Szymon Zuzak

polski duchowny rzymskokatolicki

Szymon Zuzak[a] (ur. 16 października 1850 w Białobrzegach, zm. 3 października 1887 w Sanoku) – polski duchowny rzymskokatolicki.

Szymon Zuzak
Data i miejsce urodzenia

16 października 1850
Białobrzegi

Data i miejsce śmierci

3 października 1887
Sanok

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1876

Faksymile

Życiorys edytuj

Urodził się 16 października 1850 w Białobrzegach[1][2]. Ukończył szkołę ludową w pobliskim Krośnie[2]. Do VII klasy kształcił się w C. K. Gimnazjum w Tarnowie[2]. Klasę VIII ukończył w C. K. Gimnazjum św. Anny w Krakowie i tam zdał egzamin dojrzałości w 1872[2][3].

Wstąpił do seminarium duchownego i ukończył studia teologiczne[2]. W 1876 otrzymał sakrament święceń otrzymał w 1876 i został duchownym rzymskokatolickim[1][2]. Był wikarym w Komborni do 1878[2]. Posługując tamże namówił do dalszego kształcenia Jana Stapińskiego[4]. Następnie był wikarym w Gorlicach do 1881[2]. Pracował jako katecheta w czteroklasowej szkole etatowej męskiej w Gorlicach[5].

Dysponując egzaminem na katechetę w seminariach nauczycielskich 6 grudnia 1881 jako suplent został mianowany zastępcą katechety w C. K. Gimnazjum w Sanoku zajmując miejsce ks. Edwarda Dziubka[6][7][2]. Przez siedem lat katechizował w rozwijającym się gimnazjum (założonym w 1880) jako jedyny kapłan obrządku rzymskokatolickiego[8][9][10][11][12][13][14][1][15]. W połowie lat 80. był jednym z siedmiu rzymskokatolickich katechetów gimnazjalnych w diecezji przemyskiej[1]. Po zdaniu egzaminu na katechetę w gimnazjach w sierpniu 1887 został mianowany rzeczywistym katechetą i otrzymał posadę katechety w sanockim gimnazjum[14][2][16].

W 1880 wydał dzieło pt. Tablica Katechizmowa. Jej potrzeba, części składowe, używanie i powód przetłumaczenia[17]. Zawierała ona obraz w stylu gotyckim z wizerunkami Ukrzyżowanego Jezusa, Matki Boskiej i świętych, a dochód z jej sprzedaży przeznaczono na budowę kościoła parafialnego w Gorlicach[18][19][2]. Rozporządzeniem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 25 lutego 1882 polecono, aby tablica znajdowała się w każdej szkole ludowej, bo nie tylko służyłaby do przyozdobienia izby szkolnej, ale pobudzałaby nadto młodzież szkolną do odczytywania prawd katechizmowych i modlitw na niej umieszczonych, i zachowania ich w pamięci[20]. W 1883 Tablica Katechizmowa ks. Zuzaka była polecana na łamach branżowego tygodnika „Szkoła” do wykorzystania jako nagroda przy egzaminach[21]. Szymon Zuzak był autorem obszernej pracy zatytułowanej Nauka religii w szkołach, wydrukowanej w Sprawozdaniu C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884[22][23], a później kolportowanej jego nakładem[24][2]. W trakcie pracy w Sanoku do końca życia był kooperatorem miejscowej parafii pw. Przemienienia Pańskiego w Sanoku[25][26][27][28][1].

Zmarł po krótkiej chorobie na serce 3 października 1887 w Sanoku[15][14][29][2][30][31]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku 5 października 1887 w pogrzebie pod przewodnictwem ks. proboszcza Franciszka Salezego Czaszyńskiego[15][14]. We wspomnieniu w „Gazecie Przemyskiej” został określony jako mąż wielkiej nauki, niezmordowanej pracy, nieugiętego charakteru, ściśle trzymający się ustaw kościoła i szkolnych[14].

Uwagi edytuj

  1. W ewidencji kościelnej diecezji przemyskiej był określany w języku łacińskim jako „Simon Zuzak”.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1886. Przemyśl: 1885, s. 208, 229.
  2. a b c d e f g h i j k l m III. Kronika zakładu. Ks. Szymon Zuzak. W: Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 69-70.
  3. Spis uczniów od r. 1800 do 1888. W: Jan Leniek: Książka pamiątkowa ku uczczeniu jubileuszu trzechsetnej rocznicy założenia Gimnazyum św. Anny w Krakowie. Kraków: 1888, s. 272.
  4. Krzysztof Dunin-Wąsowicz: Jan Stapiński. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-03-16].
  5. Edmund Bączalski: Kalendarz dla nauczycieli i wykształceńszych stanów kraju naszego: na rok 1879. s. 1999.
  6. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1882. Sanok: Fundusz Naukowy, 1882, s. 58.
  7. Telegramy „Kurjera Lwowskiego”. „Kurjer Lwowski”. Nr 159, s. 3, 10 czerwca 1887. 
  8. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1882. Sanok: Fundusz Naukowy, 1882, s. 49.
  9. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1883. Sanok: Fundusz Naukowy, 1883, s. 76.
  10. Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 102.
  11. Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1885. Sanok: Fundusz Naukowy, 1885, s. 22.
  12. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1886. Sanok: Fundusz Naukowy, 1886, s. 60.
  13. Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 14.
  14. a b c d e Korespondencye. Sanok.. „Gazeta Przemyska”. Nr 20, s. 2, 9 października 1887. 
  15. a b c Księga aktów zejść rzym.-kat. Sanok 1878–1904. T. H. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 135 (poz. 140).
  16. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1888). Przemyśl: 1888, s. 282.
  17. Karol Estreicher: Bibliografia Polska: XIX. stólecia. dopełnienia (P-Ż), Tom 7. s. 285.
  18. Ogłoszenie. „Niedziela”. Nr 292, s. 3264, 2 maja 1880. 
  19. Ogłoszenie. „Niedziela”. Nr 396, s. 4242, 30 kwietnia 1892. 
  20. Piśmiennictwo. Ks. Szymona Zuzaka Tablica Katechizmowa. „Szkoła”. Nr 28, s. 222, 15 lipca 1882. 
  21. Czynności władz szkolnych. „Szkoła”. Nr 22, s. 176, 2 czerwca 1883. 
  22. Szymon Zuzak: Nauka religii w szkołach. W: Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 1-100.
  23. Religia. „Szkoła”. Nr 49, s. 408, 1884. 
  24. Szymon Zuzak. „Przegląd polski”. Tom 19, s. 368, 1885. 
  25. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1883). Przemyśl: 1882, s. 200.
  26. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1884). Przemyśl: 1883, s. 207.
  27. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1885. Przemyśl: 1884, s. 207.
  28. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1887). Przemyśl: 1886, s. 208.
  29. Kronika. Zmarli. „Gazeta Przemyska”. Nr 20, s. 2, 9 października 1887. 
  30. Wspomnienie pośmiertne. „Muzeum”. Z. 11, s. 708, 1887. 
  31. Schematismus Universi Venerabilis Cleri Dioeceseos Premisliensis tum Saecularis tum Regularis Ritus Latini (1888). Przemyśl: 1888, s. 269, 284.