Żydowszczyzna
Żydowszczyzna – nieistniejąca wieś na Białorusi, położona w obwodzie grodzieńskim w rejonie grodzieńskim w sielsowiecie Wiercieliszki. Rozsiedlona w latach 1983-1984 ze względu na bliskość zakładu azotowego "Grodno Azot"
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Rejon | |
| Sielsowiet | |
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 53°39′24″N 23°54′05″E/53,656667 23,901389
| |
Historia
edytujDawniej w województwie trockim Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego, w guberni grodzieńskiej[1]. W latach 1921–1939 wieś leżała w Polsce, w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim, w gminie Wiercieliszki[2][3].
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 145 osób, 17 było wyznania rzymskokatolickiego, 128 prawosławnego. Jednocześnie 22 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 123 białoruską. Było tu 17 budynków mieszkalnych[2].
Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej i prawosławnej w Grodnie. Podlegała pod Sąd Grodzki i Okręgowy w Grodnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Grodnie[4].
Wieś znajdowała się w bezpośrednim sąsiedztwie ciekawego stanowiska archeologicznego interglacjału "Калодзежны Роў"[5] (Studzienna fosa) gdzie w latach 1937-1938 prowadził badania prof. Ludwik Sawicki (archeolog).
W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego[6]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[7]. W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR. W 1960 nazwa wsi została zmieniona na Прынёманская (Pryniemańska).
Przypisy
edytuj- ↑ Żydowszczyzna, pow. grodzieński, gm. Wiercieliszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 887.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 42.
- ↑ Mapa Administracyjna Rzeczypospolitej Polskiej 1:300 000, Województwo Białostockie, GUS, Warszawa 1937
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 2044.
- ↑ Колодежный ров – принеманский овраг [online], ethno-tour.grsu.by [dostęp 2021-04-09].
- ↑ Карманный атлас СССР. 11-е изд. – Ленинград: ГУГК при СНК СССР, 1940, karta 39
- ↑ Bezirk Bialystok [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-02].
Linki zewnętrzne
edytuj- Żydowszczyzna, pow. grodzieński, gm. Wiercieliszki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 887.