zawilcu Anemone raddeana[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-29] (ang.).
- ↑ a b c d Wan Gyu Kim, Soon Ja Seok, Min Woo Lee & Sung Kee Hong, Occurrence of Dumontinia tuberosa in Korea, „Mycobiology”, 37 (2), s. 155–157, ISSN 1229-8093 [dostęp 2023-01-29] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-29] (ang.).
- ↑ a b c Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
- ↑ a b Dumontinia tuberosa (twardnica bulwiasta) [online], Nagrzyby [dostęp 2023-01-29] (ang.).
- ↑ Dumontinia tuberosa (Bull.) L.M. Kohn sklerotka bulwiasta, twardnica bulwiasta [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-29] (ang.).
- ↑ Występowanie Dumontinia tuberosa na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-29] (ang.).