Anton Brillowski
Anton Heinrich Jakob Brillowski (ur. 11 grudnia 1799 w Gdańsku, zm. prawdopodobnie 1889) – historyk, pedagog, nauczyciel w szkołach średnich w Chojnicach i w Kętrzynie.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci |
Życiorys edytuj
Pochodził ze zgermanizowanej rodziny kaszubskiej z Szydlic k. Gdańska. Do szkoły średniej uczęszczał do gimnazjum Braniewie. Po jej ukończeniu w latach 1815–1820 studiował na Uniwersytecie w Królewcu pod kierunkiem prof. Johannesa Voigta. Studia ukończył ze stopniem doktora filozofii.
W 1825 został nauczycielem języka polskiego w katolickim gimnazjum w Chojnicach. Czas pracy w Chojnicach zaowocował znaczną liczbą publikacji. Brillowski badał dialekt kaszubski, w czym pomagali mu uczniowie. Wyniki swoich badań naukowych ogłosił drukiem w 1828 roku[1]. W tym czasie opublikował w języku niemieckim dzieje miasta Chojnice oraz rozprawę o języku Kaszubów. Podczas pisania współpracował z Mrongowiuszem z Gdańska oraz z niemieckim towarzystwem naukowym w Szczecinie. W 1828 dokonał konwersji na protestantyzm. W 1829 przeniósł się do gimnazjum w Kętrzynie. Tam w 1834 roku został mianowany starszym nauczycielem (Oberlehrer). Wykładał historię i geografię. Do jego uczniów należał m.in. Wojciech Kętrzyński. W 1861 przeszedł na emeryturę[2].
W 1848 został mistrzem loży masońskiej Zu den drei Tempeln w Kętrzynie i znacząco zaangażował się w budowę nowego gmachu loży[3].
Publikacje (wybór) edytuj
Anton Brillowski napisał kilka prac z dziedziny filologii i historii:
- Geschichte der Stadt Conitz in Westpreußen, w Preußische Provinzial-Blätter.
- Band 1, Königsberg 1829, s. 497–505;
- Band 2, Königsberg 1829, s. 313–324, s. 444–454, s. 519–532;
- Band 3, Königsberg 1830, s. 39–55, s. 221–247..
- Altdeutsche Sprachproben aus dem 4ten bis 14ten Jahrhunderte, Rastenburg 1834
- Geschichte Pompejus des Großen, 3 Bände, Rastenburg 1838, 1843, 1850
Przypisy edytuj
- ↑ Wybrane zagadnienia z dziejów oświaty i wychowania na ziemi chojnickiej, red. Włodzimierz Jastrzębski, Filip Sikora, Przemysław Ziółkowski, Bydgoszcz 2019
- ↑ Tadeusz Oracki, Słownik biograficzny Warmii, Mazur i Powiśla XIX i XX wieku (do 1945 roku), Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa, 1983 ISBN 83-211-0411-3 (str. 66)
- ↑ Muzeum regionalne w Kętrzynie zakupiło zabytki związane z masonerią [online], www.pap.pl [dostęp 2024-02-04].