Zielina

wieś w województwie opolskim

Zielina (dodatkowa nazwa w j. niem. Zellin) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Strzeleczki. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej.

Zielina
wieś
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

krapkowicki

Gmina

Strzeleczki

Liczba ludności 

650

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

47-370[2]

Tablice rejestracyjne

OKR

SIMC

0503652

Położenie na mapie gminy Strzeleczki
Mapa konturowa gminy Strzeleczki, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Zielina”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Zielina”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zielina”
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego
Mapa konturowa powiatu krapkowickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zielina”
Ziemia50°26′26″N 17°47′32″E/50,440556 17,792222[1]

W latach 1945–1954 miejscowość należała do gminy Strzeleczki w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Nazwa edytuj

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości, wówczas administracyjnie należącej do powiatu prudnickiego, polską nazwę Zielina[3].

Historia edytuj

 
Pieczęć Zieliny (1911)

Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[4]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[5]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu snop zboża, a w otoku napis: GEMEINDE ZELLIN / KREIS NEUSTADT O/S (pol. Gmina Zielina / Powiat Prudnicki, Górny Śląsk)[6].

W 1909 założono w Zielinie jednostkę ochotniczej straży pożarnej[7]. Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 663 mieszkańców Zieliny 276 posługiwało się językiem niemieckim, 373 językiem polskim, a 14 było dwujęzycznych[8]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Zielina znalazła się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[9], w obwodzie nr 9 powiatu prudnickiego[10]. 27 lutego 1921 w Zielinie odbył się polski wiec[11]. Po stronie polskiej w III powstaniu śląskim, w 3. kompanii prudnickiej służyli mieszkańcy Zieliny[12].

Do 1956 roku Zielina należała do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1956 Zielina została odłączona od powiatu prudnickiego i przyłączona do nowo utworzonego krapkowickiego[13].

W 1950 dyrektorstwo szpitala w Prudniku utworzyło izbę porodową w Zielinie[14]. 15 października 2006 oddano do użytku nową remizę ochotniczej straży pożarnej[15].

Mieszkańcy edytuj

 
Tablica z podwójną nazwą przed wjazdem do Zieliny od strony Prudnika

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego. Należą do podgrupy gwarowej nazywanej Podlesioki[16].

Liczba mieszkańców wsi edytuj

Transport edytuj

Transport drogowy edytuj

Przez Zielinę przebiega droga wojewódzka:

Zielina posiada połączenia autobusowe z Moszną, Opolem, Prudnikiem, Strzeleczkami, Krapkowicami[20].

Transport kolejowy edytuj

W rejonie miejscowości przebiega linia kolejowa nr 306, łącząca Prudnik z Krapkowicami przez Białą i Strzeleczki. Najbliższa czynna stacja kolejowa znajduje się w Prudniku. Na bocznicy między składem militarnym w lesie koło Strzeleczek a Prudnikiem odbywa się wojskowy ruch transportowy[21].

Turystyka edytuj

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Zielinie[22].

12 lipca 2010, w ramach organizowanego w Prudniku VI Europejskiego Tygodnia Turystyki Rowerowej, w którym wzięli udział rowerzyści z całej Europy, przez Zielinę prowadziła trasa „Szlakiem Pielgrzyma”[23].

Bezpieczeństwo edytuj

W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń w Zielinie działa jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, zrzeszona w Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP w Strzeleczkach[24]. Do 1998 bezpieczeństwo pożarowe w Zielinie było nadzorowane przez Komendę Rejonową PSP w Prudniku[25].

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 8 Komendy Powiatowej Policji w Krapkowicach[26].

Ludzie związani z Zieliną edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 161181
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1621 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  4. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  5. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  6. 1074 Zellin (Zielina) III [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 20 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  7. Stuletnie tradycje, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 20 (960), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 20 maja 2009, s. 14, ISSN 1231-904X.
  8. a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 75.
  9. Natomiast z pow. prudnickiego należą do terenu plebiscytowego tylko następujące gminy, które tutaj poniżej według polskich i niemieckich nazw imiennie podajemy, „Instrukcja dla Komitetów Parytetycznych”, 2, 1921, s. 24.
  10. Hellfeier 2014 ↓, s. 100.
  11. Polska Niedziela w powiecie prudnickim, „Gazeta Opolska”, Bronisław Koraszewski – redaktor naczelny, 51, Opole: Nakładem i drukiem wydawnictwa „Gazety Opolskiej”, 4 marca 1921, s. 4.
  12. Hellfeier 2014 ↓, s. 104.
  13. Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego [online], powiatprudnicki.pl [dostęp 2022-04-17] (pol.).
  14. Adam Kasprowicz, Miałem pełne ręce roboty, „Głos Włókniarza”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 538, Prudnik: Samorząd Robotniczego PZPB, 1 maja 1985, s. 9.
  15. Nowa remiza, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 39 (821), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 27 września 2006, s. 3, ISSN 1231-904X.
  16. Robert Hellfeier, Chrzelicka mowa? cz. I, „Panorama Bialska”, Rafał Magosz – redaktor naczelny, 6 (279), Biała: Gminne Centrum Kultury, czerwiec 2018, s. 8, ISSN 1232-7352.
  17. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt [online], treemagic.org [dostęp 2024-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-13] (niem.).
  18. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 219.
  19. a b c d e Zielina [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-04-18], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  20. Rozkład jazdy PKS na przystanku Zielina, gm. Strzeleczki [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-11-24].
  21. Wielkie ćwiczenia. Nam niedogodności nie grożą, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 8 (1722), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 21 lutego 2024, s. 6, ISSN 1231-904X.
  22. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  23. Trasy rowerowe VI ETTR w Prudniku, „Tygodnik Prudnicki”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, 27 (1019), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 7 lipca 2010, s. 20–21, ISSN 1231-904X.
  24. Bronisław Kurpiela, Sprawozdanie z działalności Zarządu Oddziału Gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej w Strzeleczkach za lata 2006–2010 [online], strzeleczki.pl [dostęp 2024-02-25].
  25. Kasza 2020 ↓, s. 581.
  26. Komenda Powiatowa Policji w Krapkowicach [online], krapkowice.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-24] (pol.).

Bibliografia edytuj