Alba Mons

wulkan na Marsie

Alba Mons (do 2007 r. Alba Patera)[1] – wielkich rozmiarów, lecz relatywnie niski wulkan tarczowy położony w północnej części regionu Tharsis na Marsie, na północny wschód od Olympus Mons.

Alba Mons
Ilustracja
Mozaika zdjęć z sond Viking Orbiter
Planeta

Mars

Położenie

Mars, region Tharsis

Wysokość

6800 m nad poziom odniesienia

Wybitność

2600 m

Dane wulkanu
Typ wulkanu

wulkan tarczowy

Aktywność

wygasły

Położenie na mapie Marsa
Mapa konturowa Marsa, u góry po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Alba Mons”
Mars40,5°N 109,6°W/40,500000 -109,600000

Charakterystyka

edytuj
 
Alba Mons w dziesięciokrotnym przewyższeniu, które uwidacznia ukształtowanie wulkanu
 
Mapa topograficzna Alba Mons

Alba Mons jest wulkanem unikalnym w skali Marsa, niepodobnym także do żadnego na Ziemi. Swoją powierzchnią niewiele ustępuje Olympus Mons, jednak ma niezwykle małe nachylenie stoków. Od najbardziej stromej północnej strony jest ono równe zaledwie 0,5°, w porównaniu do ok. 5° w przypadku pozostałych wielkich wulkanów Tharsis. Alba Mons otacza prawie kompletny pierścień gęsto ułożonych, w przybliżeniu równoległych uskoków, który sugeruje, że tarcza wulkanu zastygła całkowicie na długo przed powstaniem lokalnego układu naprężeń. Ponadto gęstość kraterów uderzeniowych wskazuje, że wulkan ten jest starszy niż cała wyżyna Tharsis, w której granicach się obecnie znajduje[2]. Wypływy lawy z tego wulkanu rozciągają się na ogromnym obszarze, około 2000 km na linii północ-południe i 3000 km na linii wschód-zachód; prawdopodobnie utworzyła je lawa bazaltowa o bardzo małej lepkości.

Przypisy

edytuj
  1. Alba Mons. [w:] Gazetteer of Planetary Nomenclature [on-line]. International Astronomical Union (IAU) Working Group for Planetary System Nomenclature (WGPSN), 2007-09-19. [dostęp 2012-05-12]. (ang.).
  2. Haraldur Sigurdsson, Bruce Houghton, Stephen R. McNutt, Hazel Rymer, John Stix: Encyclopedia of Volcanoes. Academic Press, 1999, s. 776. ISBN 0-08-054798-2.