Władysław Bukowiński (poeta)
Władysław Bukowiński, pseudonim Selim (ur. 4 lutego 1871 w Święcicy k. Sandomierza, zm. 17 kwietnia 1927 w zakładzie dla nerwowo chorych w Tworkach pod Warszawą) – polski poeta, nauczyciel, publicysta, wydawca, krytyk literacki i teatralny.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
17 kwietnia 1927 |
| Narodowość |
polska |
| Język |
polski |
| Dziedzina sztuki | |
| Epoka | |
Życiorys edytuj
Syn Cypriana Bukowińskiego i Emilii z Lipińskich, właścicieli majątku ziemskiego i dworu Święcica. Studiował prawo na rosyjskim Uniwersytecie Warszawskim, gdzie założył nielegalne kółko samokształceniowe. Początkowo pracował w prokuraturze Królestwa Kongresowego, a następnie uczył historii i literatury w prywatnych szkołach w Warszawie. W 1905 roku brał udział w strajku szkolnym. Był dyrektorem prywatnej szkoły realnej Zdzisława Majewskiego pod nazwą „Szkoła Zrzeszenia Nauczycieli”, działającej przy ulicy Nowowielkiej 1c, po wiecu w 1907 zamkniętej administracyjnie, a Bukowiński skazany wówczas na trzy miesiące więzienia[1]. Działacz Towarzystwa Kultury Polskiej (1906-1913). W latach 1908-1917 wykładał literaturę polską na Wydziale Humanistycznym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie[2]
Zasłynął przede wszystkim jako założyciel i wydawca „Sfinksa”, miesięcznika literacko-artystycznego i naukowego, który ukazywał się w latach 1908-1913. Wokół pisma tego skupił wielu wybitnych pisarzy, m.in. Stefana Żeromskiego i Tadeusza Micińskiego. Był jednym z założycieli Związku Nauczycielstwa Polskiego, redaktorem „Prawdy” i miesięcznika pedagogicznego „Nowe Tory”.
Jego żoną była Maria, współredaktorka „Sfinksa” (zm. 1912)[3].
Twórczość edytuj
_1898_(94916137).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_1911_(84033885).jpg)
Poezja Bukowińskiego, ukształtowana pod wpływem Słowackiego, podejmowała popularne w okresie Młodej Polski tematy (np. przyroda tatrzańska, tęsknota za nieosiągalnym światem czystego piękna). Był także autorem poezji zaangażowanej, w której przedstawiał tendencje ideowe pokolenia zaangażowanego w walkę niepodległościową i rewolucyjną (solidaryzował się z rewolucją 1905 roku). W 1909 wydał tom studiów o Adamie Asnyku i Marii Konopnickiej pt. Poeta melodii i głębin i poetka idei[4].
Zbiory wierszy:
- 1898 – Z marzeń i życia
- 1901 – Nowy zeszyt. Poezje
- 1911 – Na przełomie[5]
Poematy:
- 1906 – Na greckiej fali
- 1910 – Echa[6]
Przypisy edytuj
- ↑ Aresztowanie wiecu w szkole. „Nowości Illustrowane”. Nr 16, s. 13, 20 kwietnia 1907.
- ↑ Dziesięciolecie Wolnej Wszechnicy Polskiej TKN: sprawozdanie z działalności Towarzystwa Kursów Naukowych, 1906-1916, opracowali Ryszard Błędowski, Stanisław Orłowski, Henryk Mościcki, Warszawa 1917, s. 128 Podkarpacka BC – wersja elektroniczna
- ↑ Zgon współredaktorki „Sfinksa”. „Nowości Illustrowane”. 2, s. 15, 16, 13 stycznia 1912.
- ↑ Władysław Bukowiński, Poeta melodji i głębin i poetka idei : z portretem Asnyka i Konopnickiej i dodatkiem kilku ich utworów, wyd. 1909. [online], polona.pl [dostęp 2018-06-15].
- ↑ Władysław Bukowiński, Na przełomie : nowe wiersze : (1901-1911), wyd. 1911 [online], polona.pl [dostęp 2018-06-15].
- ↑ Władysław Bukowiński, Echa : poemat, wyd. 1910. [online], polona.pl [dostęp 2018-06-15].
Bibliografia edytuj
- Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska. Wyd. IX – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 427, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13850-9.
Linki zewnętrzne edytuj
- Bukowiński Władysław, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2013-05-21].
- Biogram poety w internetowej encyklopedii eduteka
- Opis miejscowości Święcica i jej mieszkańców na stronie Serwisu Urzędu Gminy Obrazów
- Utwory Władysława Bukowińskiego w serwisie Wolne Lektury
- Dzieła Władysława Bukowińskiego w bibliotece Polona